Przemysł inowrocławski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zuber (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
Zuber (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
Linia 2: Linia 2:
'''Przemysł (Przemko) inowrocławski (sieradzki)''' (ur. [[1278]], zm. [[1338]] lub [[1339]]) – książę [[Inowrocław|inowrocławski]] w latach [[1287]]-[[1314]] (do ok. [[1296]] pod opieką matki, razem z braćmi), od [[1300]] lennik [[Wacław II Czeski|Wacława II]], w latach [[1303]]-[[1305]] w [[Dobrzyń nad Wisłą|Dobrzyniu]], od [[1306]] lennik [[Polska|Polski]], w latach [[1306]]-[[1309]] współzarządca [[Pomorze Gdańskie|Pomorza Gdańskiego]] (z ramienia [[Władysław I Łokietek|Władysława Łokietka]]), w wyniku podziału od [[1314]] w [[Bydgoszcz]]y i [[Wyszogród|Wyszogrodzie]], od [[1320]]/[[1324|4]] ponownie w Inowrocławiu, w [[1327]] zamiana Inowrocławia na [[Sieradz]].
'''Przemysł (Przemko) inowrocławski (sieradzki)''' (ur. [[1278]], zm. [[1338]] lub [[1339]]) – książę [[Inowrocław|inowrocławski]] w latach [[1287]]-[[1314]] (do ok. [[1296]] pod opieką matki, razem z braćmi), od [[1300]] lennik [[Wacław II Czeski|Wacława II]], w latach [[1303]]-[[1305]] w [[Dobrzyń nad Wisłą|Dobrzyniu]], od [[1306]] lennik [[Polska|Polski]], w latach [[1306]]-[[1309]] współzarządca [[Pomorze Gdańskie|Pomorza Gdańskiego]] (z ramienia [[Władysław I Łokietek|Władysława Łokietka]]), w wyniku podziału od [[1314]] w [[Bydgoszcz]]y i [[Wyszogród|Wyszogrodzie]], od [[1320]]/[[1324|4]] ponownie w Inowrocławiu, w [[1327]] zamiana Inowrocławia na [[Sieradz]].


Przemysł był drugim pod względem starszeństwa synem księcia Inowrocławia [[Siemomysł inowrocławski|Siemomysła]] i Salomei Pomorskiej. Ojcem chrzestnym księcia był zapewne [[książęta wielkopolscy|książę wielkopolski]] [[Przemysł II]] przy okazji zjazdu w [[Ląd (województwo wielkopolskie)|Lądzie]] w [[1278]] r., podczas którego Siemomysła przywrócono do władzy w księstwie. W [[1287]] r. zmarł ojciec, a władzę w księstwie przejęła [[regencja]] z księżną Salomeą na czele. Do usamodzielnia się Przemysła doszło ok. [[1296]] r. Początkowo rządził razem z braćmi [[Leszek inowrocławski|Leszkiem]] i [[Kazimierz III Gniewkowski|Kazimierzem III]]. W [[1300]] r. zmuszony do uznania zwierzchności Wacława II. W latach [[1303]]-[[1312]] wobec znalezienia się starszego brata Leszka w niewoli [[Czechy|czeskiej]] faktyczny władca dzielnicy inowrocławskiej. W [[1303]] r. wsparł bunt poddanych w księstwie [[Dobrzyń nad Wisłą|dobrzyńskim]] stryja [[Siemowit dobrzyński|Siemowita]], w wyniku czego do [[1305]] r. był tam formalnie namiestnikiem księstwa. W [[1306]] r. podporządkował się drugiemu stryjowi [[Władysław I Łokietek|Władysławowi Łokietkowi]], w zamian za co otrzymał namiestnictwo w [[Świecie|Świeciu]] na [[Pomorze Gdańskie|Pomorzu Gdańskim]]. Próbował bez rezultatu wykupić od [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] zastawioną przez Leszka w [[1303]] r. ziemię michałowską (za pieniądze uzyskane od [[biskupi kujawscy|biskupa kujawskiego]] [[Gerward|Gerwarda]]). Urząd namiestnika Przemysł stracił w [[1309]] r. w wyniku najazdu krzyżackiego. Wnet po utraceniu Pomorza Przemysł razem z bratem Kazimierzem zaangażował się w konflikt (na tle majątkowym) z Gerwardem biskupem włocławskim, co skończyło napadem na biskupią posiadłość w [[Raciąż|Raciążu]], uwięzieniem biskupa i karą [[ekskomunika|ekskomuniki]] rzuconą na książąt. Do pogodzenia obu stron doszło dopiero w [[1311]] r. W [[1314]] r. – dwa lata po powrocie brata Leszka z czeskiej niewoli nastąpił podział ojcowizny. Przemko otrzymał wtedy północną część księstwa ([[Bydgoszcz]] i [[Wyszogród]]). W [[1318]] r. zawarł z Leszkiem [[układ o przeżycie]], jednak pomiędzy [[1323]] a [[1324]] starszy brat niespodziewanie abdykował pozostawiając całość księstwa Przemkowi. Książę inowrocławski razem z braćmi był wiernym wykonawcą polityki Władysława Łokietka. W [[1318]] brał udział w zjeździe w [[Sulejów|Sulejowie]] a w [[1320]] r. świadczył podczas procesu polsko-krzyżackiego o Pomorze Gdańskie. W [[1327]] lub [[1328]] r. wobec wybuch wojny polsko-krzyżackiej w celu ułatwienia Łokietkowi prowadzenia działań wojennych doszło do zamiany księstwa inowrocławskiego na [[Sieradz|sieradzkie]]. W konflikcie tym Przemko usiłował pełnić rolę arbitra. Nie uchroniło to jednak przed zniszczeniem Sieradza w [[1331]] r. Książę sieradzki zmarł pod koniec [[1338]] lub na początku [[1339]] r., gdyż świadkowie na [[proces warszawski 1339|procesie warszawskim]] z Krzyżakami mówią o nim, jako niedawno zmarłym. Przemysł nie był żonaty i nie pozostawił potomstwa. Nie wiadomo, gdzie został pochowany. Księstwo sieradzkie zostało połączone z królestwem polskim.
Przemysł był drugim pod względem starszeństwa synem księcia Inowrocławia [[Siemomysł inowrocławski|Siemomysła]] i Salomei Pomorskiej. Ojcem chrzestnym księcia był zapewne [[książęta wielkopolscy|książę wielkopolski]] [[Przemysł II]] przy okazji zjazdu w [[Ląd (województwo wielkopolskie)|Lądzie]] w [[1278]] r., podczas którego Siemomysła przywrócono do władzy w księstwie. W [[1287]] r. zmarł ojciec, a władzę w księstwie przejęła [[regencja]] z księżną Salomeą na czele. Do usamodzielnia się Przemysła doszło ok. [[1296]] r. Początkowo rządził razem z braćmi [[Leszek inowrocławski|Leszkiem]] i [[Kazimierz III gniewkowski|Kazimierzem III]]. W [[1300]] r. zmuszony do uznania zwierzchności Wacława II. W latach [[1303]]-[[1312]] wobec znalezienia się starszego brata Leszka w niewoli [[Czechy|czeskiej]] faktyczny władca dzielnicy inowrocławskiej. W [[1303]] r. wsparł bunt poddanych w księstwie [[Dobrzyń nad Wisłą|dobrzyńskim]] stryja [[Siemowit dobrzyński|Siemowita]], w wyniku czego do [[1305]] r. był tam formalnie namiestnikiem księstwa. W [[1306]] r. podporządkował się drugiemu stryjowi [[Władysław I Łokietek|Władysławowi Łokietkowi]], w zamian za co otrzymał namiestnictwo w [[Świecie|Świeciu]] na [[Pomorze Gdańskie|Pomorzu Gdańskim]]. Próbował bez rezultatu wykupić od [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] zastawioną przez Leszka w [[1303]] r. ziemię michałowską (za pieniądze uzyskane od [[biskupi kujawscy|biskupa kujawskiego]] [[Gerward|Gerwarda]]). Urząd namiestnika Przemysł stracił w [[1309]] r. w wyniku najazdu krzyżackiego. Wnet po utraceniu Pomorza Przemysł razem z bratem Kazimierzem zaangażował się w konflikt (na tle majątkowym) z Gerwardem biskupem włocławskim, co skończyło napadem na biskupią posiadłość w [[Raciąż|Raciążu]], uwięzieniem biskupa i karą [[ekskomunika|ekskomuniki]] rzuconą na książąt. Do pogodzenia obu stron doszło dopiero w [[1311]] r. W [[1314]] r. – dwa lata po powrocie brata Leszka z czeskiej niewoli nastąpił podział ojcowizny. Przemko otrzymał wtedy północną część księstwa ([[Bydgoszcz]] i [[Wyszogród]]). W [[1318]] r. zawarł z Leszkiem [[układ o przeżycie]], jednak pomiędzy [[1323]] a [[1324]] starszy brat niespodziewanie abdykował pozostawiając całość księstwa Przemkowi. Książę inowrocławski razem z braćmi był wiernym wykonawcą polityki Władysława Łokietka. W [[1318]] brał udział w zjeździe w [[Sulejów|Sulejowie]] a w [[1320]] r. świadczył podczas procesu polsko-krzyżackiego o Pomorze Gdańskie. W [[1327]] lub [[1328]] r. wobec wybuch wojny polsko-krzyżackiej w celu ułatwienia Łokietkowi prowadzenia działań wojennych doszło do zamiany księstwa inowrocławskiego na [[Sieradz|sieradzkie]]. W konflikcie tym Przemko usiłował pełnić rolę arbitra. Nie uchroniło to jednak przed zniszczeniem Sieradza w [[1331]] r. Książę sieradzki zmarł pod koniec [[1338]] lub na początku [[1339]] r., gdyż świadkowie na [[proces warszawski 1339|procesie warszawskim]] z Krzyżakami mówią o nim, jako niedawno zmarłym. Przemysł nie był żonaty i nie pozostawił potomstwa. Nie wiadomo, gdzie został pochowany. Księstwo sieradzkie zostało połączone z królestwem polskim.


{{Tree|ojciec_ojca=[[Kazimierz I kujawski]]<br>zm. [[14 grudnia]] [[1267]]|matka_ojca=[[Konstancja wrocławska]]<br>zm. [[21 lutego]] między [[1253]] a [[1257]]
{{Tree|ojciec_ojca=[[Kazimierz I kujawski]]<br>zm. [[14 grudnia]] [[1267]]|matka_ojca=[[Konstancja wrocławska]]<br>zm. [[21 lutego]] między [[1253]] a [[1257]]
Linia 8: Linia 8:


{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br>razem z braćmi}}
{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br>razem z braćmi}}
{{Książę gniewkowski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Kazimierz III Gniewkowski|Kazimierz III]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br>razem z braćmi}}
{{Książę gniewkowski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Kazimierz III gniewkowski|Kazimierz III]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br>razem z braćmi}}
{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|następca=[[Władysław I Łokietek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1320]]/[[1324]]-[[1327]]}}
{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|następca=[[Władysław I Łokietek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1320]]/[[1324]]-[[1327]]}}
{{Książę sieradzki|poprzednik=[[Władysław I Łokietek]]|następca=inkorporacja do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1327]]-[[1339]]}}
{{Książę sieradzki|poprzednik=[[Władysław I Łokietek]]|następca=inkorporacja do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1327]]-[[1339]]}}

Wersja z 14:31, 6 kwi 2008

Pieczęć piesza Przemysła Inowrocławskiego z 1307

Przemysł (Przemko) inowrocławski (sieradzki) (ur. 1278, zm. 1338 lub 1339) – książę inowrocławski w latach 1287-1314 (do ok. 1296 pod opieką matki, razem z braćmi), od 1300 lennik Wacława II, w latach 1303-1305 w Dobrzyniu, od 1306 lennik Polski, w latach 1306-1309 współzarządca Pomorza Gdańskiego (z ramienia Władysława Łokietka), w wyniku podziału od 1314 w Bydgoszczy i Wyszogrodzie, od 1320/4 ponownie w Inowrocławiu, w 1327 zamiana Inowrocławia na Sieradz.

Przemysł był drugim pod względem starszeństwa synem księcia Inowrocławia Siemomysła i Salomei Pomorskiej. Ojcem chrzestnym księcia był zapewne książę wielkopolski Przemysł II przy okazji zjazdu w Lądzie w 1278 r., podczas którego Siemomysła przywrócono do władzy w księstwie. W 1287 r. zmarł ojciec, a władzę w księstwie przejęła regencja z księżną Salomeą na czele. Do usamodzielnia się Przemysła doszło ok. 1296 r. Początkowo rządził razem z braćmi Leszkiem i Kazimierzem III. W 1300 r. zmuszony do uznania zwierzchności Wacława II. W latach 1303-1312 wobec znalezienia się starszego brata Leszka w niewoli czeskiej faktyczny władca dzielnicy inowrocławskiej. W 1303 r. wsparł bunt poddanych w księstwie dobrzyńskim stryja Siemowita, w wyniku czego do 1305 r. był tam formalnie namiestnikiem księstwa. W 1306 r. podporządkował się drugiemu stryjowi Władysławowi Łokietkowi, w zamian za co otrzymał namiestnictwo w Świeciu na Pomorzu Gdańskim. Próbował bez rezultatu wykupić od Krzyżaków zastawioną przez Leszka w 1303 r. ziemię michałowską (za pieniądze uzyskane od biskupa kujawskiego Gerwarda). Urząd namiestnika Przemysł stracił w 1309 r. w wyniku najazdu krzyżackiego. Wnet po utraceniu Pomorza Przemysł razem z bratem Kazimierzem zaangażował się w konflikt (na tle majątkowym) z Gerwardem biskupem włocławskim, co skończyło napadem na biskupią posiadłość w Raciążu, uwięzieniem biskupa i karą ekskomuniki rzuconą na książąt. Do pogodzenia obu stron doszło dopiero w 1311 r. W 1314 r. – dwa lata po powrocie brata Leszka z czeskiej niewoli nastąpił podział ojcowizny. Przemko otrzymał wtedy północną część księstwa (Bydgoszcz i Wyszogród). W 1318 r. zawarł z Leszkiem układ o przeżycie, jednak pomiędzy 1323 a 1324 starszy brat niespodziewanie abdykował pozostawiając całość księstwa Przemkowi. Książę inowrocławski razem z braćmi był wiernym wykonawcą polityki Władysława Łokietka. W 1318 brał udział w zjeździe w Sulejowie a w 1320 r. świadczył podczas procesu polsko-krzyżackiego o Pomorze Gdańskie. W 1327 lub 1328 r. wobec wybuch wojny polsko-krzyżackiej w celu ułatwienia Łokietkowi prowadzenia działań wojennych doszło do zamiany księstwa inowrocławskiego na sieradzkie. W konflikcie tym Przemko usiłował pełnić rolę arbitra. Nie uchroniło to jednak przed zniszczeniem Sieradza w 1331 r. Książę sieradzki zmarł pod koniec 1338 lub na początku 1339 r., gdyż świadkowie na procesie warszawskim z Krzyżakami mówią o nim, jako niedawno zmarłym. Przemysł nie był żonaty i nie pozostawił potomstwa. Nie wiadomo, gdzie został pochowany. Księstwo sieradzkie zostało połączone z królestwem polskim.

4. Kazimierz I kujawski
zm. 14 grudnia 1267
     
    2. Siemomysł inowrocławski
zm. 1287
5. Konstancja wrocławska
zm. 21 lutego między 1253 a 1257
       
      1. Przemysł inowrocławski
zm. w 1338 lub 1339
6. Sambor II Tczewski
zm. 30 grudnia 1277 lub 1278
   
    3. Salomea Pomorska
zm. między 1312 a 1314
   
7. Matylda Meklemburska
zm. 23 listopada 1270
     
 

Szablon:Książę inowrocławski Szablon:Książę gniewkowski Szablon:Książę inowrocławski Szablon:Książę sieradzki