Semiotyka (logika): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Redukuję zapis autora |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia|2=[[semiotyka|inne rozumienia słowa „semiotyka”]]}} |
|||
'''Semiotyka''' (rzadziej używa się terminów „semiotyka logiczna”, „semiologia” i „semantyka”, z których dwa ostatnie mają też inne znaczenia) – jeden z trzech głównych (obok [[logika|logiki formalnej]] i [[metodologia nauk|metodologii nauk]]) działów [[logika|logiki]], sam dzielący się na [[Semantyka (logika)|semantykę]], [[Pragmatyka|pragmatykę]] i [[syntaktyka (logika)|syntaktykę]]. Podział semiotyki na trzy główne działy pochodzi od [[Charles W. Morris|Charlesa W. Morrisa]]. Semiotyka logiczna stanowi ogólną teorię [[Znak (semiotyka)|znaków]], zwłaszcza znaków językowych – [[Wyrażenie (logika)|wyrażeń]]. Zbliżony charakter ma [[semiotyka (językoznawstwo)|semiotyka językoznawcza]], która nie bada języków sformalizowanych, a jedynie [[język naturalny|języki naturalne]] (sama semiotyka logiczna, poza językami sformalizowanymi, bada także język naturalny). Zbliżony do syntaktyki logicznej charakter ma [[syntaktyka (językoznawstwo)|syntaktyka językoznawcza]], semantyka logiczna ma swój odpowiednik w postaci [[semantyka (językoznawstwo)|semantyki językoznawczej]]. |
'''Semiotyka''' (rzadziej używa się terminów „semiotyka logiczna”, „semiologia” i „semantyka”, z których dwa ostatnie mają też inne znaczenia) – jeden z trzech głównych (obok [[logika|logiki formalnej]] i [[metodologia nauk|metodologii nauk]]) działów [[logika|logiki]], sam dzielący się na [[Semantyka (logika)|semantykę]], [[Pragmatyka|pragmatykę]] i [[syntaktyka (logika)|syntaktykę]]. Podział semiotyki na trzy główne działy pochodzi od [[Charles W. Morris|Charlesa W. Morrisa]]. Semiotyka logiczna stanowi ogólną teorię [[Znak (semiotyka)|znaków]], zwłaszcza znaków językowych – [[Wyrażenie (logika)|wyrażeń]]. Zbliżony charakter ma [[semiotyka (językoznawstwo)|semiotyka językoznawcza]], która nie bada języków sformalizowanych, a jedynie [[język naturalny|języki naturalne]] (sama semiotyka logiczna, poza językami sformalizowanymi, bada także język naturalny). Zbliżony do syntaktyki logicznej charakter ma [[syntaktyka (językoznawstwo)|syntaktyka językoznawcza]], semantyka logiczna ma swój odpowiednik w postaci [[semantyka (językoznawstwo)|semantyki językoznawczej]]. |
||
Linia 9: | Linia 10: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.pts.edu.pl Polskie Towarzystwo Semiotyczne] |
* [http://www.pts.edu.pl Polskie Towarzystwo Semiotyczne] |
||
* {{SEP | url = semiotics-medieval/ | autor = Stephan Meier-Oeser | tytuł = Medieval Semiotics | data = 2011-05-11 | data dostępu = 2018-08-07 }} (Semiotyka średniowieczna) |
* {{SEP | url = semiotics-medieval/ | autor = Stephan Meier-Oeser | tytuł = Medieval Semiotics | data = 2011-05-11 | data dostępu = 2018-08-07 }} (Semiotyka średniowieczna) |
||
Wersja z 22:39, 19 lis 2019
Semiotyka (rzadziej używa się terminów „semiotyka logiczna”, „semiologia” i „semantyka”, z których dwa ostatnie mają też inne znaczenia) – jeden z trzech głównych (obok logiki formalnej i metodologii nauk) działów logiki, sam dzielący się na semantykę, pragmatykę i syntaktykę. Podział semiotyki na trzy główne działy pochodzi od Charlesa W. Morrisa. Semiotyka logiczna stanowi ogólną teorię znaków, zwłaszcza znaków językowych – wyrażeń. Zbliżony charakter ma semiotyka językoznawcza, która nie bada języków sformalizowanych, a jedynie języki naturalne (sama semiotyka logiczna, poza językami sformalizowanymi, bada także język naturalny). Zbliżony do syntaktyki logicznej charakter ma syntaktyka językoznawcza, semantyka logiczna ma swój odpowiednik w postaci semantyki językoznawczej.
Poszczególne działy semiotyki zajmują się różnymi funkcjami semiotycznymi. Semantyka bada relacje semantyczne, tj. związki między znakami a rzeczywistością, tym, do czego odnoszą się znaki. Syntaktyka bada relacje syntaktyczne, tj. relacje zachodzące między samymi znakami. Nie są to jednak wszystkie relacje zachodzące wewnątrz języka, ale jedynie te, które mają charakter formalny – a więc niezależne od znaczenia wyrażeń, między którymi zachodzą. Pragmatyka, która bada relacje pragmatyczne, zachodzące między znakiem a jego użytkownikami (nadawcami i odbiorcami), ma częściowo nieuregulowany status – istnieje wiele prób uczynienia z niej nauki formalnej na wzór semantyki i syntaktyki, może ona jednak być uprawiana również jako nauka empiryczna mówiąca o ludzkim zachowaniu i łącząca w sobie elementy psychologii, socjologii i wiedzy o kulturze.
Bibliografia
- Witold Marciszewski, Semiotyka, W: Mała encyklopedia logiki, Wrocław 1988
- Jerzy Pelc, Wstęp do semiotyki, Wiedza Powszechna 1982
Linki zewnętrzne
- Polskie Towarzystwo Semiotyczne
- Stephan Meier-Oeser , Medieval Semiotics, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 11 maja 2011, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-08-07] (ang.). (Semiotyka średniowieczna)