Gameta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Int
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m Poprawiam parametry opisujące autorów w szablonach cytowania
Linia 20: Linia 20:
<ref name=fito>{{Cytuj książkę |nazwisko=Błaszkowski |imię=Janusz | autor2=Mariusz Tadych, Tadeusz Madej |tytuł=Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii |wydawca=Wyd AR w Szczecinie |miejsce= |rok=1999 |isbn=83-87327-23-9 }}</ref>
<ref name=fito>{{Cytuj książkę |nazwisko=Błaszkowski |imię=Janusz | autor2=Mariusz Tadych, Tadeusz Madej |tytuł=Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii |wydawca=Wyd AR w Szczecinie |miejsce= |rok=1999 |isbn=83-87327-23-9 }}</ref>
<ref name="Sowa">{{Cytuj książkę | nazwisko = Popielarska-Konieczna | imię = Marzena | tytuł = Słownik szkolny : biologia | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Zielona Sowa | miejsce = Kraków | isbn = 83-7389-096-3 | strony =168}}</ref>
<ref name="Sowa">{{Cytuj książkę | nazwisko = Popielarska-Konieczna | imię = Marzena | tytuł = Słownik szkolny : biologia | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Zielona Sowa | miejsce = Kraków | isbn = 83-7389-096-3 | strony =168}}</ref>
<ref name="repetytorium">{{Cytuj książkę | nazwisko =praca zbiorowa | imię = | tytuł = Biologia : repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce = Warszawa | isbn = 83-02-09004-2 | strony =110}}</ref>
<ref name="repetytorium">{{Cytuj książkę |autor = Praca zbiorowa | tytuł = Biologia : repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce = Warszawa | isbn = 83-02-09004-2 | strony =110}}</ref>
<ref name="Pyłka">{{Cytuj książkę | nazwisko = Pyłka-Gutowska | imię = Ewa. | tytuł = Biologia | data = 2002 | wydawca = "Oświata" | miejsce = Warszawa | isbn = 83-85394-92-3 | strony =94-95}}</ref>
<ref name="Pyłka">{{Cytuj książkę | nazwisko = Pyłka-Gutowska | imię = Ewa. | tytuł = Biologia | data = 2002 | wydawca = "Oświata" | miejsce = Warszawa | isbn = 83-85394-92-3 | strony =94-95}}</ref>
<ref name="Adamantan193">{{Cytuj książkę | nazwisko = praca zbiorowa | imię = | tytuł = Tablice biologiczne| data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Adamantan | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7350-029-4 | strony =193}}</ref>
<ref name="Adamantan193">{{Cytuj książkę |autor = Praca zbiorowa | tytuł = Tablice biologiczne| data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Adamantan | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7350-029-4 | strony =193}}</ref>
<ref name="Adamantan203">{{Cytuj książkę | nazwisko = praca zbiorowa | imię = | tytuł = Tablice biologiczne| data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Adamantan | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7350-029-4 | strony =203}}</ref>
<ref name="Adamantan203">{{Cytuj książkę |autor = Praca zbiorowa | tytuł = Tablice biologiczne| data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Adamantan | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7350-029-4 | strony =203}}</ref>
<ref name="jedność">{{Cytuj książkę | nazwisko = praca zbiorowa | imię = | tytuł = Biologia: jedność i różnorodność | data = 2008 | wydawca = Wydawnictwo Szkolne PWN | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-7446-134-4 | strony = 510}}</ref>
<ref name="jedność">{{Cytuj książkę |autor = Praca zbiorowa | tytuł = Biologia: jedność i różnorodność | data = 2008 | wydawca = Wydawnictwo Szkolne PWN | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-7446-134-4 | strony = 510}}</ref>
}}
}}


Wersja z 22:59, 25 sie 2020

Plemnik i komórka jajowa u człowieka (tuż przed zapłodnieniem)

Gameta[1] (komórka płciowa[2], komórka rozrodcza[2]) – komórka służąca do rozmnażania płciowego[2].

Gameta u zwierząt powstaje na drodze mejozy[2] (wyjątkowo na drodze mitozy u haploidalnych samców pszczół[3]) w gametogenezie z gametocytów[2]. Może uczestniczyć w procesie zapłodnienia, łącząc się z gametą innej płci i tworząc zygotę.

Gamety mogą[4][5]:

  • różnić się informacją genetyczną, ale nie różnić się morfologicznie – mówimy wtedy o izogamii i oznaczamy komórki jako: "+" i "-";
  • różnić się wielkością (ze względu na ilość materiału zapasowego), ale nie różnić się zdolnością do ruchu – mówimy wtedy o anizogamii i oznaczamy gamety jako męską (mniejsza) i żeńską (większa), odpowiednio mikrogameta i makrogameta[5];
  • różnić się zdolnością do ruchu. Wyróżniamy wówczas dwa typy gametogamii[6]:

Gdy gamety są ruchome, a równocześnie jedna z nich (komórka jajowa) jest dużo większa i nieruchoma, a druga (plemnik) – dużo mniejsza i ruchoma, wówczas mówimy o oogamii[4][5].

Niekiedy anizogamię i oogamię traktuje się łącznie i nazywa heterogamią[5][7]. U nagonasiennych i okrytonasiennych mówi się o komórce plemnikowej[8]. Gameta człowieka zawiera: 22 autosomy (chromosomy somalne) i 1 allosom (chromosom płci).

Przypisy

  1. ↑ gr. gamétēs 'małżonek' i gametē 'małżonka' od gameín 'poślubić' z gámos 'ślub; wesele; małżeństwo' (Słownik Wyrazów Obcych).
  2. ↑ a b c d e Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 168. ISBN 83-7389-096-3.
  3. ↑ Praca zbiorowa: Biologia : repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2006, s. 110. ISBN 83-02-09004-2.
  4. ↑ a b Ewa. Pyłka-Gutowska: Biologia. Warszawa: "Oświata", 2002, s. 94-95. ISBN 83-85394-92-3.
  5. ↑ a b c d Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 193. ISBN 83-7350-029-4.
  6. ↑ Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej: Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii. Wyd AR w Szczecinie, 1999. ISBN 83-87327-23-9.
  7. ↑ Praca zbiorowa: Biologia: jedność i różnorodność. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2008, s. 510. ISBN 978-83-7446-134-4.
  8. ↑ Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 203. ISBN 83-7350-029-4.


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gameta&oldid=60702535”