Friedrich Ernst Dorn: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
[[en:Friedrich Ernst Dorn]] |
[[en:Friedrich Ernst Dorn]] |
||
[[eo:Friedrich Ernst Dorn]] |
[[eo:Friedrich Ernst Dorn]] |
||
[[es:Friedrich Ernst Dorn]] |
|||
[[fr:Friedrich Ernst Dorn]] |
[[fr:Friedrich Ernst Dorn]] |
||
[[ht:Friedrich Ernst Dorn]] |
[[ht:Friedrich Ernst Dorn]] |
||
Wersja z 02:28, 21 lut 2011
Friedrich Ernst Dorn (ur. 27 czerwca 1848 w Guttstadt; zm. 6 grudnia 1916 w Halle) – niemiecki fizyk; w 1900 odkrył pierwiastek chemiczny radon - radioaktywną substancję emitowaną z radu.
Życie i praca
Dorn podjął naukę w Königsbergu i zdecydował by nauczać w szkolnictwie wyższym. W 1885 przejął stanowisko profesora zwyczajnego na uniwersytecie w Halle od Antona Oberbecka w zakresie fizyki teoretycznej. Ponieważ Dorn był już profesorem zwyczajnym, również pozwolono mu w pełni przyjąć tytuł profesora (tak aby nie było podejrzeń, że jest zdegradowanym pracownikiem naukowym)[1]. W 1895 Dorn został następcą Hermana Knoblaucha w Halle na stanowisku profesora zwyczajnego w zakresie fizyki eksperymentalnej[2] oraz dziekana instytutu fizyki. Poprzednie obowiązki Dorna przejął Karl Schmidt, noszący tytuł Privatdozent i będący profesorem nadzwyczajnym w zakresie fizyki teoretycznej[3].
W 1900 Dorn opublikował artykuł, w którym opisuje eksperymenty powtarzające i rozszerzające wcześniejsze prace Ernesta Rutherforda nad torem. Dorn zweryfikował obserwacje Rutherforda, mówiące, że radioaktywny materiał był emitowany przez tor, a ponadto odkrył, że podobna emisja pojawiła się z pierwiastka radu[4]. Dodatkowa praca Rutherforda i Soddy'ego pokazały, że taka sama emisja pochodzi zarówna z toru i radu, która jest zarówno gazem i nowym pierwiastkiem[5].
Dorn nazwał radioaktywny gazowy produkt z radu po prostu "emanacją", jednak w 1904 Rutherford wprowadził nazwę "emanacji radu" dla tego samego materiału. Ramsay później zasugerował "niton", z łacińskiego słowa "nitens" oznaczającego "świecący"[6]. W 1923 nazwa została ponownie zmieniona, tym razem na radon, przez międzynarodowe ciało naukowe.
Virginia i James Marshall zbadali oryginalne dokumenty prowadzące do odkrycia radonu, jednakże ich praca powinna być jeszcze skonsultowana w szerszym gremium do dalszych rozważań i wykorzystywania w pracach naukowych[7]. Autorzy doszli do wnioski, że to Rutherford powinien zostać nagrodzony za swoje odkrycie, gdyż jako pierwszy wykrył radon, pierwiastek emitowany z dowolnego izotopu promieniotwórczego (toru), oraz przedstawił jego gazową naturę. Rutherford był również pierwszą osobą, która połączyła w całość jego własną pracę nad radonem z masą atomową, jego widmem oraz pozycją w układzie okresowym pierwiastków.
- ↑ Jungnickel i McCormmach, 1990b, s. 37
- ↑ W Niemczech do wczesnych lat XX wieku fizyka eksperymentalna była wyższa rangą niż fizyka teoretyczna, dlatego też stanowisko to było uważane za bardziej prestiżowe. Sytuacja zmieniła się wraz z rozwojem niemieckiej fizyki teoretycznej na początku XX wieku, zwłaszcza poprzez aktywność Maxa Borna na uniwersytecie w Getyndze oraz Arnolda Sommerfelda na uniwersytecie w Monachium, którzy zręcznie użyli fizyki eksperymentalnej do badania i rozwijania ich teorii.
- ↑ Jungnickel i McCormmach, 1990b, s. 293
- ↑ Ernst Dorn. Die von radioactiven Substanzen ausgesandte Emanation. „Abhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft (Halle)”. 23, s. 1 – 15, 1900.
- ↑ Ernest Rutherford: Radioactive Transformations. New Haven: Yale University Press, 1906, s. 70 – 94.
- ↑ Ramsay: The Gases of the Atmosphere. Wyd. 4. London: Macmillan, 1915, s. 283.
- ↑ James L. Marshall, Virginia R. Marshall: Ernest Rutherford, The "True Discoverer" of Radon. Wyd. 28. 2003, s. 76 – 83.
Bibliografia
- Jungnickel, Christa i Russell McCormmach. Intellectual Mastery of Nature. Theoretical Physics from Ohm to Einstein, Volume 1: The Torch of Mathematics, 1800 to 1870. University of Chicago Press, 1990a.
- Jungnickel, Christa i Russell McCormmach. Intellectual Mastery of Nature. Theoretical Physics from Ohm to Einstein, Volume 2: The Now Mighty Theoretical Physics, 1870 to 1925. University of Chicago Press, 1990b.
- James L. Marshall, Virginia R. Marshall: Ernest Rutherford, The "True Discoverer" of Radon. Wyd. 28. 2003, s. 76 – 83.
- The Discovery of the Elements. XIX. The Radioactive Elements. „Journal of Chemical Education”, s. 79 – 90, 1933.
- A. Wigand. Ernst Dorn. „Phys. Zeitschrift”, s. 299, 1916.