Planescape: Torment

Szablon:CVG infobox Planescape: Torment – gra komputerowa z gatunku cRPG współtworzona przez studia BioWare i Black Isle, a wydana przez Interplay w 1999 r. Rozgrywka oparta jest o drugą edycję zasad systemu Advanced Dungeons & Dragons i osadzona jest w świecie Planescape. W grze wykorzystano zmodyfikowany nieco silnik graficzny Infinity Engine, który sprawdził się w grze Baldur's Gate. Planescape: Torment znajduje się na liście Największych gier wszech czasów serwisu Gamespot.

Fenomen gry

Planescape: Torment w wielu kręgach uważana jest za grę kultową. Mimo braku innowacyjnej grafiki czy rozwiązań technicznych fabuła gry wciąga gracza, który od początku może utożsamiać się z Bezimiennym. Spowodowane jest to między innymi wieloma niedomówieniami w grze (nie wiemy ile lat trwają reinkarnacje Bezimiennego, nie poznajmy także jego imienia). Gra ta do dziś ma niesamowitą liczbę dialogów - w wersji oryginalnej liczba ta wynosi 800 000 słów. Dzięki temu faktowi oraz nieśmiertelności głównego bohatera gra w znacznej mierze przypomina książkę, ponieważ możemy skupić się wyłącznie na fabule i rozwijać główny wątek nie dbając o rozwijanie cech głównego bohatera jak ma to miejsce w cRPGach. Twórcy gry postawili także na oryginalność - każdy z bohaterów w grze jest niepowtarzalny. Główny protagonista nie jest odważnym, zapatrzonym w siebie przywódcą, walczącym ze złem i ratującym przed nim świat, lecz nieznającym otaczającego świata, szukającym prawdy o sobie kruchym człowiekiem. Także osoby które mogą dołączyć do jego podróży są niecodzienne - latająca czaszka, upadły sukkub, żywa zbroja czy lekko zwariowany komputer. Każdy z nich połączony jest z Bezimiennym więzią tytułowej udręki, która nie odstępuje ich na krok. Oczywiście, dla każdego z towarzyszy jego własna udręka przybiera trochę inny kształt.

Gra porusza także problemy filozoficzne - pytaniem towarzyszącym nieśmiertelnemu od mniej więcej połowy gry jest

"Cóż może zmienić naturę człowieka?"

. Dowiadujemy się także co spowodowało nieśmiertelność Bezimiennego i jakie skutki to na nim wywarło.

Jedną z głównych myśli jest taka, że jeśli w coś wierzy odpowiednia ilość osób lub jest powtórzone wielokrotnie, staje się to rzeczywistością. W trakcie gry dowiadujemy się na przykład że Bezimiennemu w przeszłości drogą dyskusji udało się udowodnić, że jego rozmówca nie istnieje (sic!) co spowodowało jego zniknięcie. Znane z Dungeons and Dragons Githzerai tworzą swe miasta w sferze chaosu - Limbo - właśnie poprzez odpowiednio silną wiarę i przekonania. Inna myśl mówi o fatum. Tytułowy bohater próbuje uniknąć swego losu, jednak nie wiedząc nawet o tym przez wszystkie swe czyny dąży do jego wykonania.

Świat gry

Akcja gry rozgrywa się w Wieloświecie. Twórcy gry postanowili nie udostępniać w grze mieczy. W całej grze dostępne są jedynie trzy: miecz Triasa, który może być jednak używany tylko przez praworządne dobre postaci, ostrze Dak'kona, który może być używany tylko przez niego oraz miecz maga, wyłącznie dla magów. W grze nie ma także zbroi dla większości bohaterów, mimo że zostało przeznaczone na nie miejsce. Za to główny bohater może wymienić sobie oko (sic!) - którego są zresztą trzy rodzaje.

Fabuła

Szablon:Spoiler Świat gry, Wieloświat, podzielony jest na wymiary, nazwane sferami lub planami, które różnią się budową, mieszkańcami, a nawet prawami natury. W każdej z nich istnieje pewna cecha natury, intelektu, bądź ducha, która przeważa czyniąc ją unikatową. Istnieje jednak sfera, która jest neutralna – pełni ona rolę "iglicy sfer", rozdroża światów. W jej centrum leży zaś stolica – Sigil – gdzie znajduje się mnóstwo ukrytych portali do wszystkich wymiarów (znajdują się one często w nieprzewidywalnych miejscach i aktywowane są czasami nawet przedmiotami codziennego użytku), których zazdrośnie strzeże przed obcymi bóstwami enigmatyczna władczyni tego planu, Pani Bólu.

Fabuła gry opowiada o Bezimiennym – nieśmiertelnym człowieku, który stracił pamięć na skutek stanu określanego przez większość bytów myślących śmiercią. Jego opowieść zaczyna się w Kostnicy miasta Sigil. Gracz towarzyszy bohaterowi podczas prób odzyskania własnej tożsamości oraz wspomnień. Próbuje on dowiedzieć jak najwięcej o przeszłości Bezimiennego: o tym, jak utracił swą śmiertelność, a może zarazem i swoje człowieczeństwo.

Bohaterowie

Kontrolowani przez gracza

Bezimienny

(Michael T. Weiss)

Główny bohater gry, kontrolujemy go przez całą rozgrywkę. Pokryty licznymi bliznami, tatuażami, muskularny mężczyzna. Szczególnie istotny dla całej gry jest jego tatuaż na lewym ramieniu. Wyjaśnia go właściciel salonu tatuaży, Upadły, w następujący sposób

"Symbol znajdujący się na tym lewym ramieniu jest symbolem udręki."

"To jest udręka. To właśnie przyciąga wszystkie udręczone dusze do Ciebie" Upadły kiwa w stronę Twego lewej ręki, Twego ramienia. "Ciało pamięta o cierpieniu, nawet jeśli umysł zapomniał. "

Tym, co go wyróżnia spośród innych bohaterów jest jego nieśmiertelność. Jednakże cena jaką za nią płaci jest całkowite zatracenie swych wspomnień i tożsamości w przypadku każdej śmierci. Dopiero wcielenia gracza jest wolne od tego ograniczenia. W grze jest tylko kilka przypadków w których możemy całkowicie zginąć (min. próba walki z Lotharem czy popełnienie samobójstwa specjalną bronią). W trakcie gry poznajemy jego przeszłość, czyny jakich dokonały poprzednie wcielenia, a także ludzi powiązanych z Bezimiennym. Podążamy śladami zostawionymi nam przez dawnego Bezimiennego, zanim jeszcze stał się nieśmiertelny. Jak przekonujemy się później cykl narodzin i śmierci Bezimiennego trwa od setek a może i tysięcy lat. W poprzednich wcieleniach silnie wpływał na najważniejszych wydarzeniach politycznych całego uniwersum oraz brał udział w głównych bitwach, zmieniał oblicza światów, paktował z boskimi stworzeniami. Oprócz tego był - między innymi - złodziejem, kłamcą, świętym, maniakalnym zabójcą. W trakcie postępu w grze przypominamy sobie pewne umiejętności (jak na przykład Wskrzeszanie) oraz wskazówki prowadzące do rozwiązania tajemnicy nieśmiertelności bohatera. W końcowej fazie gry poznaje swe imię, a także odzyskuje śmiertelność oraz cel swego życia. W ostatniej animacji widzimy go udającego się na Wojnę Krwi, aby odpokutować czyny dokonane podczas licznych wcieleń.

Morte

(Rob Paulsen, Emilian Kamiński)

Poznajemy go na samym początku gry, już w Kostnicy. Wydaje się być dobrym przyjacielem, lecz podczas wędrówki poznajemy wiele jego sekretów, jak chociaż przeszłość w Słupie Czaszek czy zatajenie ostatniej linijki tekstu tatuażu na plecach. Jak każdy bohater w grze jest powiązany z Bezimiennym jeszcze zanim w ogóle zaczynamy grę. Niewiele pamięta sprzed momentu swej śmierci (do której doprowadził właśnie Bezimienny), jednakże to czego się od niego dowiadujemy to to, że był skorumpowanym urzędnikiem który oszukał min. Bezimiennego przez co doprowadził do jednej z wielu jego śmierci za co wylądował w Baatorze w Słupie Czaszek. Stamtąd wyciągnął go Bezimienny (jego pragmatyczne wcielenie) i od tamtej pory Morte nie odstępuje go na krok.

Dak'kon

(Mitch Pileggi, Władysław Kowalski)

Przedstawiciel rasy githezari. Jest ostatnim wojownikiem w całym uniwersum dzierżącym zerthowe ostrze, będące przedłużeniem myśli githezari, zmieniające się w zależności od jego stanu psychicznego (a w mechanice gry od jego poziomów i postępów w rozmowach). Jest dobrym magiem, a jeszcze lepszym wojownikiem. Bezimienny może nauczyć się od niego historii jego rasy, a także paru zaklęć typowych dla githezari. Cechą szczególną Dak'kona są jego oczy, czarne niczym kawałki węgla, wyrażające niesamowity ból i cierpienie. Podczas rozmów z Dak'konem dowiadujemy się, że już nieraz towarzyszył Bezimiennemu w jego wędrówkach. To właśnie główny bohater ofiarował mu krąg, z którym Dak'kon nigdy sie nie rozstaje, a dzięki któremu właściciel zehartowego ostrza był w stanie wyjść z depresji spowodowanej upadkiem jego ludu. Dowiadujemy sie także, że Bezimienny pomógł Dak'konowi tylko dlatego, aby dostać jego ostrze, które - co potwierdza sam Dak'kon - jest w stanie zabijać wszechświaty. Dak'kon już raz odbył wędrówkę z Bezimiennym do Fortecy Żalu, jednak ponieśli klęskę. Jego udręką jest przysięga jaką złożył Bezimiennemu - iż będzie u jego boku aż do śmierci jednego z nich. Nie wiedział wówczas o nieśmiertelności bohatera. W końcowej fazie gry, dowiadujemy się, że został uwolniony od swej przysięgi, ponieważ umarł za Bezimiennego (po czym został wskrzeszony).

Anna Spośród Cieni

(Sheena Easton, Adrianna Biedrzyńska)

Diabelstwo, adoptowana córka Faroda, przywódcy zbieraczy. Jedyny bohater złodziej w grze. Zajmuje się zbieraniem ciał dla swego przyszywanego ojca i to właśnie ona znalazła ciało Bezimiennego po jego ostatniej śmierci. Jest mieszkanką Ula i mówi typowym dla tego miasta slangiem. Poprzez dialogi możemy doprowadzić do romansu pomiędzy Bezimiennym a Anną, którego finałem będzie pocałunek tych dwojga. Udręką jej jest właśnie miłość do Bezimiennego, z którą nie może się pogodzić. W Fortecy Żalu uwalnia się z jej jarzma wyznając nieśmiertelnemu swe uczucie.

Ignus (Charles Adler)

Mag-piroman. Został skazany na banicje w sferze ognia za próbę spalenia Ula. Został powstrzymany przez połączenie sił wszystkich magów tego miasta. Kara ta, uśmierciłaby normalnego człowieka, jednak Ignus dzięki swej woli życia przetrwał. Mimo to, utracił swą osobowość i oszalał. Został maskotką w barze "Pod gorejącym człowiekiem". Uwielbia ogień, może nauczyć Bezimiennego zaklęć ognia w zamian za jego organy - rękę, oko - co skutkuje w trwałym ubytku punktów życia. Jego przeszłość powiązana jest z przeszłością Bezimiennego - którego Ignus był uczniem. Tamto wcielenie bezimiennego było jednym z ostatnich potężnych magów (jak mówi Ignus) i wierzyło że ogromną wiedzę można nabyć tylko poprzez cierpienie. Ignus wciąż wierzy, że Bezimienny jest tym potężnym magiem, więc mimo zadanych mu cierpień podczas nauki, jest mu posłuszny. Jego udręka jest cierpienie jakie zadał mu Bezimienny w przeszłości, a także życie ze świadomością tego czynu.

Nie-Sława

(Jennifer Hale, Gabriela Kownacka)

Tanar'ri, sukkub. Prowadzi Przybytek Zaspokajania Żądz Intelektualnych, gdzie mężczyźni mogą porozmawiać i wymienić poglądy z kurtyzanami. Pomimo bycia jedyną w grze kapłanką nie wyznaje żadnego bóstwa. Jej udręką jest wyparcie się swojej natury jako sukkuba. Posiada specjalną umiejętność, "Pocałunek Nie-Sławy" którym potrafi zabijać po nie udanym rzucie obronnym.

Postać Nie-Sławy została uznana przez serwis dla kobiet graczy womengamers.com za jedną z najciekawszych żeńskich postaci z gier

komputerowych.

Ciekawostką jest, że czasem, kiedy Nie-Sława rzuca czar, mówi "shiawase". To słowo pochodzi z japońskiego i oznacza szczęście, pomyślność, błogość.

Vhailor

(Keith David, Wiktor Zborowski)

Od lat pozostaje uśpiony w Tartarze. Budzi go Bezimienny i po krótkiej rozmowie dołącza do jego drużyny. Jest żywą zbroją, członkiem Łaskobójców, od wieków ścigającym nieznanego mu dokładniej mordercę. Jest najsilniejszą postacią jaką może dołączyć do drużyny Bezimiennego. Podczas wizyty w Baatorze, dowiaduje się od Słupa Czaszek, że morderca którego szuka to Bezimienny, który dopuścił się zabójstw podczas jednego z poprzednich żyć. Informacja skutkuje w natychmiastowym opuszczeniu drużyny przez Vhailora i ataku na Bezimiennego. Dowiadujemy się, że to właśnie Bezimienny zaklął Vhailora w zbroje i pozostawił uśpionego w Tartarze. Jego udręką jest ślepe posłuszeństwo służbie i pogoń za Bezimiennym.

Nordom

(Dan Castellaneta)

Jest modronem, pochodzącym - jak każdy z nich - z Mechanusa. Oddzielił się od rodzinnej sfery po kontakcie ze sferą chaosu - Limbo. Od tamtej pory odłączył się od wspólnoty myślowej modronów. Wszystkie jego decyzje podejmowane są w logiczny sposób, jednakże czasami można zauważyć wpływ chaosu na umysł Nordoma. Jako jedyna postać obsługiwana przez gracz może posługiwać się bronią dystansową - dwoma "trybami" będącymi automatycznymi kuszami z nieograniczoną ilość bełtów. W miejsce typowych dla modrona skrzydeł umieścił dodatkową parę ramion, aby móc szybciej przeładowywać swe kusze. Jego udręką jest wiara w logikę. Spotkać go można w Labiryncie Modronów, po wybraniu najtrudniejszego poziomu labiryntu.

Niezależni

Farod

Ravela Szaradna

(Flo Di Re)

Pani Bólu

Trias Zdrajca

(John de Lancie)

Fhjull Rozdwojony Język

Istota Wiekuista

(Tony Jay)

Lokalizacje

W trakcie podróży gracz odwiedza:

• Sigil, w raz z jego dzielnicami.
• Labirynty Pani Bólu: Labirynt Gracza i Labirynt Raveli.
• Limbo, a dokładniej Labirynt Modronów.
• Klątwę, miasto-więzienie znajdujące się na pograniczu sfer Tartar i Baator, pełne złodziei i zdrajców.
• Sfery zewnętrzne, gdzie mieszka bies Fhjull Rozdwojony Język.
• Avernus, pierwszą warstwę sfery Baator, gdzie znajduje się Słup Czaszek.
• Tartar, a dokładniej Klątwę, która została tam przeniesiona.
• Fortecę żalu, miejsce zbudowane ze smutków, cierpienia, pełne cieni.

Oprogramowanie

Mechanika

Silnik gry to Infinity Engine firmy BioWare. W porównaniu do serii Baldur's Gate Torment posiada nieco większe i wyraźniejsze sylwetki postaci. Całkowicie inaczej wyglądają również czary. Podobnie jak w BG istnieje możliwość pauzy w dowolnym momencie rozgrywki i zmiany wykonywanych przez postaci ruchów. Interfejs jest nieco odmienny, dodano wywołanie podręcznego menu postaci po kliknięciu prawym przyciskiem myszki.

Ścieżka dźwiękowa

Ścieżka dźwiękowa została stworzona przez Marka Morgana w ostatnim tygodniu produkcji gry, jednak o jej jakości może świadczyć udostępnienie jej w całości na planetbaldursgate.com i duże zainteresowanie nim nawet wśród osób, które nigdy w grę nie grały. Zawiera ona trzy różne utwory dla zakończeń dobrego, złego i neutralnego, które zależy od sposobu postępowania w trakcie i na końcu gry.

Tłumaczenia

Gra została wydana także w pełnej, polskiej wersji językowej. Za tłumaczenie obszernego skryptu i dubbing odpowiedzialna jest firma CD Projekt. W niektórych krajach gra była lokalizowana przez graczy entuzjastów. We Włoszech przetłumaczono amatorsko całą grę w ciągu 15 miesięcy. Amatorskie tłumaczenie powstało również w Hiszpanii i Korei Południowej.

Poprawki

Oficjalna poprawka 1.1

Oficjalna łata 1.1 jest zintegrowana z polską wersją językową gry Planescape: Torment już od wydania premierowego. Dotyczy to zarówno wersji czterokompaktowej (np. edycja premierowa i "stara" ekstra klasyka) jak i dwukompaktowej (np. "nowa" ekstra klasyka).

PLpatch

PLpatch jest zestawem poprawek przygotowanym przez KHRoNa do polskiej wersji językowej gry Planescape: Torment składającym się z połączonych ze sobą:

• pakietów poprawek:
  • Fix Pack v1.37 autorstwa Plattera,
  • fixbeta wykonanej przez KT Chonga,
  • Restoration Pack przygotowanej przez Cilantro,
• dodatkowego zadania:
  • The Candlestick Quest odblokowanego przez Plattera,
• drobnego usprawnienia:
  • Max HP on Level Up (postaci przywracana jest maksymalną liczbę HP przy poziomowaniu) przygotowanego przez Groga
• poprawionego pliku DIALOG.TLK z polskiej wersji językowej gry
• (opcjonalnie) poprawki zrób-to-sam.

Szczegółowa lista poprawek znajduje się w pliku CzytajTo.

Widescreen Mod

W lutym 2008 roku ukazała się wersja 1 Widescreen Mod - modyfikacji, która pozwala grać w gry oparte o Infinity Engine w niestandardowej dla samej gry rozdzielczości (800x600 i więcej), przy czym proporcje ekranu mogą być różne od 4:3 (np. 16:10 jak 1280x800 czy 16:9 jak 1280x720).

Przykładowe screeny z gry w rozdzielczości 1280x800 oraz opis instalacji znajduje się tutaj.

Samą modyfikację pobrać można z oficjalnej strony Widescreen Mod.

Nawiązania

Gry

Niektóre z broni z gry Planescape: Torment można kupić u sprzedawców w grze Baldur's Gate II: Cienie Amn. Dotyczy to na przykład ostrza Dak'kona czy hełmu Vhailora. W grze znajdują się ukryte przedmioty nawiązujące do innych gier wydanych przez twórców, jak choćby pojemniki radioaktywne (Fallout) oraz książka z symbolem Bhaala (Baldur's Gate).

W grze Neverwinter Nights 2, jeden z NPCów wspomina o Dak'konie, w kontekście bohaterów githzerai. Oznaczać to może, że podróż z Bezimiennym przyniosła Dak'konowi sławę i chwałę w oczach jego ludu.

Książki

Po premierze gry wydano książkę, opowiadającą o wydarzeniach z gry. Została ona raczej chłodno przyjęta przez rynek - jako główną wadę wskazywano niejednokrotny brak związku między wydarzeniami z gry i książki (w której to np. Bezimienny posiada imię). Przyczyną był fakt, że książka została napisana zanim ukończono pisanie scenariusza gry. Inna książka osadzona w świecie Planescape, "Strony Bólu" Troya Denninga, zebrała bardzo pozytywne recenzje za śmiałe i kreatywne wykorzystanie pomysłów autorstwa TSR. Choć akcja dzieje się w Sigil, prawie nie ma w niej odniesień do gry, posiada za to nieco mroczniejszy klimat i jeszcze bardziej wnikliwe podejście do zagadnień wolnej woli i udręki.

Zobacz też

• Planescape
• Dungeons & Dragons

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona