Zygmunt Wolanin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 20:49, 13 kwi 2009

Szablon:Polski żołnierz infobox Zygmunt Wolanin ps."Zenon" - (syn Stanisława i Eleonory z Goławskich, ur. 30 listopada 1914 r. w Turze Rogi gm.Gołąbki, zamordowany 25 maja 1946 – major.

Okres przedwojenny

Student Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zamieszkały w Krasnymstawie. Członek SN.

Okres wojny i powojenny

Po 1944 r. szef Akcji Specjalnej i PAS Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW oraz II Obszaru NZW, komendant placówki w Celinach, a następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie ^[1], ps. „Zenon”. Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. procesie 23 (Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW). Proces, choć dotyczył terenu Lubelszczyzny, toczył się w Warszawie, w gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej, i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych posądzono o spacyfikowanie 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi Wierzchowiny na pograniczu powiatów Krasnystaw i Chełm. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli w Wierzchowinach. 19 marca 1946 WSO w Warszawie pod przewodnictwem ppłk A.Janowskiego skazał z 1 Dekr. a śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych ^[2]. Nr. sprawy W.1692/46 ^[3]. Po zakończeniu procesu warszawska ulica komentowała wyroki makabrycznym powiedzeniem: „Zginął za Wierzchowiny niepopełnione”. Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci ^[4].

Według późniejszych ustaleń ciała straconych siedmiu członków lubelskiego PAS NSZ pochowano w pobliżu glinianek, w rejonie obecnej ul. Grójeckiej w Warszawie, w okolicach współczesnego pomnika Obrońców Warszawy we wrześniu 1939. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie w Kwaterze "na Łączce".

Źródła

Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob także Straceni w Więzieniu mokotowskim.
Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Wolanin Zygmunt
AWL, WSR w Warszawie, 117/91/1718
Informator o nielegalnych..., wg indeksu
W. Minkiewicz, Mokotów, Wronki, Rawicz..., s. 89
Niewinnie Straceni..., s. 96
H. Pająk, Oni..., wg indeksu
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 159–160
„Wokanda” 1991, nr 31 (listy)
Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.

↑ Wiesław Charczuk, Przeobrażenie personalne w Polaskiej Komendzie NSZ w latach 1945-47.
↑ zob. Zygmunt Roguski
↑ "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
↑ Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946.

[1] Wiesław Charczuk, Przeobrażenie personalne w Polaskiej Komendzie NSZ w latach 1945-47.

[2] zob. Zygmunt Roguski

[3] "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.

[4] Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 23: / Linia 23: @@
 == Okres wojny i powojenny ==
-Po 1944 r. szef Akcji Specjalnej i [[Pogotowie Akcji Specjalnej|PAS]] Okręgu Lubelskiego [[Narodowe Siły Zbrojne|NSZ]] i [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]] oraz II Obszaru [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]], komendant placówki w [[Celiny|Celinach]], a następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie <ref> {{ cytuj stronę | url = http://www.rasil.home.pl/wrh_1_2004/16_wieslaw_charczuk.pdf | tytuł = Wiesław Charczuk, Przeobrażenie personalne w Polaskiej Komendzie NSZ w latach 1945-47 }} </ref>, ps. „Zenon”. Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. procesie 23 (Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW). Proces, choć dotyczył terenu Lubelszczyzny, toczył się w [[Warszawa|Warszawie]], w gmachu [[Towarzystwo Higieniczne|Towarzystwa Higienicznego]] przy ul. Karowej, i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych posądzono o spacyfikowanie 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi [[Wierzchowiny]] na pograniczu powiatów [[Krasnystaw]] i [[Chełm]]. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli w Wierzchowinach. 19 marca 1946 [[Wojskowy Sąd Okręgowy|WSO]] w Warszawie pod przewodnictwem ppłk [[Alfred Janowski|A.Janowskiego]] skazał z 1 Dekr. a śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych <ref> zob. [[Zygmunt_Roguski]]</ref>. Nr. sprawy W.1692/46 <ref> "Księga najwyższego wymiaru kary" w {{cytuj książkę | autor = Krzysztof Szwagrzyk | tytuł = Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955 | wydanie = ABC Future, Warszawa, 2000 }} </ref>. Po zakończeniu procesu warszawska ulica komentowała wyroki makabrycznym powiedzeniem: „Zginął za Wierzchowiny niepopełnione”.
+Po 1944 r. szef Akcji Specjalnej i [[Pogotowie Akcji Specjalnej|PAS]] Okręgu Lubelskiego [[Narodowe Siły Zbrojne|NSZ]] i [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]] oraz II Obszaru [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]], komendant placówki w [[Celiny|Celinach]], a następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie <ref> {{ cytuj stronę | url = http://www.rasil.home.pl/wrh_1_2004/16_wieslaw_charczuk.pdf | tytuł = Wiesław Charczuk, Przeobrażenie personalne w Polaskiej Komendzie NSZ w latach 1945-47 }} </ref>, ps. „Zenon”. Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. procesie 23 (Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW). Proces, choć dotyczył terenu Lubelszczyzny, toczył się w [[Warszawa|Warszawie]], w gmachu [[Towarzystwo Higieniczne|Towarzystwa Higienicznego]] przy ul. Karowej, i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych posądzono o spacyfikowanie 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi [[Wierzchowiny]] na pograniczu powiatów [[Krasnystaw]] i [[Chełm]]. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli w Wierzchowinach. 19 marca 1946 [[Wojskowy Sąd Okręgowy|WSO]] w Warszawie pod przewodnictwem ppłk [[Alfred Janowski|A.Janowskiego]] skazał z 1 Dekr. a śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych <ref> zob. [[Zygmunt Roguski]]</ref>. Nr. sprawy W.1692/46 <ref> "Księga najwyższego wymiaru kary" w {{cytuj książkę | autor = Krzysztof Szwagrzyk | tytuł = Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955 | wydanie = ABC Future, Warszawa, 2000 }} </ref>. Po zakończeniu procesu warszawska ulica komentowała wyroki makabrycznym powiedzeniem: „Zginął za Wierzchowiny niepopełnione”.
 Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci <ref> {{ cytuj stronę | url = http://www.honor.pl/wyroki.php | tytuł = Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946 }} </ref>.