Zębina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: lv:Dentīns |
odotoblastów, które należa do miazgi zęba i tworzą na ej obwodzie zbita jednokomórkową warstwę |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Tooth Section numbered-2.svg|thumb|250px|Budowa zęba]] |
[[Plik:Tooth Section numbered-2.svg|thumb|250px|Budowa zęba]] |
||
[[Plik:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]] |
[[Plik:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]] |
||
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') – tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[Zęby|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem |
'''Zębina, dentyna''' ([[Łacina|łac.]] ''dentinum'') – tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[Zęby|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem odotoblastów, które należa do miazgi zęba i tworzą na ej obwodzie zbita jednokomórkową warstwę |
||
. |
|||
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
Wersja z 16:40, 24 paź 2009
Zębina, dentyna (łac. dentinum) – tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci kolagenu, protein, lipidów i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem odotoblastów, które należa do miazgi zęba i tworzą na ej obwodzie zbita jednokomórkową warstwę
.
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 MPa.
Rodzaje zębiny
- zębina pierwszorzędowa (pierwotna) – występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
- zębina drugorzędowa (wtórna) – występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
- zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) – pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych
Funkcje zębiny
- ochrania miazgę zęba przed wpływem szkodliwych czynników
- jest bardzo wrażliwa na bodźce; na zmianę temperatury reaguje bólem
- z czasem reakcja na bodźce zmniejsza się, bo kanaliki ulegają zobliterowaniu (zamknięciu)
- bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu
Zobacz też
Bibliografia
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.