Bela III

Bela III

Grobowiec Beli III

Bela III, węg. III. Béla (ur. 1148, zm. 23 kwietnia 1196) – król Węgier w latach 1172-1196 z dynastii Arpadów.

Był synem króla Gejzy II i księżniczki ruskiej Eufrozyny, córki księcia Mścisława I.

W 1161 jego ojciec nadał mu tytuł księcia Chorwacji, nadanie to po śmierci ojca 31 maja 1162 potwierdził brat Beli, król Stefan III. W 1164 na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a cesarzem bizantyjskim Manuelem I Komnenem, Bela został wysłany na nauki do Konstantynopola. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów planował ożenić Belę ze swoją córką - Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w 1163, Bela otrzymał greckie imię Aleksy. W 1166 urodził się jednak Aleksy - syn Manuela I i jego drugiej żony, Marii z Antiochii, a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Antiochii, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami.

4 marca 1172 zmarł bezdzietnie brat Beli - Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup Esztergom odmówił koronowania go, Bela napisał do papieża Aleksandra III i ten wyznaczył arcybiskupa Kalocsa. Drugi arcybiskup koronował Belę 13 stycznia 1173. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do Austrii. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy i ostatecznie Gezę złapano.

Pochowany został w katedrze w Székesfehérvár. 12 grudnia 1848 szczątki przeniesiono do kościoła Macieja w Budapeszcie.

Żony i potomstwo

Około 1170 ożenił z Agnieszką de Châtillon (1154-1184), córka Rejnalda z Châtillon i Konstancji z Antiochii. Ich ślub miał miejsce w 1172. Mieli 6 dzieci:

1. Emeryk Arpadowicz (1174-1204), król Węgier w latach 1174–1204 (koronowany w 1182),
2. Małgorzata Węgierska (1175-1223), poślubiła cesarza Izaaka II Angelosa, a następnie Bonifacego de Montferrat.
3. Andrzej II (1176-1235), król Węgier w latach 1205-1235,
4. Salamon (zmarł w dzieciństwie),
5. István (zmarł w dzieciństwie),
6. Konstancja (ur. ok. 1180 lub w 1181-1240), poślubiła króla Czech Przemysła Ottokara I.

• Małgorzata (córka króla Francji - Ludwika VII i jego drugiej żony Konstancji Kastylijskiej). Ich ślub miał miejsce w 1186. Małgorzata była wdową po Henryku Młodym Królu. Nie mieli potomstwa.

Szablon:Władca-Węgry