Ogórek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
obrazek
Linia 53: Linia 53:


=== Wartość żywieniowa ===
=== Wartość żywieniowa ===
Wartość żywieniowa ogórka polega głównie na smaku i usprawnianiu procesu trawienia. Owoce ogórka zawierają niewielkie ilości witamin i składników mineralnych. Pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i dlatego znajdują zastosowanie w dietach odchudzających. Większość składników znajduje się nie w miąższu, lecz w skórce. Surowe owoce są dla niektórych osób ciężkostrawne. Surowe owoce zawierają askorbinazę, enzym, który utlenia witaminę C. Surowych owoców nie należy mieszać np. w sałatkach z innymi warzywami, takimi jak pomidory czy papryka. Dzięki zdolnościom regeneracyjnym soku ogórkowego, znalazł on zastosowanie w kosmetyce.
Wartość żywieniowa ogórka polega głównie na smaku i usprawnianiu procesu trawienia. Owoce ogórka zawierają niewielkie ilości witamin i składników mineralnych. Pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i dlatego znajdują zastosowanie w dietach odchudzających. Większość składników znajduje się nie w miąższu, lecz w skórce. Surowe owoce są dla niektórych osób ciężkostrawne. Surowe owoce zawierają askorbinazę, enzym, który utlenia witaminę C. Surowych owoców nie należy mieszać np. w sałatkach z innymi warzywami, takimi jak pomidory czy papryka. Gdyż ich wzajemne działanie eliminuje witaminy. Dzięki zdolnościom regeneracyjnym soku ogórkowego, znalazł on zastosowanie w kosmetyce.


=== Badania związane z genomem i hodowlą ogórka ===
=== Badania związane z genomem i hodowlą ogórka ===

Wersja z 12:16, 29 lip 2008

Szablon:Roślina infobox

Kwiaty
Niedojrzały owoc

Ogórek (Cucumis) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych. Pochodzi ze Środkowej Azji.

Charakterystyka

Pochodzenie
Ogórek jest jedną z najstarszych roślin owocowych, znaną od ok. 5 tys. lat. Pochodzi prawdopodobnie z Indii, z podnóża Himalajów.Ogórek jest jednym z najdawniej uprawianych przez człowieka warzyw. Znany był już bowiem w starożytnym Egipcie około 2000 lat p.n.e., skąd przypuszczalnie w czasie wojen grecko-perskich uprawa jego rozprzestrzeniła się na kraje basenu Morza Śródziemnego. W Średniowieczu warzywo to pojawiło się w uprawie w Europie Północnej. W zachodniej części Europy upowszechnili go Rzymianie, zaś do ludów słowiańskich dotarł z Bizancjum wraz z nazwą wywodzącą się od słowa "angurion" (niedojrzały). W Polsce uprawa ogórka upowszechniła się w wieku XVI.
Kwiaty
Ogórek posiada trzy typy płci kwiatów: męskie (z pręcikami), żeńskie (ze słupkiem) i hermafrodytyczne (organy żeńskie i męskie). Ilość kwiatów różnych typów płci na jednej roślinie oraz kolejność ich inicjacji determinuje płeć całej rośliny.

I tak wyróżnia się 3 podstawowe typy płci roślin ogórka:

  • jednopienny - posiadający zarówno kwiaty żeńskie jak i męskie
  • żeński - tylko kwiaty żeńskie
  • obupłciowy - tylko kwiaty hermafrodytyczne.Typami płci wyróżnia się szereg rzadziej występujących typów:
  • męskojednopienny - wytwarza kwiaty męskie a następnie hermafrodytyczne
  • żeńskojednopienny - wytwarza kwiaty żeńskie, a następnie kwiaty hermafrodytyczne
  • trójjednopienny - posiada kwiaty hermafrodytyczne, męskie i żeńskie
  • męskodwupienny - najpierw rozwijają się kwiaty męskie, a następnie w niewielkiej ilości kwiaty hermafrodytyczne i żeńskie
  • żeńskodwupienny - najpierw inicjują się kwiaty żeńskie, a następnie w niewielkiej ilości kwiaty hermafrodytyczne i męskie
Owoce
Typ owocu to jagoda.

Owoc jest mniej lub bardziej wydłużony, różnej wielkości, o skórce gładkiej lub pokrytej brodawkami, wypełniony nasionami. Kolor owoców jest zróżnicowany od ciemnozielonego do żółtego. Uprawia się wiele odmian gruntowych i szklarniowych w tym również odmiany partenokarpiczne nie wymagające zapylania i pozbawione nasion.

Systematyka

Systematyka w systemie Reveala

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Takht.), nadrząd Cucurbitanae Reveal, rząd dyniowce (Cucurbitales Dumort.), podrząd Cucurbitineae Engl., rodzina dyniowate (Cucurbitaceae Juss.), podrodzina Cucumidoideae Burnet, plemię Cucumereae Endl. ex M. Roem., podplemię Cucumerinae E.G.O. Müll. & Pax in Engl. & Prantl., rodzaj ogórek (Cucumis L.) [1]

Gatunki flory Polski[2]
Inne gatunki (wybór)

Wartość żywieniowa

Wartość żywieniowa ogórka polega głównie na smaku i usprawnianiu procesu trawienia. Owoce ogórka zawierają niewielkie ilości witamin i składników mineralnych. Pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i dlatego znajdują zastosowanie w dietach odchudzających. Większość składników znajduje się nie w miąższu, lecz w skórce. Surowe owoce są dla niektórych osób ciężkostrawne. Surowe owoce zawierają askorbinazę, enzym, który utlenia witaminę C. Surowych owoców nie należy mieszać np. w sałatkach z innymi warzywami, takimi jak pomidory czy papryka. Gdyż ich wzajemne działanie eliminuje witaminy. Dzięki zdolnościom regeneracyjnym soku ogórkowego, znalazł on zastosowanie w kosmetyce.

Badania związane z genomem i hodowlą ogórka

Rodzina Cucurbitaceae jest częstym przedmiotem badań genetycznych i molekularnych [3]Ogórek jest gatunkiem obcopylnym, ale dobrze znosi zapylenie własnym pyłkiem, co pozwala na tworzenie linii wsobnych [4]. Łatwość mnożenia generatywnego i wegetatywnego oraz dokładne poznanie kultur in vitro ogórka spowodowały, że gatunek ten służy jako model w badaniach genetycznych i biotechnologicznych [5] Ogórek posiada zdolność rozmnażania generatywnego również form poliploidalnych. Mapy genetyczne mogą być rozbudowywane bez większych trudności przy użyciu znanych markerów ze względu na małą liczbę chromosomów [6]. Lista genów ogórka jest na bieżąco uaktualniana i publikowana. Poznano sekwencję i działanie 105 genów. Wśród opisanych są geny odpowiedzialne za dziedziczenie [7]. Od dawna znane są też metody sterowanie płcią za pomocą odpowiednich substancji chemicznych [8]. Znane są również geny odporności na choroby np. gen odporności na mączniak rzekomy oznaczamy jest symbolem ``dm``. Jest jednym z wielu genów odporności na Pseudoperonospora cubensis. Prowadzone są też badania nad pokrewieństwem rożnych grup botanicznych ogórka C. sativus L. i C. sativus var. Hardwickii [9] i ich przydatnością do prac hodowlanych. Prace nad transformacją ogórka prowadzone są od ponad 10 lat. Wykorzystuje się przede wszystkim metody wektorowe [10].Są również prowadzone badania nad transformacją bezwektorową wykorzystując metodę elektroporacji [11] i mikrowstrzeliwania [12].

Zobacz też

Ogórek kiszony, ogórek konserwowy.

  1. Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. Systematyka rodzaju Cucumis wg Reveala. [dostęp 22 kwietnia 2007].
  2. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. 9 lutego 1998. [dostęp 22 kwietnia 2007].
  3. Pierce L.K., Wehner T.C., 1990. Review of gens and linkage groups in cucumber, Hort. Science Vol.25(6).
  4. Niemirowicz-Szczytt K., 1993. Hodowla roślin warzywnych, Wyd. SGGW :185-233, 206-207
  5. Niemirowicz-Szczytt K., Wyszogrodzka A., 1976. Embryo culture and in vitro pollination of excised ovules in the family Cucurbitaceae. In: Novak FJ (ed) Use of tissue cultures in plant breeding, Proc Int Symp, Olomouc, 6-11: 571-576.
  6. Niemirowicz-Szczytt K., 1993. Hodowla roślin warzywnych, Wyd. SGGW :185-233, 206-207
  7. Malepszy S., Niemirowicz-Szczytt K., 1991. Sex determination in cucumber (Cucumis sativus) as a model system for molecular biology. Plant Science, 80 : 39-47
  8. Galun E., 1959. The role of auxins on sex expresion in cucamber, Physiol. Plant., 12: 48-61
  9. Liu J., Staub J.E., 1998. Relationship among putative botanical varieties In cucumber, Cucurbit Genetics Cooperative Report, 21:1-5.
  10. Chee P., 1990. Transformation of Cucumis sativus tissues by Agrobacterium tumefaciens and the regeneration of transformed plants, Plant cell Rep. 9: 245-248
  11. Burza W., Wochniak P., Wróblewski T., Malepszy S., 1995. Transient expression assay for the optimisation of direct gene transfer into cucumber meristem protoplasts by electroporation, J. Appl. Genet. 36(1): 1-10.
  12. Chee P., Slightttom J., 1992. Transformation of cucamber tissues by microprojectile bombardment: identification of plants containing functional and non-functional transferred genes, Gene 188: 255-260.
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Szablon:Botanika stub