Zębina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Loveless (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: sv:Dentin
m poprawa linków
Linia 1: Linia 1:
[[Grafika:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|right|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]]
[[Grafika:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|right|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]]
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[ząb|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów.
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[Zęby|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów.


W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]].
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]].

Wersja z 01:13, 24 paź 2008

Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe

Zębina, dentyna (łac. dentinum) - tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci kolagenu, protein, lipidów i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów.

W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 MPa.

Rodzaje zębiny

  • zębina pierwszorzędowa (pierwotna) - występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
  • zębina drugorzędowa (wtórna) - występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
  • zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) - pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych

Funkcje zębiny

  • ochrania miazgę zęba przed wpływem szkodliwych czynników
  • jest bardzo wrażliwa na bodźce; na temperaturę reaguje bólem
  • z czasem reakcja na bodźce zmniejsza się, bo kanaliki ulegają zobliterowaniu (zamknięciu)
  • bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu

Zobacz też

Bibliografia

  1. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
  2. Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.