Legia Nadwiślańska

[[Plik:{{{znak}}}| 40x40px| link=| alt=]]

Legia Nadwiślańska
Légion de la Vistule

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{motto}}}
UWAGA: Błąd parametru {{{kategoria wojska}}}= Ten parametr może przyjmować jedynie wartości: lądowe lotnictwo marynarka paramilitarny
{{{opis grafiki}}}
Historia
Państwo	{{{państwo}}}
Sformowanie	31 maja 1808
Rozformowanie	1814
Nazwa wyróżniająca	{{{nazwa wyróżniająca}}}
Tradycje
Święto	{{{święto}}}
Nadanie sztandaru	{{{nadanie sztandaru}}}
Rodowód	{{{rodowód}}}
Kontynuacja	Legii Polsko-Włoskiej
Dowódcy
Pierwszy	{{{dowódca pierwszy}}}
Obecny	{{{dowódca obecny}}}
Ostatni	{{{dowódca ostatni}}}
Działania zbrojne
{{{działania zbrojne}}}
Organizacja
Numer	brak
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Formacja	{{{formacja}}}
Rodzaj wojsk	Piechota, kawaleria
Podległość	{{{podległość}}}
Skład	{{{skład}}}
Odznaczenia
{{{odznaczenia}}}
[{{{www}}} Strona internetowa]

{{Jednostka wojskowa infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | dowódca pierwszy = | opis grafiki = | święto = | znak = | działania zbrojne = | www = | państwo = | dowódca obecny = | nazwa oryginalna = | formacja = | nazwa wyróżniająca = | motto = | kategoria wojska = | commons = | rodowód = | skład = | nadanie sztandaru = | odznaczenia = | dowódca ostatni = | podległość = Nieznane pola: 1, "sztandar", "dzialania", "kontynuacja tradycji", "wyrozniajaca", "pierwszy", "sklad", "swieto", "podporzadkowanie", "opis", "kolor", "panstwo", "obecny" oraz "ostatni". Nieoczekiwana grafika: "grafika".

Józef Chłopicki w mundurze generała

Legia Nadwiślańska – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu Napoleona Legii Polsko-Włoskiej w związku z jej przejściem na żołd francuski w królestwie Westfalii.

Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał Józef Grabiński. W przeciwieństwie do szwoleżerów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.

Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem Księstwa Warszawskiego a rządem francuskim, Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w Bajonnie składała się z 3 pułków piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez Jana Konopkę pułku lansjerów.

Legioniści Nadwiślańscy nosili ciemnoniebieskie kurtki i białe spodnie, a pułki różniły się jedynie kolorem kołnierzy, rabatów i wyłogów. Każdy pułk składał się z 2 batalionów - po 6 kompanii - przy czym pierwsza kompania była grenadierska, a ostatnia woltyżerska. Grenadierzy odróżniali się czerwonymi epoletami i czerwoną kitą na czako, a woltyżerowie żółtym kolorem sznurów, kity i epoletów.

Walki w Hiszpanii

W czerwcu 1808 wysłana do Hiszpanii w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu Saragossy.

Dowodzona przez płk. Józefa Chłopickiego rozbiła koło Epili siłi hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w bitwie pod Tudelą.

W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:

• 1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
• 2 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
• 3 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
• 4 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej (od 1810; wcześniej jako II Legia Nadwiślańska),
• Pułk Lansjerów Nadwiślańskich (inaczej: Pułk Jazdy Legionowej, Pułk Lansjerów Legii Polsko-Włoskiej, Pułk Rożnieckiego, od 18 lipca 1811 7 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Liniowych)

W ciągu walk Hiszpanii, Legia odniosła szereg zwycięstw, m. in.:

• 20 grudnia 1808 - udział aż do kapitulacji w drugim oblężeniu Saragossy,
• 15 czerwca 1809 - wygrana bitwa pod Marią,
• 18 czerwca 1809 - zadecydowała o zwycięstwie armii cesarskiej pod Belchite,
• styczeń 1810 - ułani Legii zajmując przełęcz Paso de los Despenaperros otworzyli armii francuskiej drogę do Andaluzji,
• 14 maja 1810 - odebrała kapitulację obleganej przez siebie Leridy,
• 16 maja 1810 - ułani rozbili piechotę angielską w bitwie pod Albuerą,
• 21 czerwca 1810 - odebrała kapitulację obleganej Tarragony.

II Legia Nadwiślańska

8 lipca 1809 cesarz wydał dekret o utworzeniu II Legii Nadwiślańskiej, która powstać miała na bazie Polaków służących w armii austriackiej, którzy pod Wagram dostali się do francuskiej niewoli. Planowano utworzenie 3 pułków piechoty liczących łącznie 6000 żołnierzy. Gdy II Legia Nadwiślańska osiągnęła stan 2200 żołnierzy, przemianowana została na 4 pułk piechoty i w 1810 roku przerzucona została do Hiszpanii, gdzie dołączyła do pierwszej Legii Nadwiślańskiej.

3 marca 1812 w czasie przygotowań do wojny Napoleona z Rosją została włączona do Gwardii Cesarskiej. Oddziały wywodzące się z niej przeszły w tej kampanii cały szlak bojowy wraz z odwrotem do Francji. Jeszcze 19 marca 1814 utworzony z pozostałej piechoty polskiej po bitwie pod Lipskiem pułk piechoty nadwiślańskiej odznaczył się w bitwie pod Arcis-sur-Aube. Pułk ten wrócił do Polski po abdykacji Napoleona.

Galeria

• 
  Żołnierz Legii Nadwiślańskiej w 1810
• 
  1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej
• 
  4 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej
• 
  Lansjer nadwiślański (po lewej)

Zobacz też

• Legiony Polskie we Włoszech
• Legia Naddunajska
• Legia Polsko-Włoska
• Wielka Armia

Literatura

• Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2

Linki zewnętrzne

• Zdobycie Saragossy
• IV Pułk Legii Nadwiślańskiej / 1 Kompania Szkoły Podchorążych Piechoty