Przedindoeuropejski substrat językowy: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 01:42, 12 sty 2011

Szablon:Źródła

Przedindoeuropejski substrat językowy - grupa języków, używanych w Europie i Azji Przedniej przed przybyciem na te tereny ludów mówiących językami indoeuropejskimi - najstarsza znana warstwa językowa tych terenów.

Z przedindoeuropejskiego substratu językowego najprawdopodobniej wywodzi się używany do dziś w Hiszpanii izolowany język baskijski. Grupę tę stanowią jednak w większości wymarłe i słabo poświadczone języki, takie jak m.in. język sumeryjski^{[potrzebny przypis]}, język pelazgijski, język iberyjski, język etruski wraz z innymi nieindoeuropejskimi językami Italii oraz język minojski z Krety okresu przedmykeńskiego (zob. pismo linearne A). Niektórzy badacze zaliczają tu także język piktyjski oraz używany w Elamie od ok. XXVI w. do VII w. p.n.e. i starożytnej Persji w okresie od VI do IV w. p.n.e. (do podbojów Aleksandra Wielkiego), język elamicki.

Języki substratu przedindoeuropejskiego stanowią luźną grupę niespokrewnionych ze sobą języków i wywodzą się najprawdopodobniej z drobnych prajęzyków, używanych w okresie paleolitu (uważa się, że z jednego z takich prajęzyków wyrosły języki nostratyczne). Niektóre języki zaliczane tradycyjnie do azjanickich są spokrewnione z językami Kaukazu, np. język Hurytów był najprawdopodobniej pokrewny czeczeńskiemu, a język hatycki językom północno-zachodniokaukaskim. Inne, takie jak elamicki, można łączyć z rodziną drawidyjską. Niektórzy badacze uznają języki substratu przedindoeuropejskiego za ligę językową, wskazując na pewne typologiczne podobieństwa między nimi, świadczące o ich wzajemnym oddziaływaniu w zamierzchłej przeszłości.

Na określenie substratu przedindoeuropejskiego używano dawniej nazwy języki azjanickie, współcześnie języki tej grupy dzieli się na mniejsze ligi, bądź rodziny językowe.

Zobacz też

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Źródła|data=2010-03}}
 {{WEdycji2|Botev}}
-[[Plik:Mapa niektorych jezyków azjanickich.JPG|thumb|Mapa niektórych języków azjanickich]]
+[[Plik:Mapa niektorych jezyków azjanickich.JPG|thumb|Mapa niektórych przedindoeuropejskich języków Europy]]
+'''Przedindoeuropejski [[substrat językowy]]''' - grupa języków, używanych w [[Europa|Europie]] i [[Azja Przednia|Azji Przedniej]] przed przybyciem na te tereny ludów mówiących [[języki indoeuropejskie|językami indoeuropejskimi]] - najstarsza znana warstwa językowa tych terenów.
-'''Języki azjanickie''' - umowna nazwa najstarszej znanej (przedindoeuropejskiej) warstwy językowej [[Europa|Europy]] i [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]].
-Z języków azjanickich najprawdopodobniej wywodzi się używany w [[Hiszpania|Hiszpanii]] [[języki izolowane|izolowany]] [[język baskijski]]. Grupę języków azjanickich stanowią jednak w większości wymarłe i słabo poświadczone języki, takie jak m.in. [[język sumeryjski]], [[język pelazgijski]], [[język iberyjski]], [[język etruski]] wraz z innymi nieindoeuropejskimi językami [[Italia|Italii]] oraz język [[Kreta|Krety]] okresu przedmykeńskiego (zob. [[pismo linearne A]]). Niektórzy badacze do azjanickich zaliczają też [[język piktyjski]] oraz używany w [[Elam]]ie od ok. [[XXVI wiek p.n.e.|XXVI w.]] do [[VII wiek p.n.e.|VII w. p.n.e.]] i starożytnej [[Starożytny Iran|Persji]] w okresie od [[VI wiek p.n.e.|VI]] do [[IV wiek p.n.e.|IV w. p.n.e.]] (do podbojów [[Aleksander Wielki|Aleksandra Wielkiego]]), [[język elamicki]].
+Z przedindoeuropejskiego substratu językowego najprawdopodobniej wywodzi się używany do dziś w [[Hiszpania|Hiszpanii]] [[języki izolowane|izolowany]] [[język baskijski]]. Grupę tę stanowią jednak w większości wymarłe i słabo poświadczone języki, takie jak m.in. {{fakt|[[język sumeryjski]]}}, [[język pelazgijski]], [[język iberyjski]], [[język etruski]] wraz z innymi nieindoeuropejskimi językami [[Italia|Italii]] oraz [[język minojski]] z [[Kreta|Krety]] okresu przedmykeńskiego (zob. [[pismo linearne A]]). Niektórzy badacze zaliczają tu także [[język piktyjski]] oraz używany w [[Elam]]ie od ok. [[XXVI wiek p.n.e.|XXVI w.]] do [[VII wiek p.n.e.|VII w. p.n.e.]] i starożytnej [[Starożytny Iran|Persji]] w okresie od [[VI wiek p.n.e.|VI]] do [[IV wiek p.n.e.|IV w. p.n.e.]] (do podbojów [[Aleksander Wielki|Aleksandra Wielkiego]]), [[język elamicki]].
-Języki azjanickie stanowią luźną grupę [[pokrewieństwo języków|niespokrewnionych]] ze sobą języków i wywodzą się najprawdopodobniej z drobnych [[prajęzyk]]ów, używanych w [[Europa|Europie]] i [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]] w okresie [[paleolit]]u (z jednego z takich prajęzyków wyrosły [[języki nostratyczne]]). Niektóre języki zaliczane tradycyjnie do azjanickich są spokrewnione z [[języki kaukaskie|językami Kaukazu]], np. język [[Huryci|Hurytów]] był najprawdopodobniej pokrewny [[język czeczeński|czeczeńskiemu]], a hatycki [[języki północno-zachodniokaukaskie|północno-zachodniokaukaskim]]. Inne, takie jak elamicki, można łączyć z [[języki drawidyjskie|rodziną drawidyjską]]. Niektórzy badacze uznają języki azjanickie za [[liga językowa|ligę językową]], wskazując na pewne typologiczne podobieństwa między nimi, świadczące o ich wzajemnym oddziaływaniu w zamierzchłej przeszłości.
+Języki substratu przedindoeuropejskiego stanowią luźną grupę [[pokrewieństwo języków|niespokrewnionych]] ze sobą języków i wywodzą się najprawdopodobniej z drobnych [[prajęzyk]]ów, używanych w okresie [[paleolit]]u (uważa się, że z jednego z takich prajęzyków wyrosły [[języki nostratyczne]]). Niektóre języki zaliczane tradycyjnie do azjanickich są spokrewnione z [[języki kaukaskie|językami Kaukazu]], np. język [[Huryci|Hurytów]] był najprawdopodobniej pokrewny [[język czeczeński|czeczeńskiemu]], a [[język hatycki]] [[języki północno-zachodniokaukaskie|językom północno-zachodniokaukaskim]]. Inne, takie jak elamicki, można łączyć z [[języki drawidyjskie|rodziną drawidyjską]]. Niektórzy badacze uznają języki substratu przedindoeuropejskiego za [[liga językowa|ligę językową]], wskazując na pewne typologiczne podobieństwa między nimi, świadczące o ich wzajemnym oddziaływaniu w zamierzchłej przeszłości.
-Współcześnie nazwy "języki azjanickie" używa się rzadko, a języki tej grupy dzieli się na mniejsze ligi, bądź [[rodzina językowa|rodziny językowe]].
+Na określenie substratu przedindoeuropejskiego używano dawniej nazwy '''języki azjanickie''', współcześnie języki tej grupy dzieli się na mniejsze ligi, bądź [[rodzina językowa|rodziny językowe]].
 === Zobacz też ===
@@ Linia 15: / Linia 15: @@
 * [[kultura starej Europy]]
+[[Kategoria:Języki świata]]
+[[ca:Llengües preindoeuropees]]
+[[de:Vorindogermanisches Substrat]]
-[[Kategoria:Postulowane rodziny językowe|Azjanickie języki]]
+[[en:Pre-Indo-European languages]]
+[[es:Lenguas preindoeuropeas]]
+[[fr:Langues pré-indo-européennes]]
+[[fy:Foar-Yndo-Jeropeeske talen]]
+[[it:Lingue preindoeuropee]]
+[[hu:Preindoeurópai nyelvek]]
+[[nl:Pre-Indo-Europese talen]]
+[[oc:Lengas preïndoeuropèas]]
+[[pt:Línguas pré-indo-europeias]]
+[[ru:Доиндоевропейский субстрат]]
+[[uk:Доіндоєвропейський субстрат]]