Wikipedysta:Nikosiowe/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Władca infobox |
{{Władca infobox |
||
|władca = |
|władca = Józef Wacław I Liechtenstein |
||
|imiona = |
|imiona = Josef Wenzel I Lorenz |
||
|tytulatura = Jego Najjaśniejsza Wysokość książę Liechtensteinu, książę opawski i karniowski, hrabia Rietbergu, suweren Domu Liechtenstein |
|tytulatura = Jego Najjaśniejsza Wysokość książę Liechtensteinu, książę opawski i karniowski, hrabia Rietbergu, suweren Domu Liechtenstein |
||
|grafika = |
|grafika = Joseph Wenzel von Liechtenstein.jpg |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = Portret pędzla [[Hyacinthe Rigaud|Hyacinthe'a Rigauda]] (1740) |
||
|herb = Staatswappen-Liechtensteins.svg |
|herb = Staatswappen-Liechtensteins.svg |
||
|opis herbu = |
|opis herbu = |
||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
|1. tytuł = [[Lista książąt Liechtensteinu|Książę Liechtensteinu]] |
|1. tytuł = [[Lista książąt Liechtensteinu|Książę Liechtensteinu]] |
||
|1. od = |
|1. od = 22 grudnia 1748 |
||
|1. do = |
|1. do = 10 lutego 1772 |
||
|1. koronacja = |
|1. koronacja = |
||
|1. poprzednik = |
|1. poprzednik = [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jan Nepomucen Karol]] |
||
|1. następca = |
|1. następca = [[Franciszek Józef I Liechtenstein|Franciszek Józef I]] |
||
|2. tytuł = [[Regent]] [[Liechtenstein|Liechtensteinu]]{{u|uwaga1}} |
|||
|2. od = 17 grudnia 1732 |
|||
|2. do = 6 lipca 1745 |
|||
|3. tytuł = [[Lista książąt Liechtensteinu|Książę Liechtensteinu]] |
|||
|3. od = 16 czerwca 1712 |
|||
|3. do = 12 marca 1718 |
|||
|3. poprzednik = [[Jan Adam I Liechtenstein|Jan Adam I]] |
|||
|3. następca = [[Antoni Florian Liechtenstein|Antoni Florian]] |
|||
|dynastia = [[Liechtensteinowie]] |
|dynastia = [[Liechtensteinowie]] |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 9 sierpnia 1696 |
||
|miejsce urodzenia = |
|miejsce urodzenia = [[Praga]] |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = 10 lutego 1772 |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = [[Wiedeń]] |
||
|przyczyna śmierci = |
|przyczyna śmierci = |
||
|data pogrzebu = |
|data pogrzebu = |
||
|miejsce spoczynku = Krypta rodowa Liechtensteinów w [[Vranov (powiat Brno)|Vranov]] |
|miejsce spoczynku = Krypta rodowa Liechtensteinów w [[Vranov (powiat Brno)|Vranov]] |
||
|ojciec = |
|ojciec = [[Filip Erazm Liechtenstein]] |
||
|matka = |
|matka = [[Krystyna Teresa von Löwenstein-Wertheim]] |
||
|rodzeństwo = |
|rodzeństwo = |
||
|1. związek z = |
|1. związek z = [[Anna Maria Liechtenstein]] |
||
|1. związek od = |
|1. związek od = 1 maja 1718 |
||
|1. związek do = |
|1. związek do = 20 stycznia 1753 |
||
|1. dzieci = |
|1. dzieci = |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = {{order|OZR|A}} {{order|OŚSA|KW}} |
||
|commons = |
|commons = Category:Josef Wenzel, Prince of Liechtenstein |
||
|wikiźródła = |
|wikiźródła = |
||
|wikicytaty = |
|wikicytaty = |
||
| Linia 49: | Linia 57: | ||
[[17 grudnia]] [[1732]] roku zmarł syn [[Antoni Florian Liechtenstein|Antoniego Floriana]], panujący książę [[Józef I Jan Liechtenstein|Józef Jan]], a władzę po nim przejął jego nieletni syn [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jan Nepomucen Karol]]. Do osiągnięcia [[Pełnoletniość|pełnoletniości]], co miało miejsce [[6 lipca]] [[1745]] roku władzę [[Regencja|regencyjną]] nad majątkiem i [[Księstwo Liechtenstein|Księstwem]] w imieniu [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jana Nepomucena]] sprawował Józef Wacław I. Po niespełna trzech latach samodzielnej władzy [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jan Nepomucen Karol]] zmarł [[22 grudnia]] [[1748]] roku i pełnia władzy trafiła ponownie do Józefa Wacława I<ref name=":0" />. |
[[17 grudnia]] [[1732]] roku zmarł syn [[Antoni Florian Liechtenstein|Antoniego Floriana]], panujący książę [[Józef I Jan Liechtenstein|Józef Jan]], a władzę po nim przejął jego nieletni syn [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jan Nepomucen Karol]]. Do osiągnięcia [[Pełnoletniość|pełnoletniości]], co miało miejsce [[6 lipca]] [[1745]] roku władzę [[Regencja|regencyjną]] nad majątkiem i [[Księstwo Liechtenstein|Księstwem]] w imieniu [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jana Nepomucena]] sprawował Józef Wacław I. Po niespełna trzech latach samodzielnej władzy [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jan Nepomucen Karol]] zmarł [[22 grudnia]] [[1748]] roku i pełnia władzy trafiła ponownie do Józefa Wacława I<ref name=":0" />. |
||
Zmarł [[10 lutego]] [[1772]] roku w wieku 76 lat w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Jako, że nie pozostawił męskiego [[Potomek|potomka]] władzę przekazał [[Bratanek|bratankowi]] [[Franciszek Józef I Liechtenstein|Franciszkowi Józefowi I]]. |
|||
Zmarł w |
|||
== Uwagi == |
|||
{{Uwagi|* <ref name="uwaga1">W imieniu nieletniego [[Jan Nepomucen Karol Liechtenstein|Jana Karola Nepomucena]].</ref>}} |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 20:57, 28 sie 2021
 Portret pędzla Hyacinthe'a Rigauda (1740) | |
| |
| Książę Liechtensteinu | |
| Okres |
od 22 grudnia 1748 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Regent Liechtensteinu[a] | |
| Okres |
od 17 grudnia 1732 |
| Książę Liechtensteinu | |
| Okres |
od 16 czerwca 1712 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1696 |
| Data i miejsce śmierci |
10 lutego 1772 |
| Miejsce spoczynku |
Krypta rodowa Liechtensteinów w Vranov |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Małżeństwo |
Anna Maria Liechtenstein |
| Odznaczenia | |
 
| |
Józef Wacław I Liechtenstein, właśc. Josef Wenzel I Lorenz von Liechtenstein (ur. 9 sierpnia 1696 w Pradze, zm. 10 lutego 1772 w Wiedniu) – książę Liechtensteinu w latach 1712-1718 i ponownie 1748-1772, tytularny książę karniowski i opawski, hrabia Rietbergu, regent Liechtensteinu w imieniu Jana Nepomucena Karola w latach 1732-1745, marszałek polny armii austriackiej, dyplomata i strateg.
Życiorys
Józef Wacław Laurenty przyszedł na świat 9 sierpnia 1696 w Pradze, jako pierwszy syn Filipa Erazma Liechtensteina i jego żony hrabiny Löwenstein-Wertheim Krystyny Teresy[1]. Jego ojciec był młodszym bratem księcia Antoniego Floriana Liechtensteina i kuzynem księcia Jana Adama I.
16 czerwca 1712 roku po śmierci Jana Adama I otrzymał w spadku sporą część majątku, w tym posiadłości Schellenberg i Vaduz, które nadawały mu godność książęcą. Spowodowało to konflikt w rodzinie z wujem Antonim Florianem, który udało się rozwiązać w 1718 roku przez wymianę terytoriów i abdykację na jego rzecz 12 marca 1718 roku[1]. Dodatkowo zwieńczeniem tej rodzinnej kłótni było małżeństwo z córką Antoniego Floriana – Marią Anną Liechtenstein[1][2]. Ślub odbył się 1 maja 1718 roku a para doczekała się pięciorga dzieci, w tym jednego syna, ale niestety wszystkie zmarły w wieku niemowlęcym[1].
Filip Erazm był austriackim generałem i zginął w walce pod Castelnuovo w Lombardii w 1704 roku[1]. Ośmioletni Józef trafił pod opiekę księcia Waltera von Dietrichstein oraz hrabiego Maksymiliana Ulricha von Kaunitz i spędził dzieciństwo w Pradze[1]. Po osiągnięciu pełnoletniości Józef Wacław poszedł za ojcem, wybierając karierę wojskową. Jego arystokratyczne pochodzenie, silny charakter oraz wsparcie przyjaciela ojca księcia Eugeniusza Sabaudzkiego, pozwoliła na szybki rozwój młodego wojskowego[3]. W 1716 rozpoczął swoją drogę jako porucznik (niem. Leutnant) w pułku dragonów[1]. W 1717 jako kapitan (niem. Hauptmann) uczestniczył w bitwie pod Petrovaradinem w ramach kampanii Eugeniusza Sabaudzkiego przeciwko Turkom[1]. W 1718 awansował na podpułkownika (niem. Oberstleutnant), w 1730 na pułkownika (niem. Oberst) i ostatecznie w 1734 został generałem majorem[1]. W następnych latach zajmował się głównie dyplomacją. Jako specjalny wysłannik cesarza Karola VI w 1736 udał się na dwór Fryderyka Wilhelma I[1][3]. W latach 1737-1741 pracował jako ambasador cesarski w Wersalu[3]. Jednak w 1741 znów powrócił do wojska i uczestniczył w wojnie o sukcesję austriacką, po stronie Marii Teresy, która obdarzała go dużym zaufaniem[1][3]. Został dowódcą armii na Morawach i przywódcą całej austriackiej artylerii w 1744 roku[3]. W 1745 roku został mianowany marszałkiem polnym oraz generalissimusem armii cesarskiej we Włoszech. W tym charakterze dowodził m.in. w zwycięskiej bitwie pod Piacenzą[1]. W 1753 roku został dowódcą armii na Węgrzech. Następnie poprowadził wojska w bitwie pod Kolinem w ramach wojny siedmioletniej[1].
Cieszył się dużym zaufaniem rodziny cesarskiej i na prośbę Marii Teresy udał się w 1760 wraz ze swoim bratankiem Franciszkiem Józefem do Parmy po księżniczkę Izabelę Parmeńską, wybrankę arcyksięcia Józefa II[1]. W 1764 roku uczestniczył w delegacji cesarskiej w Frankfurcie nad Menem, której celem były przygotowania do wyboru Józefa II na świętego cesarza rzymskiego[3]. W uznaniu jego zasług został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Św. Szczepana przez Marię Teresę[1].
17 grudnia 1732 roku zmarł syn Antoniego Floriana, panujący książę Józef Jan, a władzę po nim przejął jego nieletni syn Jan Nepomucen Karol. Do osiągnięcia pełnoletniości, co miało miejsce 6 lipca 1745 roku władzę regencyjną nad majątkiem i Księstwem w imieniu Jana Nepomucena sprawował Józef Wacław I. Po niespełna trzech latach samodzielnej władzy Jan Nepomucen Karol zmarł 22 grudnia 1748 roku i pełnia władzy trafiła ponownie do Józefa Wacława I[1].
Zmarł 10 lutego 1772 roku w wieku 76 lat w Wiedniu. Jako, że nie pozostawił męskiego potomka władzę przekazał bratankowi Franciszkowi Józefowi I.
Uwagi
- ↑ W imieniu nieletniego Jana Karola Nepomucena.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Liechtenstein, Josef Wenzel Lorenz von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-28] (niem.).
- ↑ Josef Wenzel von Liechtenstein [online], geneee.org [dostęp 2021-08-28].
- ↑ a b c d e f Century: 18. Jahrhundert [online] [dostęp 2021-08-28] (niem.).
| Książęta tytularni Liechtenstein |
|
|---|---|
| Władcy Księstwa Liechtensteinu |
|
