Gwiazda wielokrotna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m robot dodaje: jv:Sistem lintang; zmiany kosmetyczne |
|||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
=== Układy zaćmieniowe === |
=== Układy zaćmieniowe === |
||
[[Plik:Gwiazda podwójna zaćmieniowa schemat.png.svg|right|300px|thumb|Schemat układu podwójnego zaćmieniowego]] |
[[Plik:Gwiazda podwójna zaćmieniowa schemat.png.svg|right|300px|thumb|Schemat układu podwójnego zaćmieniowego]] |
||
Gwiazda okresowo zmienia [[jasność|blask]], w trakcie gdy jeden ze składników przechodzi przed innym (względem [[Ziemia|Ziemi]]) i zasłania go. Przykładem jest [[Algol (gwiazda)|Algol]] w [[Perseusz (gwiazdozbiór)|Perseuszu]]. |
Gwiazda okresowo zmienia [[jasność|blask]], w trakcie gdy jeden ze składników przechodzi przed innym (względem [[Ziemia|Ziemi]]) i zasłania go. Przykładem jest [[Algol (gwiazda)|Algol]] w [[Perseusz (gwiazdozbiór)|Perseuszu]].SPAM |
||
to k#PATRZ [[gra]]oniec na dziś |
|||
=== Układy astronometrycznie podwójne === |
=== Układy astronometrycznie podwójne === |
||
Wersja z 11:13, 29 sie 2009
Gwiazda wielokrotna – układ gwiazd, które znajdują się w niedalekiej odległości w przestrzeni (układy fizycznie wielokrotne) lub na nieboskłonie (układy optycznie wielokrotne).
Większość gwiazd na niebie należy do grupy gwiazd wielokrotnych (ponad 50%).
- Najczęściej w układzie znajdują się dwie gwiazdy – gwiazda podwójna (3/5 gwiazd z powyższej grupy)
- Układy trzech gwiazd to około 3/10,
- pozostałe układy czterech lub więcej gwiazd to 1/10 tej grupy.
Układy optycznie wielokrotne
Układy optycznie wielokrotne to grupa gwiazd, które, gdy oglądamy je na niebie, wydają się znajdować tuż obok siebie.
Przykładem takich gwiazd są Alkor i Mizar w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.
Układy fizycznie wielokrotne
W tej grupie znajdują się:
Układy zaćmieniowe
Gwiazda okresowo zmienia blask, w trakcie gdy jeden ze składników przechodzi przed innym (względem Ziemi) i zasłania go. Przykładem jest Algol w Perseuszu.SPAM
to k#PATRZ graoniec na dziś
Układy astronometrycznie podwójne
To układy, które można wykryć tylko przez dokładny pomiar ruchu. Trasa ruchu gwiazdy okrążanej przez niewidzialnego towarzysza przypomina wykres sinusoidalny. Taką gwiazdą jest na przykład Syriusz w Wielkim Psie.
Układ potrójny
Układ potrójny to układ w skład którego wchodzą trzy gwiazdy związane ze sobą grawitacyjnie. W zależności od tego, jak daleko od siebie znajdują się poszczególne składniki, mogą one oddziaływać na siebie w sposób nieraz dramatyczny – siły pływowe zdolne są "wysysać" materię gwiazdy o mniejszej masie w kierunku gwiazdy o większej masie. Orbity takich układów są często bardzo skomplikowane (zob. HD 188753 Ab – pierwsza planeta odkryta w układzie potrójnym).
Układy spektroskopowo wielokrotne
W tych układach gwiazdy krążą tak blisko siebie i są tak odległe, że trudno wykryć poszczególne składniki, nawet przez potężne teleskopy. Jedynym sposobem, aby ocenić, czy gwiazda może być wielokrotna, jest analiza spektroskopowa. Obecność towarzysza (-y) objawia się regularną zmianą linii Fraunhofera w widmie gwiazdy. Przykładem takiej gwiazdy jest Capella w Woźnicy.