Zębina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: sv:Dentin |
m poprawa linków |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Grafika:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|right|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]] |
[[Grafika:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|right|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]] |
||
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[ |
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[Zęby|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów. |
||
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
Wersja z 01:13, 24 paź 2008
Zębina, dentyna (łac. dentinum) - tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci kolagenu, protein, lipidów i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów.
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 MPa.
Rodzaje zębiny
- zębina pierwszorzędowa (pierwotna) - występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
- zębina drugorzędowa (wtórna) - występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
- zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) - pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych
Funkcje zębiny
- ochrania miazgę zęba przed wpływem szkodliwych czynników
- jest bardzo wrażliwa na bodźce; na temperaturę reaguje bólem
- z czasem reakcja na bodźce zmniejsza się, bo kanaliki ulegają zobliterowaniu (zamknięciu)
- bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu
Zobacz też
Bibliografia
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.