Antoni Zięba (pedagog): Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Życiorys: prototyp życiorysu gotowy
→‎Życiorys: cytat z Mikrokosmosu
Linia 34: Linia 34:
Jako członek [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] brał udział w [[powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]].
Jako członek [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] brał udział w [[powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]].
Rok po wojnie przeniósł się do [[Wrocław]]ia, gdzie, znów od podstaw, zorganizował [[Liceum Ogólnokształcące nr III im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu|III Liceum Ogólnokształcące]] (pierwotnie znane jako III Gimnazjum).
Rok po wojnie przeniósł się do [[Wrocław]]ia, gdzie, znów od podstaw, zorganizował [[Liceum Ogólnokształcące nr III im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu|III Liceum Ogólnokształcące]] (pierwotnie znane jako III Gimnazjum).
{{Cytat |treść = Drugim priorytetem było znalezienie zatrudnienia. We Wrocławiu brakowało wszystkiego, ale – na szczęście – nie pracy. Antoni Zięba (1894–1986) należał do tych, którym zrujnowane miasto ofiarowało niepowtarzalną szansę. Ten dyplomowany nauczyciel z Górnego Śląska i weteran wojny polsko-bolszewickiej oraz kampanii wrześniowej zdołał uciec z sowieckiej niewoli, ale podczas powstania warszawskiego został złapany przez Niemców i trafił do obozu. W lipcu 1946 roku, ponieważ nie miał gdzie mieszkać, pojechał z żoną i trójką dzieci do Wrocławia. W dniu przyjazdu spotkał na placu Grunwaldzkim dawnego kolegę z Wilna, również nauczyciela:
{{Cytat |treść = — Co Pan tu robi, Panie kolego?

— Przyjechałem z Jędrzejowa, gdzie przebywałem po wyratowaniu się z Powstania Warszawskiego.

— Ja tu jestem teraz naczelnikiem wydziału kuratorium. Może by mi Pan zorganizował we Wrocławiu trzecie gimnazjum, bo uruchomione jest dopiero jedno, drugie znajduje się już wprawdzie w stadium organizacji, ale napływ kandydatów jest tak wielki, że na gwałt potrzebne będzie trzecie. […] Muszę jednak uprzedzić Pana [… że nie możemy] zapewnić Panu ani budynku szkolnego, ani nauczycieli, ani kredytów rzeczowych. […]

— Bagatela!… — myślę sobie. }}
„Ale – wspomniał – nie był to czas na jęki i załamywanie rąk. Trzeba było zakasać rękawy”.}}
W roku 1965 decyzją Wydziału Oświaty Dzielnicowej Rady Narodowej Wrocław-Śródmieście liceum zostało przeniesione z pierwotnego budynku przy ulicy [[Ulica Jedności Narodowej we Wrocławiu|Jedności Narodowej]] 117 na ulicę Składową 5.
W roku 1965 decyzją Wydziału Oświaty Dzielnicowej Rady Narodowej Wrocław-Śródmieście liceum zostało przeniesione z pierwotnego budynku przy ulicy [[Ulica Jedności Narodowej we Wrocławiu|Jedności Narodowej]] 117 na ulicę Składową 5.
W związku z tym, na rok przed dwudziestoleciem szkoły, odszedł na emeryturę i przeniósł się z żoną do [[Okradzionów|Okradzionowa]] (dzielnica Dąbrowy Górniczej).
W związku z tym, na rok przed dwudziestoleciem szkoły, odszedł na emeryturę i przeniósł się z żoną do [[Okradzionów|Okradzionowa]] (dzielnica Dąbrowy Górniczej).

Wersja z 13:56, 24 wrz 2021

Antoni Zięba
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1894
Gołonóg

Data śmierci

2 października 1986

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości[1]Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie)[2]Odznaka Honorowa Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego[3]

Antoni Zięba (ur. 12 maja 1894 w Gołonogu (obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej)[1][4], zm. 2 października 1986[5][4]) – pedagog, nauczyciel, organizator oświaty. W latach 1924–1936 dyrektor Seminarium Nauczycielskiego Męskiego im. Romualda Traugutta w Dąbrowie Górniczej[6]. Założyciel i pierwszy dyrektor III Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu w latach 1946–1965.

Życiorys

Tablica upamiętniająca Antoniego Ziębę na pierwszym budynku III liceum (przy ulicy Jedności Narodowej 117)

Urodził się w 12 maja 1894 roku w Gołonogu (obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej), gdzie ukończył szkołę powszechną. W wieku 17 lat dostał się do trzyletniego Seminarium Nauczycielskiego w Jędrzejowie. Po jego ukończeniu działał w podziemnej organizacji wojskowej. W roku 1919 podjął pracę w preparandzie nauczycielskiej w Dąbrowie Górniczej. Niedługo potem wziął udział w kampanii 1920 roku w wojnie z bolszewikami. W 1921 wziął ślub z Marylą Ruskówną, z którą pracował w preparandzie. W 1924 ukończył studia z polonistyki w Państwowym Instytucie Nauczycielskim w Warszawie i podjął się zorganizowania od podstaw Seminarium Nauczycielskiego Męskiego im. Romualda Traugutta w Dąbrowie Górniczej. W roku 1931 podjął, a dwa lata później ukończył, studia psychologiczno-pedagogiczne w Genewskim Instytucie Pedagogicznym J.J. Rousseau. Po likwidacji seminarium nauczycielskiego w 1936 roku został mianowany wizytatorem wydziału szkolnictwa powszechnego w Kuratorium Okręgu Szkolnego w Brześciu[6]. Funkcję tę pełnił do wybuchu II wojny światowej, kiedy został zmobilizowany do dowodzenia transportem amunicji na front. Po wykonaniu zadania został wzięty do niewoli przez żołnierzy Armii Czerwonej, z której udało mu się uciec. Wrócił wtedy do Brześcia i z rodziną przeniósł się do Warszawy. Tam w porozumieniu z Delegaturą Rządu Emigracyjnego na Kraj organizował tajne nauczanie. Jako członek Armii Krajowej brał udział w powstaniu warszawskim. Rok po wojnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie, znów od podstaw, zorganizował III Liceum Ogólnokształcące (pierwotnie znane jako III Gimnazjum).

Drugim priorytetem było znalezienie zatrudnienia. We Wrocławiu brakowało wszystkiego, ale – na szczęście – nie pracy. Antoni Zięba (1894–1986) należał do tych, którym zrujnowane miasto ofiarowało niepowtarzalną szansę. Ten dyplomowany nauczyciel z Górnego Śląska i weteran wojny polsko-bolszewickiej oraz kampanii wrześniowej zdołał uciec z sowieckiej niewoli, ale podczas powstania warszawskiego został złapany przez Niemców i trafił do obozu. W lipcu 1946 roku, ponieważ nie miał gdzie mieszkać, pojechał z żoną i trójką dzieci do Wrocławia. W dniu przyjazdu spotkał na placu Grunwaldzkim dawnego kolegę z Wilna, również nauczyciela:

— Co Pan tu robi, Panie kolego?

— Przyjechałem z Jędrzejowa, gdzie przebywałem po wyratowaniu się z Powstania Warszawskiego.

— Ja tu jestem teraz naczelnikiem wydziału kuratorium. Może by mi Pan zorganizował we Wrocławiu trzecie gimnazjum, bo uruchomione jest dopiero jedno, drugie znajduje się już wprawdzie w stadium organizacji, ale napływ kandydatów jest tak wielki, że na gwałt potrzebne będzie trzecie. […] Muszę jednak uprzedzić Pana [… że nie możemy] zapewnić Panu ani budynku szkolnego, ani nauczycieli, ani kredytów rzeczowych. […]

— Bagatela!… — myślę sobie.

„Ale – wspomniał – nie był to czas na jęki i załamywanie rąk. Trzeba było zakasać rękawy”.

W roku 1965 decyzją Wydziału Oświaty Dzielnicowej Rady Narodowej Wrocław-Śródmieście liceum zostało przeniesione z pierwotnego budynku przy ulicy Jedności Narodowej 117 na ulicę Składową 5. W związku z tym, na rok przed dwudziestoleciem szkoły, odszedł na emeryturę i przeniósł się z żoną do Okradzionowa (dzielnica Dąbrowy Górniczej). W 1971 brał udział w obchodach dwudziestopięciolecia szkoły we Wrocławiu. Zmarł 2 października 1986 roku. Spoczywa na cmentarzu w Okradzionowie[7].

Przypisy

  1. ↑ a b Drozdowski 1996 ↓, s. 20.
  2. ↑ Drozdowski 1996 ↓, s. 21.
  3. ↑ Uchwała w sprawie przyznania Antoniemu Ziębie Odznaki Honorowej Złotej Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. bip.dolnyslask.pl, 2014-07-01. [dostęp 2021-08-31].
  4. ↑ a b PAS i Moździerski 2015 ↓.
  5. ↑ Drozdowski 1996 ↓, s. 22.
  6. ↑ a b Starościak 2000 ↓.
  7. ↑ Drozdowski 1996 ↓, s. 20–22.

Bibliografia


Kategoria:Urodzeni w 1894 Kategoria:Zmarli w 1986 Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej Kategoria:Powstańcy warszawscy Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Niepodległości Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie) Kategoria:Odznaczeni Odznaką Honorową Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antoni_Zięba_(pedagog)&oldid=64634779”