Ilościowa teoria pieniądza: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CarsracBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: sv:Kvantitetsteorin
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: fa:نظریه مقداری پول; zmiany kosmetyczne
Linia 14: Linia 14:
* cen (jedyna zmienna wpływająca na popyt na pieniądz: procentowy wzrost cen powoduje taki sam procentowy wzrost popytu na pieniądz).
* cen (jedyna zmienna wpływająca na popyt na pieniądz: procentowy wzrost cen powoduje taki sam procentowy wzrost popytu na pieniądz).


Chociaż podwaliny pod współczesną ilościową teorię pieniądza położyli na przełomie [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek|XX wieku]] ekonomiści [[Simon Newcomb]] i [[Irving Fisher]], jej początki sięgają wcześniejszych rozważań prowadzonych między innymi przez [[John Stuart Mill|Johna Stuarta Milla]], [[David Hume|Davida Hume]], a nawet [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]], który rozważał wzrost cen w Europie wywołany napływem kruszców z [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]].
Chociaż podwaliny pod współczesną ilościową teorię pieniądza położyli na przełomie [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek]]u ekonomiści [[Simon Newcomb]] i [[Irving Fisher]], jej początki sięgają wcześniejszych rozważań prowadzonych między innymi przez [[John Stuart Mill|Johna Stuarta Milla]], [[David Hume|Davida Hume]], a nawet [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]], który rozważał wzrost cen w Europie wywołany napływem kruszców z [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]].


== Krytyka ilościowej teorii pieniądza ==
== Krytyka ilościowej teorii pieniądza ==
{{Dopracować|sekcja|Brakuje informacji kto krytykuje tą teorię oraz źródeł do zamieszczonej krytyki. Generalnie artykuł jest trochę niedopracowany. Warto by dopracował go ktoś z wiedzą makroekonomiczną, a do tego potrafiący spojrzeć na tą teorię neutralnie}}
{{Dopracować|sekcja|Brakuje informacji kto krytykuje tą teorię oraz źródeł do zamieszczonej krytyki. Generalnie artykuł jest trochę niedopracowany. Warto by dopracował go ktoś z wiedzą makroekonomiczną, a do tego potrafiący spojrzeć na tą teorię neutralnie}}
Teoria ilościowa była poddana ostrej krytyce w okresie [[Wielki kryzys|wielkiego kryzysu gospodarczego]] w latach 1929–33. Powrót do niej dokonał się w latach 70. w postaci [[monetaryzm|monetaryzmu]], którego głównym teoretykiem jest [[Milton Friedman]].
Teoria ilościowa była poddana ostrej krytyce w okresie [[Wielki kryzys|wielkiego kryzysu gospodarczego]] w latach 1929–33. Powrót do niej dokonał się w latach 70. w postaci [[monetaryzm]]u, którego głównym teoretykiem jest [[Milton Friedman]].


Krytycy ilościowej teorii pieniądza podważają założenie, że istnieją związki przyczynowe między wielkościami globalnymi i średnimi (w tym wypadku między globalną ilością pieniądza, poziomem cen i wielkością produkcji) i zauważają, że ilościowa teoria pieniądza pomija zjawiska najistotniejsze dla funkcjonowania systemu gospodarczego, tj. zmiany struktury cen oraz przyczyny i skutki tych zmian. W ilościowej teorii pieniądza zakłada się bowiem, że zmiany ilości pieniądza oddziałują jedynie na ogólny poziom cen, natomiast pomija się wpływ zmiany ilości pieniądza na strukturę cen oraz oddziaływania zmian tej struktury na ogólny poziom cen i poziom produkcji. W konsekwencji przedmiotem rozważań jest oddziaływanie zmian poziomu cen na ogólną wielkość produkcji zamiast na poszczególne gałęzie.
Krytycy ilościowej teorii pieniądza podważają założenie, że istnieją związki przyczynowe między wielkościami globalnymi i średnimi (w tym wypadku między globalną ilością pieniądza, poziomem cen i wielkością produkcji) i zauważają, że ilościowa teoria pieniądza pomija zjawiska najistotniejsze dla funkcjonowania systemu gospodarczego, tj. zmiany struktury cen oraz przyczyny i skutki tych zmian. W ilościowej teorii pieniądza zakłada się bowiem, że zmiany ilości pieniądza oddziałują jedynie na ogólny poziom cen, natomiast pomija się wpływ zmiany ilości pieniądza na strukturę cen oraz oddziaływania zmian tej struktury na ogólny poziom cen i poziom produkcji. W konsekwencji przedmiotem rozważań jest oddziaływanie zmian poziomu cen na ogólną wielkość produkcji zamiast na poszczególne gałęzie.
Linia 32: Linia 32:
[[en:Quantity theory of money]]
[[en:Quantity theory of money]]
[[es:Teoría cuantitativa del dinero]]
[[es:Teoría cuantitativa del dinero]]
[[fa:نظریه مقداری پول]]
[[fr:Théorie quantitative de la monnaie]]
[[fr:Théorie quantitative de la monnaie]]
[[it:Teoria quantitativa della moneta]]
[[it:Teoria quantitativa della moneta]]

Wersja z 22:19, 8 cze 2009

Ilościowa teoria pieniądza - twierdzenie o istnieniu zależności przyczynowo-skutkowej między ilością pieniądza w obiegu a poziomem cen. Jeśli rozmiary handlu są stałe, ceny zmieniają się wprost proporcjonalnie do podaży pieniądza. Zależność tą możemy zapisać za pomocą wzoru:

P = MV/T

gdzie

  • P – poziom cen
  • M – ilość pieniądza w obiegu
  • T – wolumen transakcji kupna-sprzedaży w danym okresie
  • V – szybkość obiegu pieniądza

Z powyższego wynika, że popyt na wydawanie pieniądza zależy od trzech czynników:

  • transakcyjnej szybkości pieniądza, którą określają: stopień rozwoju systemu bankowego, częstotliwość wpłat i wypłat, długość okresu płatności, szybkość komunikacji (transakcyjna szybkość pieniądza zmienia się wolno, więc można przyjąć, że jest stała)
  • liczby transakcji, którą określa stopień wykorzystania zasobów (to również zmienia się powoli, więc jest w przybliżeniu stałe)
  • cen (jedyna zmienna wpływająca na popyt na pieniądz: procentowy wzrost cen powoduje taki sam procentowy wzrost popytu na pieniądz).

Chociaż podwaliny pod współczesną ilościową teorię pieniądza położyli na przełomie XIX i XX wieku ekonomiści Simon Newcomb i Irving Fisher, jej początki sięgają wcześniejszych rozważań prowadzonych między innymi przez Johna Stuarta Milla, Davida Hume, a nawet Mikołaja Kopernika, który rozważał wzrost cen w Europie wywołany napływem kruszców z Nowego Świata.

Krytyka ilościowej teorii pieniądza

Teoria ilościowa była poddana ostrej krytyce w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego w latach 1929–33. Powrót do niej dokonał się w latach 70. w postaci monetaryzmu, którego głównym teoretykiem jest Milton Friedman.

Krytycy ilościowej teorii pieniądza podważają założenie, że istnieją związki przyczynowe między wielkościami globalnymi i średnimi (w tym wypadku między globalną ilością pieniądza, poziomem cen i wielkością produkcji) i zauważają, że ilościowa teoria pieniądza pomija zjawiska najistotniejsze dla funkcjonowania systemu gospodarczego, tj. zmiany struktury cen oraz przyczyny i skutki tych zmian. W ilościowej teorii pieniądza zakłada się bowiem, że zmiany ilości pieniądza oddziałują jedynie na ogólny poziom cen, natomiast pomija się wpływ zmiany ilości pieniądza na strukturę cen oraz oddziaływania zmian tej struktury na ogólny poziom cen i poziom produkcji. W konsekwencji przedmiotem rozważań jest oddziaływanie zmian poziomu cen na ogólną wielkość produkcji zamiast na poszczególne gałęzie.

Źródła

  • David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch; Makroekonomia; Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003