Majer Szapira: Różnice pomiędzy wersjami

Majer Szapira
	; rabin Majer Szapira
Data i miejsce urodzenia	3 marca 1887 ; Suczawa
Data i miejsce śmierci	27 października 1933 ; Lublin
Przyczyna śmierci	tyfus
Miejsce spoczynku	początkowo Lublin, w 1958 prochy przeniesiono do Jerozolimy.
Zawód, zajęcie	rabin (w Glinianach, Sanoku i Piotrkowie Trybunalskim), założyciel i dyrektor jesziwy w Lublinie, poseł na Sejm I kadencji (1922–1927)
Partia	Agudat Israel
Wyznanie	chasydyzm
Rodzice	Jakób Samson z Suczawy, Margula z domu Schorr
Partnerka	Malka Toba Shapiro
Krewni i powinowaci	Pinkas Szapira z Korca (zm. 1791), Józef ben Izaak Bekhor Shorr
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 22:57, 16 mar 2021

Majer Szapira, hebr./jid.: רבי מאיר יהודה שפירא, pol.: Rabin Majer Jehuda Szapira^[a] (ur. 3 marca 1887 w Suczawie na Bukowinie, zm. 27 października 1933 w Lublinie) – rabin, w latach 1922–1927 pierwszy ortodoksyjny poseł żydowski na Sejm II Rzeczypospolitej (I kadencji). Wyznaczony jako chasydzki przywódca Rashei yeshiva oraz autor szkoły nauczania Talmudu Daf Jomi.

Życiorys

Urodził się jako syn Jakóba Samsona i Marguli z domu Schorr (z obu stron rodziców pochodzili sławni rabini). Nazwisko Szapira przyjął jeden z przodków ocalałych z zagłady Żydów w Spirze podczas wypraw krzyżowych. Pradziadem Majera był Pinkas Szapira z Korca (zm. 1791).

Od wczesnych lat młodości, był zauważony jako przywódca ruchu chasydzkiego oraz wyśmienity mówca. Początkowo uczył się w Suczawie, następnie w Monasterzyskach (już w wieku dziecięcym i nastoletnim publikował w zakresie nauk judaistycznych oraz miał odczyty w synagodze). Odebrał wykształcenie rabinackie i w 1911 w wieku 24 lat został wyznaczony na rabina w miejscowości Gliniany. Założyciel jesziw w Sanoku (gdzie został rabinem w 1921) i Piotrkowie Trybunalskim (od 1924). Był również rabinem w Lublinie, gdzie założył rabinacko-talmudystyczną Jeszywas Chachmej Lublin (Lubelską Szkołę Mędrców) przy zbiegu ulic Unickiej i Lubartowskiej – największą na świecie religijną szkołę żydowską. Od 1912 stronnik kierunku politycznego Agudat Israel, od 1922 przewodniczący tej partii na wschodnią Małopolskę, a później jej prezes. Pozostając przypisany do Sanoka, kandydował w wyborach do Sejmu RP (początkowo anonsowany jako kandydat w okręgu nr 19 Radom, Końskie, Opoczno^[1] i w okręgu nr 12 Błonie / Grodzisk, Skierniewice, Rawa, Grójec^[2], ostatecznie zgłoszony w okręgu Warszawa miasto^[3]^[4]) i uzyskał mandat posła na Sejm I kadencji (1922–1927). W 1923 został członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego wszechświatowej Agudy. We wrześniu 1924 informowano w prasie, że Szapira ustnie zakazał swoim współwyznawcom korzystania z porad lekarzy i adwokatów chrześcijańskich^[5]. W 1926 członkiem prezydium Związku Rabinów w Polsce. W Piotrkowie wydawał tygodnik Unser Leben. Pod koniec życia był rabinem w Łodzi i Piotrkowie Trybunalskim (1924–1933). Zmarł tuż przed planowanym wyjazdem do Izraela w 1933. Pierwotnie został pochowany w Lublinie^[6]. W 1958 prochy Majera Szapiry spoczęły na cmentarzu w Jerozolimie. Jego prace i publikacje przyniosły mu sławę na całym świecie.

Publikacje

Imrej Daat (Słowo wiedzy, 1910)
Ohr HaMeir (Światło jasności, 1926)
Halacha
Aggada

Zobacz też

Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej

Uwagi

↑ Czasem spotykana jest błędna polska pisownia: Meir Szapiro bądź Szpiro lub Szpira.

Przypisy

↑ Lista kandydatów do Sejmu. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 6 z 17 października 1922.
↑ Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 19 z 30 października 1922.
↑ Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 23 z 3 listopada 1922.
↑ Ogłoszenie wyborcze. „Nowiny Codzienne”, s. 1, Nr 24 z 4 listopada 1922.
↑ Żydzi w Sanoku. „Gazeta Poranna 2 Grosze”. Nr 258, s. 3, 19 września 1924.
↑ Na pogrzeb rabina Szapiry. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 415 z 27 października 1933.

Bibliografia

Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419. ISBN 83-70596-39-8.
Henryk Stanisław Mościcki, Włodzimierz Dzwonkowski: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928, s. 310–311.

[1] Czasem spotykana jest błędna polska pisownia: Meir Szapiro bądź Szpiro lub Szpira.

[2] Lista kandydatów do Sejmu. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 6 z 17 października 1922.

[3] Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 19 z 30 października 1922.

[4] Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, Nr 23 z 3 listopada 1922.

[5] Ogłoszenie wyborcze. „Nowiny Codzienne”, s. 1, Nr 24 z 4 listopada 1922.

[6] Żydzi w Sanoku. „Gazeta Poranna 2 Grosze”. Nr 258, s. 3, 19 września 1924.

[7] Na pogrzeb rabina Szapiry. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 415 z 27 października 1933.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 Urodził się jako syn Jakóba Samsona i Marguli z domu Schorr (z obu stron rodziców pochodzili sławni rabini). Nazwisko Szapira przyjął jeden z przodków ocalałych z zagłady Żydów w [[Spira|Spirze]] podczas wypraw krzyżowych. Pradziadem Majera był Pinkas Szapira z [[Korzec (miasto)|Korca]] (zm. 1791).
-Od wczesnych lat młodości, był zauważony jako przywódca ruchu chasydzkiego oraz wyśmienity mówca. Początkowo uczył się w Suczawie, następnie w [[Monasterzyska]]ch (już w wieku dziecięcym i nastoletnim publikował w zakresie nauk judaistycznych oraz miał odczyty w synagodze). Odebrał wykształcenie rabinackie i w 1911 w wieku 24 lat został wyznaczony na rabina w miejscowości [[Gliniany]]. Założyciel [[Jesziwa|jesziw]] w [[Sanok]]u (gdzie został rabinem w 1921) i [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]] (od 1924). Był również rabinem w [[Lublin]]ie, gdzie założył rabinacko-talmudystyczną [[Jeszywas Chachmej Lublin]] (Lubelską Szkołę Mędrców) przy zbiegu ulic Unickiej i Lubartowskiej – największą na świecie religijną szkołę żydowską. Od 1912 stronnik kierunku politycznego [[Agudat Israel]], od 1922 przewodniczący tej partii na wschodnią [[Małopolska|Małopolskę]], a później jej prezes. Pozostając przypisany do Sanoka, kandydował w wyborach do Sejmu RP (początkowo anonsowany jako kandydat w okręgu nr 19 Radom, Końskie, Opoczno<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Lista kandydatów do Sejmu | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 6 z 17 października 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8588}}</ref> i w okręgu nr 12 Błonie / Grodzisk, Skierniewice, Rawa, Grójec<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika wyborcza | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 19 z 30 października 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8601}}</ref>, ostatecznie zgłoszony w okręgu Warszawa miasto<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika wyborcza | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 23 z 3 listopada 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8588}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ogłoszenie wyborcze | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 1 | data = Nr 24 z 4 listopada 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8606}}</ref>) i uzyskał mandat [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922–1927)|posła na Sejm I kadencji (1922–1927)]]. W 1923 został członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego wszechświatowej Agudy. W 1926 członkiem prezydium Związku Rabinów w Polsce. W Piotrkowie wydawał tygodnik ''Unser Leben''. Pod koniec życia był rabinem w [[Łódź|Łodzi]] i [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]] (1924–1933). Zmarł tuż przed planowanym wyjazdem do [[Izrael]]a w 1933. Pierwotnie został pochowany w Lublinie<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Na pogrzeb rabina Szapiry | czasopismo = Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna | strony = 2 | data = Nr 415 z 27 października 1933 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=12245}}</ref>. W 1958 prochy Majera Szapiry spoczęły na cmentarzu w [[Jerozolima|Jerozolimie]]. Jego prace i publikacje przyniosły mu sławę na całym świecie.
+Od wczesnych lat młodości, był zauważony jako przywódca ruchu chasydzkiego oraz wyśmienity mówca. Początkowo uczył się w Suczawie, następnie w [[Monasterzyska]]ch (już w wieku dziecięcym i nastoletnim publikował w zakresie nauk judaistycznych oraz miał odczyty w synagodze). Odebrał wykształcenie rabinackie i w 1911 w wieku 24 lat został wyznaczony na rabina w miejscowości [[Gliniany]]. Założyciel [[Jesziwa|jesziw]] w [[Sanok]]u (gdzie został rabinem w 1921) i [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]] (od 1924). Był również rabinem w [[Lublin]]ie, gdzie założył rabinacko-talmudystyczną [[Jeszywas Chachmej Lublin]] (Lubelską Szkołę Mędrców) przy zbiegu ulic Unickiej i Lubartowskiej – największą na świecie religijną szkołę żydowską. Od 1912 stronnik kierunku politycznego [[Agudat Israel]], od 1922 przewodniczący tej partii na wschodnią [[Małopolska|Małopolskę]], a później jej prezes. Pozostając przypisany do Sanoka, kandydował w wyborach do Sejmu RP (początkowo anonsowany jako kandydat w okręgu nr 19 Radom, Końskie, Opoczno<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Lista kandydatów do Sejmu | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 6 z 17 października 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8588}}</ref> i w okręgu nr 12 Błonie / Grodzisk, Skierniewice, Rawa, Grójec<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika wyborcza | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 19 z 30 października 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8601}}</ref>, ostatecznie zgłoszony w okręgu Warszawa miasto<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Kronika wyborcza | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 2 | data = Nr 23 z 3 listopada 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8588}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ogłoszenie wyborcze | czasopismo = [[Nowiny Codzienne (dziennik żydowski)|Nowiny Codzienne]] | strony = 1 | data = Nr 24 z 4 listopada 1922 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=8606}}</ref>) i uzyskał mandat [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922–1927)|posła na Sejm I kadencji (1922–1927)]]. W 1923 został członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego wszechświatowej Agudy. We wrześniu 1924 informowano w prasie, że Szapira ''ustnie zakazał swoim współwyznawcom korzystania z porad lekarzy i adwokatów chrześcijańskich''<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Żydzi w Sanoku | czasopismo = [[Gazeta Poranna 2 Grosze]] | wolumin = Nr 258 | strony = 3 | data = 19 września 1924 | url = https://crispa.uw.edu.pl/object/files/177629}}</ref>. W 1926 członkiem prezydium Związku Rabinów w Polsce. W Piotrkowie wydawał tygodnik ''Unser Leben''. Pod koniec życia był rabinem w [[Łódź|Łodzi]] i [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]] (1924–1933). Zmarł tuż przed planowanym wyjazdem do [[Izrael]]a w 1933. Pierwotnie został pochowany w Lublinie<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Na pogrzeb rabina Szapiry | czasopismo = Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna | strony = 2 | data = Nr 415 z 27 października 1933 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=12245}}</ref>. W 1958 prochy Majera Szapiry spoczęły na cmentarzu w [[Jerozolima|Jerozolimie]]. Jego prace i publikacje przyniosły mu sławę na całym świecie.
 == Publikacje ==