Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce (1944–1989): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Linia 82: Linia 82:


część [[diecezja warmińska|diecezji warmińskiej ]] w [[obwód kaliningradzki| obwodzie kaliningradzkim]]
część [[diecezja warmińska|diecezji warmińskiej ]] w [[obwód kaliningradzki| obwodzie kaliningradzkim]]

część [[diecezja wrocławska|diecezji wrocławskiej]] w [[Niemcy|Niemczech]]


==Lata 1945-1972==
==Lata 1945-1972==

Wersja z 14:41, 17 maj 2009

Podział administracyjny kościoła rzymskokatolickiego w okresie Polski Ludowej (1944-1989)

Stan na 1945

W wyniku zmian granic Polski, przeprowadzonych po zakończeniu II wojny światowej stan administracji kościoła rzymskokatolickiego w 1945 przedstawiał się następująco:

metropolia gnieźnieńska i metropolia poznańska w unii personalnej aeque principaliter (do 1946)

archidiecezja gnieźnieńska

archidiecezja poznańska

diecezja chełmińska

diecezja włocławska


metropolia krakowska

archidiecezja krakowska

diecezja częstochowska

diecezja katowicka

diecezja kielecka

diecezja tarnowska


metropolia warszawska

archidiecezja warszawska

diecezja lubelska

diecezja łódzka

diecezja płocka

diecezja sandomierska

diecezja siedlecka


Ziemie przejęte po III Rzeszy:

archidiecezja wrocławska

część diecezji berlińskiej

część diecezji ołomunieckiej

cześć archidiecezji praskiej

diecezja gdańska

część diecezji warmińskiej


Ponadto we wschodniej części Polski:


Część metropolii lwowskiej

część archidiecezji lwowskiej

diecezja przemyska


Część metropolii wileńskiej

część archidiecezji wileńskiej

częśćdiecezji pińskiej

diecezja łomżyńska


Ponadto część diecezji znalazła się poza granicami Polski:

część diecezji przemyskiej w sowieckiej Ukrainie

część diecezji warmińskiej w obwodzie kaliningradzkim

część diecezji wrocławskiej w Niemczech

Lata 1945-1972

W 1946 na prośbę kardynała Augusta Hlonda rozwiązana została unia personalna archidiecezji:gnieźnieńskiej i poznańskiej. Równocześnie stworzona została unia personalna archidiecezji: gnieźnieńskiej i warszawskiej.

Dla Ziem Odzyskanych zostały utworzone administracje apostolskie we Wrocławiu, Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Opolu i Olsztynie. W 1964 po śmierci biskupa gdańskiego Karola Marii Spletta przywrócona została diecezja gdańska.

Ponadto na ziemiach wschodnich zostały utworzone następujące administracje apostolskie: w Lubaczowie (dla archidiecezji lwowskiej), Drohiczynie (dla diecezji pińskiej) i Białymstoku (dla archidiecezji wileńskiej).

W latach 1945- 1972 podział administracyjny kościoła rzymskokatolickiego na ziemiach polskich przedstawiał się następująco:

metropolia gnieźnieńska

archidiecezja gnieźnieńska ( w unii personalnej z archidiecezją warszawską)

diecezja chełmińska

diecezja włocławska


metropolia krakowska

archidiecezja krakowska

diecezja częstochowska

diecezja katowicka

diecezja kielecka

diecezja tarnowska


metropolia warszawska

archidiecezja warszawska ( w unii personalnej z archidiecezją gnieźnieńską)

diecezja lubelska

diecezja łódzka

diecezja płocka

diecezja sandomierska

diecezja siedlecka


Administracje apostolskie na Ziemiach Odzyskanych:

administracja apostolska we Wrocławiu (archidiecezja wrocławska)

administracja apostolska we Opolu (zachodnia część archidiecezji wrocławskiej)

administracja apostolska we Gdańsku (diecezja gdańska)- od 1964 z powrotem pełnoprawna diecezja

administracja apostolska we Olsztynie (diecezja warmińska)

administracja apostolska we Gorzowie Wielkopolskim (diecezja berlińska)


Część metropolii lwowskiej

administracja archidiecezji lwowskiej w Lubaczowie

diecezja przemyska


Część metropolii wileńskiej

administracja archidiecezji wileńskiej w Białymstoku

administracja diecezji pińskiej w Drohiczynie

diecezja łomżyńska


Diecezje wprost zależne od Stolicy Apostolskiej:

archidiecezja poznańska

Lata 1972-1991

W roku 1972 w następstwie uznania zachodniej granicy PRL przez Republikę Federalną Niemiec w układzie PRL-RFN (1970) papież Paweł VI utworzył stałą administrację kościelną dla Ziem Odzyskanych.

Reaktywowane zostały: metropolia i archidiecezja wrocławska i diecezja warmińska. Ponadto utworzone zostały diecezje: gorzowska, szczecińsko- kamieńska, koszalińsko- kołobrzeska i opolska.

W 1981 stolicę diecezji sandomierskiej przeniesiono z Sandomierza do Radomia. Diecezja zmieniła nazwę na diecezja sandomiersko-radomska.

W latach 1972-1991 podział administracyjny kościoła rzymskokatolickiego w Polsce przedstawiał się następująco:


metropolia gnieźnieńska

archidiecezja gnieźnieńska ( w latach 1946-1992 w unii personalnej z archidiecezją warszawską)

diecezja chełmińska

diecezja gdańska

diecezja koszalińsko-kołobrzeska

diecezja szczecińsko-kamieńska

diecezja włocławska


metropolia krakowska

archidiecezja krakowska

diecezja częstochowska

diecezja katowicka

diecezja kielecka

diecezja tarnowska


metropolia warszawska

archidiecezja warszawska ( w latach 1946-1992 w unii personalnej z archidiecezją gnieźnieńską)

diecezja lubelska

diecezja łódzka

diecezja płocka

diecezja sandomiersko-radomska ( od 1981 w miejsce sandomierskiej)

diecezja siedlecka

diecezja warmińska


metropolia wrocławska

archidiecezja wrocławska

diecezja gorzowska

diecezja opolska


Część metropolii lwowskiej

administracja archidiecezji lwowskiej w Lubaczowie

diecezja przemyska


Część metropolii wileńskiej

administracja archidiecezji wileńskiej w Białymstoku

administracja diecezji pińskiej w Drohiczynie

diecezja łomżyńska


Diecezje wprost zależne od Stolicy Apostolskiej:

archidiecezja poznańska

W 1991 administracje apostolskie w Białymstoku i Drohiczynie zostały podniesione do rangi diecezji.

Zobacz też

Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego na ziemiach polskich podczas zaborów (1795-1918)

Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim 1815-1918

Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce (1918-1939)

Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce