Rozpad alfa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa linków |
Idioma-bot (dyskusja | edycje) m robot dodaje: ar:تحلل ألفا, lt:Alfa skilimas, pt:Emissão alfa |
||
Linia 35: | Linia 35: | ||
[[Kategoria:Mechanika kwantowa]] |
[[Kategoria:Mechanika kwantowa]] |
||
[[ar:تحلل ألفا]] |
|||
[[bg:Алфа разпад]] |
[[bg:Алфа разпад]] |
||
[[ca:Desintegració alfa]] |
[[ca:Desintegració alfa]] |
||
Linia 52: | Linia 53: | ||
[[kk:Альфа-ыдырау]] |
[[kk:Альфа-ыдырау]] |
||
[[lv:Alfa sabrukšana]] |
[[lv:Alfa sabrukšana]] |
||
[[lt:Alfa skilimas]] |
|||
[[hu:Alfa-részecske]] |
[[hu:Alfa-részecske]] |
||
[[ms:Pereputan alfa]] |
[[ms:Pereputan alfa]] |
||
[[ja:アルファ崩壊]] |
[[ja:アルファ崩壊]] |
||
[[pt:Emissão alfa]] |
|||
[[ro:Dezintegrare alfa]] |
[[ro:Dezintegrare alfa]] |
||
[[ru:Альфа-распад]] |
[[ru:Альфа-распад]] |
Wersja z 13:18, 16 cze 2009
Rozpad alfa (przemiana α) - reakcja jądrowa rozpadu, w której emitowana jest cząstka α (jądro helu 42He2+). Strumień emitowanych cząstek alfa przez rozpadajace się jądra to promieniowanie alfa.
Zapis reakcji rozpadu jądra atomu uranu-238 (238U):
lub:
Inne przykłady:
Ogólnie:
W wyniku tej reakcji powstające jądro ma liczbę atomową mniejszą o 2, a liczbę masową o 4 od rozpadającego się jądra.
Spośród izotopów spotykanych w naturze wiele jąder należących do łańcuchów uranowego oraz torowego jest emiterami cząstek α. Natomiast wśród ogółu jąder atomowych (także wytworzonych syntetycznie) rozpadowi α ulegają głównie jądra cięższe - powyżej masy 200, ale także w wśród pierwiastków ziem rzadkich oraz wśród bardzo egzotycznych izotopów cyny, telluru oraz ksenonu (okolice masy 100).
Emitowane cząstki mają zazwyczaj energię kinetyczną około 5 MeV, co odpowiada prędkości 15,000 km/s. W rozpadzie α, cząstka α formuje się już w jądrze i jest odpychana siłami elektrostatycznymi i przyciągana oddziaływaniami silnymi pozostałej części jądra. W niewielkiej odległości od jądra siły przyciągania jądrowego przeważają, a w większej przeważają siły odpychania. Cząstka α ma energię mniejszą od energii potrzebnej na pokonanie sił przyciągania, ale dzięki kwantowemu zjawisku tunelowania przenika przez wąską barierę potencjału.
Energia cząstek alfa emitowanych z danego atomu ma określoną wartość, ponieważ rozpad jest dwuciałowy i prowadzi do określonych poziomów jądrowych w powstającym jądrze. Dla niektórych jąder możliwy jest rozpad do kilku różnych poziomów, ale ponieważ każdy z nich ma ściśle określoną energię, więc i określone są energie cząstek alfa.
Rozpad α jest dość powszechnym zjawiskiem w przyrodzie, odpowiada za niemalże połowę promieniotwórczości naturalnej skorupy ziemskiej.
Zjawisko rozpadu α jest między innymi wykorzystywane w konstrukcji czujników dymu, w których rozpadające się jądra pierwiastka Ameryk-241, emitują cząstki α, które są pochłaniane przez dym.