Prezydenci Turkmenistanu

Lista prezydentów Turkmenistanu.

Na mocy Konstytucji Turkmenistanu systemem politycznym państwa jest republika prezydencka. Prezydent Turkmenistanu jest głową państwa. Posiada władzę wykonawczą. Jest gwarantem niepodległości, integralności terytorialnej, a także najwyższym urzędnikiem w państwie. Na prezydenta może zostać wybrany obywatel Turkmenistanu, nie młodszy niż 40 lat i nie starszy niż 70 lat, posiadający znajomość języka państwowego, zamieszkujący na stale od 15 lat w granicach państwa, zatrudniony w instytucjach państwowych, społecznych zjednoczeniach, w przedsiębiorstwach, instytucjach, organizacjach. Prezydent jest wybierany na okres 5 lat, obejmuje swoje stanowisko po złożeniu przysięgi.

Prezydent Turkmenistanu wprowadza w życie Konstytucję i ustawy, kieruje polityką wewnętrzną, reprezentuje państwo na arenie międzynarodowej, mianuje posłów i przedstawicieli dyplomatycznych organizacji międzynarodowych, przyjmuje zagraniczną korespondencję dyplomatyczną. Jest głównodowodzącym wojsk Turkmenistanu, wydaje rozkazy o mobilizacji sił zbrojnych, wyznacza dowódców wojskowych. Formuje i przewodzi Państwowej Radzie Bezpieczeństwa Turkmenistanu. Określa kierunek politycznego i gospodarczego rozwoju państwa. Przedkłada parlamentowi do zatwierdzenia budżet państwa. Podpisuje ustawy państwowe, posiada prawo weta (prawo to nie rozciąga się na zmiany w Konstytucji). Prezydent mianuje członków CKW przed przeprowadzeniem referendów i wyborów, wyznacza datę referendów oraz przedwczesnej sesji Parlamentu. Decyduje w kwestiach nadania i zrzeczenia się obywatelstwa Turkmenistanu oraz zapewnienia azylu politycznego. Nadaje ordery i nagrody państwowe oraz stopnie wojskowe i inne specjalne wyróżnienia państwowe. Za zgodą parlamentu mianuje Prokuratora Generalnego, przewodniczącego Sądu Najwyższego, Ministra Spraw Wewnętrznych i Ministra Sprawiedliwości (Adalata). Decyduje o amnestii.

Prezydent Turkmenistanu może zostać zwolniony z obowiązków z przyczyn chorobowych; taką decyzję podejmuje parlament 2/3 głosami na podstawie badań lekarskich. W przypadku naruszenia Konstytucji i innych ustaw przez prezydenta parlament może pociągnąć prezydenta do odpowiedzialności konstytucyjnej (wniosek o braku zaufaniu przyjmuje się 2/3 głosami, zatwierdzenie braku zaufania do głowy państwa 3/4 głosami). Złożenie prezydenta z urzędu odbywa się za pośrednictwem referendum.

Prezydent nie ma prawa przekazania swoich obowiązków innym organom państwowym (poza wyjątkami, gdy władzę przyjmuje przewodniczący parlamentu). W przypadku, gdy prezydent nie jest w stanie wykonywać swych obowiązków, do czasu wyboru nowego prezydenta Państwowa Rada Bezpieczeństwa Turkmenistanu tymczasowo wyznacza na pełniącego obowiązki prezydenta jednego z zastępców Przewodniczącego Gabinetu Ministrów. W tym przypadku wybory prezydenckie powinny odbyć się w okresie nieprzekraczającym 60 dni od wyznaczenia p.o., przy czym osoba, pełniąca obowiązki prezydenta, nie może kandydować w tych wyborach.

L.p.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Okres sprawowania urzędu	Przynależność partyjna lub partia popierająca
1.		Saparmurat Nijazow	21 czerwca 1991 - 21 grudnia 2006, prezydent-dyktator (zmarł pełniąc urząd)	Partia Demokratyczna Turkmenistanu
2.		Gurbanguly Berdimuhammedow	21 grudnia 2006 – obecnie	Partia Demokratyczna Turkmenistanu