Miłość niebiańska i miłość ziemska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:33, 3 paź 2010

Szablon:Obraz infobox Miłość niebiańska i miłość ziemska – obraz renesansowego włoskiego malarza Tycjana.

Historia obrazu

Obraz został namalowany na zamówienie księcia Ferrary, Alfonsa I d'Este. Tytuł obrazu nie pochodzi od Tycjana. Po raz pierwszy został wymieniony w 1613 roku w katalogu obrazów galerii kardynała Scipione Borghese pod innym tytułem: Belta disornata e Belta ornata (Piękność naga i piękność ubrana lub Przyozdobiona i nieprzyozdobiona piękność). W 1648 roku włoski historyk sztuki Ridolfi, pisząc o obrazie, zatytułował go: Dwie kobiety u studni, w której przegląda się chłopczyk. Tytuł obecny został nadany przez Vasariego, autora monumentalnego dzieła Żywoty najsławniejszych malarzy rzeźbiarzy i architektów.

Opis obrazu

Płótno powstało pod wpływem stylu mistrza Giorgione'a oraz innych malarzy Belliniego i Palmy Starszego, jego kompozycja tworzy jedną, harmonijną całość.

Na pierwszym planie Tycjan przedstawił dwie młode kobiety siedzące przy studni. Studnia ta, przypomina studnię z obrazu Concert champetre Giorgiona, lecz jest bogatsza w ozdoby: na jednej z jej ścian widnieje płaskorzeźba i herb fundatora kanclerza Niccolo Aurelio. Po lewej stronie siedzi kobieta w białym, atłasowym stroju, układającym się w fałdy, spod których wystaje czerwony rękaw spodniej szaty. W prawej ręce trzyma pęk róż, a jej lewa ręka spoczywa na brzegu studni, a dokładniej na wazie radości, która jest interpretowana jako symbol chwilowego szczęścia. W ten sposób łączy się pośrednio z drugą postacią siedzącą po drugiej stronie. Dziewczyna siedząca na skraju studni po prawej stronie wprowadza odmienny nastrój. Jej ciało jest zakryte jedynie szatą przykrywająca jej łono. Purpurowy płaszcz odkrywa nagość dziewczyny, spoczywając jedynie na jej ramieniu i opadając w fałdach aż do stóp. Dziewczyna w lewej dłoni trzyma naczynie ofiarne, z którego wydobywa się dym. Prawa ręka oparta jest na brzegu studni. Głowa i twarz nagiej kobiety skierowane są do siedzącej obok dziewczyny, co nasuwa przypuszczenie, iż toczy się konwersacja pomiędzy postaciami. Treść rozmowy jest nieznana, a jedyną wskazówką może być wychylający się pomiędzy nimi amorek, który rączkę zanurzył w wodzie. Za postaciami znajdują się zielone drzewa, a po prawej stronie rozciąga się bogaty północnowłoski krajobraz. Postacie są do siebie nachylone, co daje wrażenie monumentalności. Podobny zabieg połączenia krajobrazu z postaciami widoczny jest na późniejszych obrazach mistrza, głównie na płótnie Wenus z Prado.

Dominującym kolorem jest brąz, który tonuje świetlistą czerwień szat. Oświetlenie jest jednolite, płynące z głębi obrazu po prawej stronie. Postacie są zanurzone w tym świetle, ale pejzaż widoczny w tle oświetlony jest jedynie słabym światłem zachodzącego słońca.

Obraz Miłość niebiańska i miłość ziemska jest pożegnaniem Tycjana z wpływem i sztuką Giorgiona. Kolejne dzieło artysty Assunta jest już w całości dziełem tycjanowskiego stylu.

Interpretacja dzieła

W ciągu wieków wielu historyków próbowało zinterpretować i wyjaśnić przesłanie dzieła. Hippolyte Taine w 1865 roku w swojej Filozofii sztuki twierdził, że jest to obraz przedstawiający jedynie piękną kobietę ubraną i tę samą, ale nagą. Giulio Carlo Argan posunął się dalej w swej ocenie i stwierdził, iż obraz nie ma żadnej treści ideowej^[1]. Louis Hourticq wysunął hipotezę, jakoby Tycjan przedstawił alegorię swojej własnej miłości do córki Palmy Starego, nazywając obraz "modlitwa miłosną". Prawdopodobnie Tycjan, malując Miłość..., nawiązał do motywów zawartych w Hypnerotomachii domniemanego autorstwa Francesco Colonny, opublikowanej w Wenecji w 1499 roku.

Według E. Panofsky'ego, naga kobieta symbolizuje boginię Wenus, na co mają wskazywać jej atrybuty ukazane na płótnie: Amor, róże i widoczne w tle zające. Święty charakter niebiańskiej Wenus ma podkreślać widoczny w oddali kościół po jej prawej stronie. Naga kobieta ma również cechy posągów antycznych, co kontrastuje z kobietą w szatach, z której bije życie i cielesna piękność. Na jej głowie z kolei widoczny jest mirtowy wianek symbolizujący wierność małżeńską. Kobietą w szatach miałaby być Medea.

Historyk sztuki Jacob Burckhardt tak mówił o płótnie:

Obraz ten jest bajeczny w nastroju i pełen czaru, który można oddać jedynie za pomocą metafor, opisy zaś profanują go tylko^[2]

↑ Giulio Carlo Argan L'amor sacro e l'amor profano di Tiziano Vecellio, wyd. Bompiani, Milan 1949, za Wojsław Molè Tycjan, s. 40.
↑ R. Bergerhoff, Tycjan tab.6.

Bibliografia

Renate Bergerhoff Tycjan, wyd. Arkady, Warszawa 1979, ISBN 83-213-2936-5
Wojsław Molè Tycjan, wyd. Arkady, Warszawa 1958
Władysław Tomkiewicz Tycjan – Tiziano Vecellio, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988, ISBN 83-03-02159-1
Matilde Battistini Symbole i alegorie, wyd. Arkady, Warszawa 2005 ISBN 978-83-213-4382-2

[1] Giulio Carlo Argan L'amor sacro e l'amor profano di Tiziano Vecellio, wyd. Bompiani, Milan 1949, za Wojsław Molè Tycjan, s. 40.

[2] R. Bergerhoff, Tycjan tab.6.

[1]

[2]

@@ Linia 16: / Linia 16: @@
 == Opis obrazu ==
-[[Plik:Tizian 017.jpg|thumb|left|200px|Miłość niebiańska i miłość ziemska, fragment: twarz nagiej kobiety lub wg innej interpretacji twarz Wenus]]
+[[Plik:Tizian 017.jpg|thumb|left|200px|''Miłość niebiańska i miłość ziemska'', detal: twarz nagiej kobiety lub wg innej interpretacji twarz Wenus]]
 Płótno powstało pod wpływem stylu mistrza [[Giorgione|Giorgione'a]] oraz innych malarzy [[Giovanni Bellini|Belliniego]] i [[Palma il Vecchio|Palmy Starszego]], jego kompozycja tworzy jedną, harmonijną całość.
-Na pierwszym planie Tycjan przedstawił dwie młode kobiety siedzące przy studni. Studnia ta, przypomina studnię z obrazu ''Concert champetre'' Giorgiona, lecz jest bogatsza w ozdoby: na jednej z jej ścian widnieje płaskorzeźba i herb fundatora kanclerza Niccolo Aurelio. Po lewej stronie siedzi kobieta w białym, [[atłas]]owym stroju, układającym się w fałdy, spod których wystaje czerwony rękaw spodniej szaty. W prawej ręce trzyma pęk róż, a jej lewa ręka spoczywa na brzegu [[studnia|studni]], a dokładniej na wazie radości, która jest interpretowana jako symbol chwilowego szczęścia. W ten sposób łączy się pośrednio z drugą postacią siedzącą po drugiej stronie. Dziewczyna siedząca na skraju studni po prawej stronie wprowadza odmienny nastrój. Jej ciało jest zakryte jedynie szatą przykrywająca jej łono. Purpurowy płaszcz odkrywa nagość dziewczyny, spoczywając jedynie na jej ramieniu i opadając w fałdach aż do stóp. Dziewczyna w lewej dłoni trzyma naczynie ofiarne, z którego wydobywa się dym. Prawa ręka oparta jest na brzegu studni. Głowa i twarz nagiej kobiety skierowane są do siedzącej obok dziewczyny, co nasuwa przypuszczenie, iż toczy się konwersacja pomiędzy postaciami. Treść rozmowy jest nieznana, a jedyną wskazówką może być wychylający się pomiędzy nimi [[Kupidyn|amorek]], który rączkę zanurzył w wodzie. Za postaciami znajdują się zielone drzewa, a po prawej stronie rozciąga się bogaty północnowłoski krajobraz. Postacie są do siebie nachylone, co daje wrażenie monumentalności. Podobny zabieg połączenia krajobrazu z postaciami widoczny jest na późniejszych obrazach mistrza, głównie na płótnie ''[[Wenus z Prado]]''.
+Na pierwszym planie Tycjan przedstawił dwie młode kobiety siedzące przy studni. Studnia ta, przypomina studnię z obrazu ''Concert champetre'' Giorgiona, lecz jest bogatsza w ozdoby: na jednej z jej ścian widnieje płaskorzeźba i herb fundatora kanclerza [[Niccolo Aurelio]]. Po lewej stronie siedzi kobieta w białym, [[atłas]]owym stroju, układającym się w fałdy, spod których wystaje czerwony rękaw spodniej szaty. W prawej ręce trzyma pęk róż, a jej lewa ręka spoczywa na brzegu [[studnia|studni]], a dokładniej na wazie radości, która jest interpretowana jako symbol chwilowego szczęścia. W ten sposób łączy się pośrednio z drugą postacią siedzącą po drugiej stronie. Dziewczyna siedząca na skraju studni po prawej stronie wprowadza odmienny nastrój. Jej ciało jest zakryte jedynie szatą przykrywająca jej łono. Purpurowy płaszcz odkrywa nagość dziewczyny, spoczywając jedynie na jej ramieniu i opadając w fałdach aż do stóp. Dziewczyna w lewej dłoni trzyma naczynie ofiarne, z którego wydobywa się dym. Prawa ręka oparta jest na brzegu studni. Głowa i twarz nagiej kobiety skierowane są do siedzącej obok dziewczyny, co nasuwa przypuszczenie, iż toczy się konwersacja pomiędzy postaciami. Treść rozmowy jest nieznana, a jedyną wskazówką może być wychylający się pomiędzy nimi [[Kupidyn|amorek]], który rączkę zanurzył w wodzie. Za postaciami znajdują się zielone drzewa, a po prawej stronie rozciąga się bogaty północnowłoski krajobraz. Postacie są do siebie nachylone, co daje wrażenie monumentalności. Podobny zabieg połączenia krajobrazu z postaciami widoczny jest na późniejszych obrazach mistrza, głównie na płótnie ''[[Wenus z Prado]]''.
 Dominującym kolorem jest brąz, który tonuje świetlistą czerwień szat. Oświetlenie jest jednolite, płynące z głębi obrazu po prawej stronie. Postacie są zanurzone w tym świetle, ale pejzaż widoczny w tle oświetlony jest jedynie słabym światłem zachodzącego słońca.
@@ Linia 26: / Linia 26: @@
 == Interpretacja dzieła ==
-W ciągu wieków wielu historyków próbowało zinterpretować i wyjaśnić przesłanie dzieła. [[Hippolyte Taine]] w [[1865]] roku w swojej ''Filozofii sztuki'' twierdził, że jest to obraz przedstawiający jedynie piękną kobietę ubraną i tę samą, ale nagą. Giulio Carlo Argan posunął się dalej w swej ocenie i stwierdził, iż obraz nie ma żadnej treści ideowej<ref>[[Giulio Carlo Argan]] ''L'amor sacro e l'amor profano di Tiziano Vecellio', wyd. Bompiani, Milan 1949, za Wojsław Molè ''Tycjan'', s. 40.</ref>. Louis Hourticq wysunął hipotezę, jakoby Tycjan przedstawił alegorię swojej własnej miłości do córki Palmy Starego, nazywając obraz "modlitwa miłosną". Prawdopodobnie Tycjan, malując ''Miłość...'', nawiązał do motywów zawartych w ''[[Hypnerotomachia Poliphili|Hypnerotomachii]]'' domniemanego autorstwa [[Francesco Colonna|Francesco Colonny]], opublikowanej w [[Wenecja|Wenecji]] w 1499 roku.
+W ciągu wieków wielu historyków próbowało zinterpretować i wyjaśnić przesłanie dzieła. [[Hippolyte Taine]] w [[1865]] roku w swojej ''Filozofii sztuki'' twierdził, że jest to obraz przedstawiający jedynie piękną kobietę ubraną i tę samą, ale nagą. Giulio Carlo Argan posunął się dalej w swej ocenie i stwierdził, iż obraz nie ma żadnej treści ideowej<ref>[[Giulio Carlo Argan]] ''L'amor sacro e l'amor profano di Tiziano Vecellio'', wyd. Bompiani, Milan 1949, za Wojsław Molè ''Tycjan'', s. 40.</ref>. [[Louis Hourticq]] wysunął hipotezę, jakoby Tycjan przedstawił alegorię swojej własnej miłości do córki Palmy Starego, nazywając obraz "modlitwa miłosną". Prawdopodobnie Tycjan, malując ''Miłość...'', nawiązał do motywów zawartych w ''[[Hypnerotomachia Poliphili|Hypnerotomachii]]'' domniemanego autorstwa [[Francesco Colonna|Francesco Colonny]], opublikowanej w [[Wenecja|Wenecji]] w 1499 roku.
-Według E. Panofsky'ego, naga kobieta symbolizuje boginię [[Wenus (bogini)|Wenus]], na co mają wskazywać jej atrybuty ukazane na płótnie: Amor, róże i widoczne w tle zające. Święty charakter niebiańskiej Wenus ma podkreślać widoczny w oddali kościół po jej prawej stronie. Naga kobieta ma również cechy posągów antycznych, co kontrastuje z kobietą w szatach, z której bije życie i cielesna piękność. Na jej głowie z kolei widoczny jest mirtowy wianek symbolizujący wierność małżeńską. Kobietą w szatach miałaby być [[Medea (mitologia)|Medea]].
+Według E. Panofsky'ego, naga kobieta symbolizuje boginię [[Wenus (bogini)|Wenus]], na co mają wskazywać jej atrybuty ukazane na płótnie: Amor, róże i widoczne w tle zające. Święty charakter niebiańskiej Wenus ma podkreślać widoczny w oddali [[kościół (budynek)|kościół]] po jej prawej stronie. Naga kobieta ma również cechy posągów antycznych, co kontrastuje z kobietą w szatach, z której bije życie i cielesna piękność. Na jej głowie z kolei widoczny jest [[mirt]]owy wianek symbolizujący [[Małżeństwo w katolicyzmie#Wierność małżeńska|wierność małżeńską]]. Kobietą w szatach miałaby być [[Medea (mitologia)|Medea]].
 Historyk sztuki [[Jacob Burckhardt]] tak mówił o płótnie: {{cytat|Obraz ten jest bajeczny w nastroju i pełen czaru, który można oddać jedynie za pomocą metafor, opisy zaś profanują go tylko<ref>R. Bergerhoff, ''Tycjan'' tab.6.</ref>}}