Anabolizm: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
.
m MalarzBOT: WPCHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 1: Linia 1:
'''Anabolizm''' (z [[Język grecki|gr.]] ''ἀναβολή'' od ''ἁνά'' 'w górę' i ''βάλλειν'' 'rzut') – grupa reakcji chemicznych, w wyniku których z prostych substratów powstają związki złożone, gromadzące energię. Jest to ta część [[metabolizm]]u, która związana jest ze wzrostem [[tkanka|tkanek]] organizmu (forma metabolizmu komórkowego). Często procesy metaboliczne dzieli się na anaboliczne (wzrostowe) i kataboliczne (związane z rozkładem i zanikaniem materii organicznej).
'''Anabolizm''' (z [[Język grecki|gr.]] ''ἀναβολή'' od ''ἁνά'' 'w górę' i ''βάλλειν'' 'rzut') – grupa reakcji chemicznych, w wyniku których z prostych substratów powstają związki złożone, gromadzące energię. Jest to ta część [[metabolizm]]u, która związana jest ze wzrostem [[Tkanka|tkanek]] organizmu (forma metabolizmu komórkowego). Często procesy metaboliczne dzieli się na anaboliczne (wzrostowe) i kataboliczne (związane z rozkładem i zanikaniem materii organicznej).


Anabolizm to reakcje syntez związków bardziej złożonych z prostszych, wymagające dostarczenia energii [[Reakcja endoergiczna|(reakcja endoergiczna)]]. Energia ta umożliwia podniesienie poziomu energetycznego związków w czasie procesu chemicznego. Powstający w ten sposób produkt reakcji zawiera większą ilość energii, niż substraty. Dostarczona energia zostaje zmagazynowana w postaci wiązań chemicznych.
Anabolizm to reakcje syntez związków bardziej złożonych z prostszych, wymagające dostarczenia energii ([[reakcja endoergiczna]]). Energia ta umożliwia podniesienie poziomu energetycznego związków w czasie procesu chemicznego. Powstający w ten sposób produkt reakcji zawiera większą ilość energii, niż substraty. Dostarczona energia zostaje zmagazynowana w postaci wiązań chemicznych.


Procesy anaboliczne prowadzą do tworzenia i wzrostu organów i tkanek, są więc związane z ogólnym wzrostem masy i rozmiarów ciała. Typowymi przykładami tego rodzaju procesów jest wzrost siły i masy [[mięsień|mięśni]], rozrost szkieletu, rośnięcie włosów i paznokci. Jest to przeciwieństwo [[katabolizm]]u. Procesy anaboliczne polegają na tworzeniu podstawowych elementów składowych komórki np. [[Aminokwasy|aminokwasów]], [[Węglowodany|cukrów]] i ich [[Polisacharydy|polimerów]]<ref>''Tablice biologiczne'' wydawnictwa Adamantan, praca zbiorowa, rok wydania: 2013, Warszawa, Witold Mizerski {{ISBN|978-83-7350-243-7}}, strona 46.</ref>. Przykładem może być synteza [[Celuloza|celulozy]] z [[Glukoza|glukozy]] lub synteza [[Kwasy tłuszczowe|kwasów tłuszczowych]] z [[Octany|octanu]].
Procesy anaboliczne prowadzą do tworzenia i wzrostu organów i tkanek, są więc związane z ogólnym wzrostem masy i rozmiarów ciała. Typowymi przykładami tego rodzaju procesów jest wzrost siły i masy [[Mięsień|mięśni]], rozrost szkieletu, rośnięcie włosów i paznokci. Jest to przeciwieństwo [[katabolizm]]u. Procesy anaboliczne polegają na tworzeniu podstawowych elementów składowych komórki np. [[Aminokwasy|aminokwasów]], [[Węglowodany|cukrów]] i ich [[Polisacharydy|polimerów]]<ref>''Tablice biologiczne'' wydawnictwa Adamantan, praca zbiorowa, rok wydania: 2013, Warszawa, Witold Mizerski {{ISBN|978-83-7350-243-7}}, strona 46.</ref>. Przykładem może być synteza [[Celuloza|celulozy]] z [[Glukoza|glukozy]] lub synteza [[Kwasy tłuszczowe|kwasów tłuszczowych]] z [[Octany|octanu]].


Zazwyczaj oba procesy pozostają z sobą w dynamicznej równowadze. W okresie wzrostu młodych organizmów stałą przewagę mają procesy anaboliczne, natomiast w sytuacji niedożywienia, ostrego stresu czy nadmiernego wysiłku fizycznego górę mogą okresowo wziąć procesy kataboliczne.
Zazwyczaj oba procesy pozostają z sobą w dynamicznej równowadze. W okresie wzrostu młodych organizmów stałą przewagę mają procesy anaboliczne, natomiast w sytuacji niedożywienia, ostrego stresu czy nadmiernego wysiłku fizycznego górę mogą okresowo wziąć procesy kataboliczne.


Ze względu na to, że pojedyncze komórki tworzące tkanki nie mogą jednocześnie realizować procesów anabolicznych i katabolicznych, w organizmach zwierząt i ludzi występują specjalne [[hormony zwierzęce|hormony]], które sterują tymi procesami, poprzez "przełączanie" komórek w tryb anaboliczny lub kataboliczny, za pomocą interakcji ze specjalnymi [[receptor]]ami rozsianymi na powierzchni ich [[błona komórkowa|błon komórkowych]]. [[Endokrynologia]], nauka zajmująca się hormonami tradycyjnie dzieli hormony na anaboliczne i kataboliczne.
Ze względu na to, że pojedyncze komórki tworzące tkanki nie mogą jednocześnie realizować procesów anabolicznych i katabolicznych, w organizmach zwierząt i ludzi występują specjalne [[Hormony zwierzęce|hormony]], które sterują tymi procesami, poprzez "przełączanie" komórek w tryb anaboliczny lub kataboliczny, za pomocą interakcji ze specjalnymi [[receptor]]ami rozsianymi na powierzchni ich [[Błona komórkowa|błon komórkowych]]. [[Endokrynologia]], nauka zajmująca się hormonami tradycyjnie dzieli hormony na anaboliczne i kataboliczne.


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

Wersja z 14:23, 19 maj 2020

Anabolizm (z gr. ἀναβολή od ἁνά 'w górę' i βάλλειν 'rzut') – grupa reakcji chemicznych, w wyniku których z prostych substratów powstają związki złożone, gromadzące energię. Jest to ta część metabolizmu, która związana jest ze wzrostem tkanek organizmu (forma metabolizmu komórkowego). Często procesy metaboliczne dzieli się na anaboliczne (wzrostowe) i kataboliczne (związane z rozkładem i zanikaniem materii organicznej).

Anabolizm to reakcje syntez związków bardziej złożonych z prostszych, wymagające dostarczenia energii (reakcja endoergiczna). Energia ta umożliwia podniesienie poziomu energetycznego związków w czasie procesu chemicznego. Powstający w ten sposób produkt reakcji zawiera większą ilość energii, niż substraty. Dostarczona energia zostaje zmagazynowana w postaci wiązań chemicznych.

Procesy anaboliczne prowadzą do tworzenia i wzrostu organów i tkanek, są więc związane z ogólnym wzrostem masy i rozmiarów ciała. Typowymi przykładami tego rodzaju procesów jest wzrost siły i masy mięśni, rozrost szkieletu, rośnięcie włosów i paznokci. Jest to przeciwieństwo katabolizmu. Procesy anaboliczne polegają na tworzeniu podstawowych elementów składowych komórki np. aminokwasów, cukrów i ich polimerów[1]. Przykładem może być synteza celulozy z glukozy lub synteza kwasów tłuszczowych z octanu.

Zazwyczaj oba procesy pozostają z sobą w dynamicznej równowadze. W okresie wzrostu młodych organizmów stałą przewagę mają procesy anaboliczne, natomiast w sytuacji niedożywienia, ostrego stresu czy nadmiernego wysiłku fizycznego górę mogą okresowo wziąć procesy kataboliczne.

Ze względu na to, że pojedyncze komórki tworzące tkanki nie mogą jednocześnie realizować procesów anabolicznych i katabolicznych, w organizmach zwierząt i ludzi występują specjalne hormony, które sterują tymi procesami, poprzez "przełączanie" komórek w tryb anaboliczny lub kataboliczny, za pomocą interakcji ze specjalnymi receptorami rozsianymi na powierzchni ich błon komórkowych. Endokrynologia, nauka zajmująca się hormonami tradycyjnie dzieli hormony na anaboliczne i kataboliczne.

Zobacz też

Przypisy

  1. Tablice biologiczne wydawnictwa Adamantan, praca zbiorowa, rok wydania: 2013, Warszawa, Witold Mizerski ISBN 978-83-7350-243-7, strona 46.

Bibliografia

  • Berg Jeremy M., Tymoczko John L., Stryer Lubert: Biochemia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, ISBN 978-83-01-14379-4.