Wodorotlenki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 07:45, 1 kwi 2020

Wodorotlenki – związki chemiczne zawierające stabilny kation oraz anion wodorotlenowy OH⁻. Wodorotlenki mogą tworzyć zarówno kationy metali („M”) o różnej wartościowości (od I do IV), kation amonowy NH+4, jak również kationy organiczne, najczęściej czwartorzędowe związki amoniowe, np. wodorotlenek tetrametyloamoniowy (CH₃)₄N⁺OH⁻. Wzór ogólny wodorotlenków ma postać M(OH)_x (gdzie x to liczba anionów wodorotlenkowych = wartościowości kationu). Wodorotlenki są związkami jonowymi tzn. pomiędzy kationem i anionem występuje oddziaływanie typu jon–jon.

Ze względu na właściwości kwasowo-zasadowe wodorotlenki mogą mieć charakter zasadowy lub amfoteryczny^[1].

Przegląd wodorotlenków nieorganicznych

wodorotlenki metali alkalicznych (pierwsza grupa układu okresowego pierwiastków): LiOH, NaOH, KOH, RbOH, CsOH. Silne oraz bardzo silne zasady, bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie, aktywne chemicznie, dysocjujące na jednododatni jon (kation) metalu oraz anion OH⁻
wodorotlenki metali ziem alkalicznych (druga grupa układu okresowego pierwiastków), bez amfoterycznego wodorotlenku berylu: Mg(OH)₂, Ca(OH)₂, Sr(OH)₂, Ba(OH)₂ i Ra(OH)₂; dość mocne zasady, jednak niezbyt dobrze rozpuszczalne w wodzie; dysocjują na dwudodatni kation metalu oraz dwa aniony OH⁻.
wodorotlenki amfoteryczne: Be(OH)₂, Zn(OH)₂, Pb(OH)₂, Sn(OH)₂, Al(OH)₃, Sb(OH)₃; słabo rozpuszczalne w wodzie związki amfoteryczne; W środowisku kwaśnym dysocjują na kation metalu oraz aniony OH⁻; w wodnym środowisku zasadowym na ogół na anion MOnⁿ⁻ oraz kationy H₃O⁺.

Charakter kwasowo-zasadowy wodorotlenków jest zależny od charakteru i energii wiązania M–O (metal–tlen). Jeżeli metal ma niską elektroujemność (litowce, berylowce) to wiązanie określa się jako jonowe, wodorotlenek ma charakter zasadowy i w pełni dysocjuje na jony OH⁻. Jeżeli wiązanie ma charakter kowalencyjny wodorotlenek może mieć właściwości amfoteryczne z przewagą zasadowych (np. Zn(OH)₂), a nawet kwasowych (np. Ti(OH)₄).

Otrzymywanie wodorotlenków nieorganicznych

metal + woda → wodorotlenek + H₂↑

dotyczy szczególnie aktywnych metali (litowce, niektóre berylowce, czasem na gorąco).

tlenek metalu + woda → wodorotlenek

dotyczy tlenków zasadotwórczych, istnieją tlenki metali, które nie reagują z wodą m.in. to amfoteryczne tlenki glinu, żelaza, cynku.

sól + zasada → wodorotlenek + sól↓

reakcja zachodzi tylko jeśli w roztworze znajdzie się taka kombinacja jonów, które utworzą trudno rozpuszczalną sól i wytrącą się jako osad.

wodorek metalu + woda → wodorotlenek + H₂↑

nadtlenek metalu + woda → wodorotlenek + H₂O₂

węglik metalu + woda → wodorotlenek + węglowodór nienasycony↑

dotyczy węglików aktywnych metali.

Przypisy

↑ hydroxide. W: A Dictionary of Chemistry. John Daintith (red.). Wyd. 6. Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 279. ISBN 978-0-19-920463-2.

[Daintith-1] ydroxide. W: A Dictionary of Chemistry. John Daintith (red.). Wyd. 6. Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 279. ISBN 978-0-19-920463-2.

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 '''Wodorotlenki''' – [[Związek chemiczny|związki chemiczne]] zawierające stabilny [[kation]] oraz [[jon wodorotlenowy|anion wodorotlenowy]] OH<sup>−</sup>. Wodorotlenki mogą tworzyć zarówno kationy [[Metale|metali]] („M”) o różnej [[Wartościowość|wartościowości]] (od I do IV), [[Jon amonowy|kation amonowy]] {{chem|NH|4|+}}, jak również kationy [[Związki organiczne|organiczne]], najczęściej [[Rzędowość|czwartorzędowe]] [[związki amoniowe]], np. [[wodorotlenek tetrametyloamoniowy]] (CH<sub>3</sub>)<sub>4</sub>N<sup>+</sup>OH<sup>−</sup>. Wzór ogólny wodorotlenków ma postać M(OH)<sub>x</sub> (gdzie x to liczba anionów wodorotlenkowych = wartościowości kationu). Wodorotlenki są związkami jonowymi tzn. pomiędzy kationem i anionem występuje [[Wiązanie jonowe|oddziaływanie typu jon–jon]].
-Ze względu na właściwości kwasowo-zasadowe wodorotlenki (zuza tu była) mogą mieć charakter [[zasady|zasadowy]] lub [[Amfoteryczność|amfoteryczny]]<ref name="Daintith">{{cytuj książkę | inni = John Daintith (red.) | tytuł = A Dictionary of Chemistry | wydawca = Oxford University Press | miejsce = Oxford | data = 2008 | strony = 279| isbn = 978-0-19-920463-2 | wydanie = 6 |rozdział=hydroxide}}</ref>.
+Ze względu na właściwości kwasowo-zasadowe wodorotlenki mogą mieć charakter [[zasady|zasadowy]] lub [[Amfoteryczność|amfoteryczny]]<ref name="Daintith">{{cytuj książkę | inni = John Daintith (red.) | tytuł = A Dictionary of Chemistry | wydawca = Oxford University Press | miejsce = Oxford | data = 2008 | strony = 279| isbn = 978-0-19-920463-2 | wydanie = 6 |rozdział=hydroxide}}</ref>.
 == Przegląd wodorotlenków nieorganicznych ==