Apelacja (prawo): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
asfarer |
jęz.- prawo niematerialne to inaczej procesowe ew. procedura sądowa, a nie prawo sądowe |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Apelacja''' ([[łacina|łac.]] ''appellatio'' - odwołanie) to odwołanie się od wydanego wyroku. W [[prawo|prawie]] |
'''Apelacja''' ([[łacina|łac.]] ''appellatio'' - odwołanie) to odwołanie się od wydanego wyroku. W [[prawo|prawie]] procesowym apelacja jest [[środki odwoławcze|środkiem odwoławczym]] od [[wyrok]]u [[sąd]]u pierwszej instancji do [[sąd drugiej instancji|sądu drugiej instancji]]. |
||
Terminem apelacja określa się też ''system kontroli odwoławczej odznaczającej się specyficznymi cechami''<ref>S. Waltoś, ''Proces karny. Zarys systemu'', wyd. 9, Warszawa 2008, s. 534.</ref>. |
Terminem apelacja określa się też ''system kontroli odwoławczej odznaczającej się specyficznymi cechami''<ref>S. Waltoś, ''Proces karny. Zarys systemu'', wyd. 9, Warszawa 2008, s. 534.</ref>. |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
Prawidłowo wniesiona i spełniająca wszelkie wymogi apelacja prowadzi do ponownego rozpatrzenia sprawy, przy uwzględnieniu dodatkowych, zawartych w niej, przesłanek. Niewniesienie apelacji skutkuje [[prawomocność|uprawomocnieniem]] się [[wyrok|wyroku]] sądu pierwszej instancji. |
Prawidłowo wniesiona i spełniająca wszelkie wymogi apelacja prowadzi do ponownego rozpatrzenia sprawy, przy uwzględnieniu dodatkowych, zawartych w niej, przesłanek. Niewniesienie apelacji skutkuje [[prawomocność|uprawomocnieniem]] się [[wyrok|wyroku]] sądu pierwszej instancji. |
||
W postępowaniu cywilnym, które toczy się w trybie [[postępowanie nieprocesowe|postępowania nieprocesowego]], apelacja przysługuje również od postanowień sądu pierwszej instancji orzekających co do istoty sprawy. |
W postępowaniu cywilnym, które toczy się w trybie [[postępowanie nieprocesowe|postępowania nieprocesowego]], apelacja przysługuje również od postanowień sądu pierwszej instancji orzekających co do istoty sprawy. |
||
== Postępowanie apelacyjne w postępowaniu karnym == |
== Postępowanie apelacyjne w postępowaniu karnym == |
||
Wersja z 14:21, 7 lip 2009
Apelacja (łac. appellatio - odwołanie) to odwołanie się od wydanego wyroku. W prawie procesowym apelacja jest środkiem odwoławczym od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji.
Terminem apelacja określa się też system kontroli odwoławczej odznaczającej się specyficznymi cechami[1].
Apelacja przysługuje wyłącznie od wyroku sądu pierwszej instancji. Od wyroków wydanych w pierwszej instancji przez sąd rejonowy apelacja przysługuje do sądu okręgowego, natomiast jeśli wyrok w pierwszej instancji zapadł przed sądem okręgowym, sądem drugiej instancji jest sąd apelacyjny.
Apelację należy wnosić na piśmie, do sądu odwoławczego za pośrednictwem sądu pierwszej instancji, w terminie 14 dni od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Gdy jednak strona nie zażądała uzasadnienia wyroku w terminie tygodniowym od ogłoszenia sentencji wyroku, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do żądania uzasadnienia.
Prawidłowo wniesiona i spełniająca wszelkie wymogi apelacja prowadzi do ponownego rozpatrzenia sprawy, przy uwzględnieniu dodatkowych, zawartych w niej, przesłanek. Niewniesienie apelacji skutkuje uprawomocnieniem się wyroku sądu pierwszej instancji.
W postępowaniu cywilnym, które toczy się w trybie postępowania nieprocesowego, apelacja przysługuje również od postanowień sądu pierwszej instancji orzekających co do istoty sprawy.
Postępowanie apelacyjne w postępowaniu karnym
Zasadniczą funkcją postępowania apelacyjnego jest funkcja kontrolna[2].
W 1949 roku apelacja została usunięta z polskiego procesu karnego i zastąpiona przez rewizję. W 1995 roku w noweli kodeksu postępowania karnego zmieniono określenie "rewizja" na "apelacja", jednak była to zmiana mechaniczna, nie licząc ograniczenia orzekania na niekorzyść przez sąd odwoławczy[3].
W Polsce system apelacyjny jest systemem postępowania dwuinstancyjnego. Strona, która zaskarża wyrok, może żądać jego kontroli pod względem prawnym i faktycznym. Apelacja może zostać oparta na jednym albo kilku spośród czterech zarzutów: 1) obrazy przepisów prawa materialnego; 2) obrazy przepisów postępowania, jeśli mogło to mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku; 3) błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, jeśli mogło to mieć wpływ na jego treść; 4) rażącej niewspółmierności kary. Dodatkowo w apelacji podnosić można wszelkie zarzuty, które nie mogły być przedmiotem zażalenia. Sąd odwoławczy orzeka w granicach środka odwoławczego, tzn. związany jest kierunkiem apelacji (na korzyść czy na niekorzyść oskarżonego) i jej zakresem (zaskarżenie wyroku w całości czy w części), a jeśli apelację na niekorzyść oskarżonego wniósł prokurator lub pełnomocnik jednej ze stron - także wymienionymi w niej zarzutami. Zasada związania granicami środka odwoławczego nie obowiązuje gdy stwierdzone zostanie istnienie jednej spośród tzw. bezwzględnych przesłanek odwoławczych. Sąd odwoławczy, w rezultacie rozpoznania apelacji, może zaskarżony wyrok utrzymać w mocy, uchylić (wtedy kieruje sprawę do ponownego rozpoznania, bądź umarza postępowanie) a jeżeli pozwala na to zgromadzony materiał dowodowy, ma prawo zmienić zaskarżony wyrok, nie może jednak skazać oskarżonego, który został uniewinniony przez sąd pierwszej instancji. W razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, sąd ten jest związany wskazówkami i zapatrywaniami prawnymi sądu odwoławczego.
Sąd odwoławczy nie przeprowadza postępowania dowodowego. Od tej zasady istnieje wyjątek przewidziany przez art. 452 § 2 k.p.k. Szablon:CytatD
Na wniosek oskarżonego pozbawionego wolności sąd odwoławczy zarządza sprowadzenie go na rozprawę. Może się zdarzyć, że sąd za wystarczającą uzna obecność obrońcy. W takim wypadku, jeżeli oskarżony nie ma obrońcy, sąd wyznacza obrońcę z urzędu.
W postępowaniu karnym prawo wniesienia apelacji przysługuje stronom postępowania, czyli: oskarżonemu, prokuratorowi, oskarżycielowi posiłkowemu, oskarżycielowi prywatnemu i powodowi cywilnemu.