Legia Nadwiślańska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
źródła/przypisy, drobne techniczne
Linia 26: Linia 26:
[[Plik:Jozef baron chlopicki.jpg|thumb|166px|[[Józef Chłopicki]] w mundurze generała]]
[[Plik:Jozef baron chlopicki.jpg|thumb|166px|[[Józef Chłopicki]] w mundurze generała]]


'''Legia Nadwiślańska''' – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] [[Legia Polsko-Włoska|Legii Polsko-Włoskiej]] w związku z jej przejściem na żołd francuski w [[królestwo Westfalii|królestwie Westfalii]].
'''Legia Nadwiślańska''' – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] [[Legia Polsko-Włoska|Legii Polsko-Włoskiej]] w związku z jej przejściem na żołd francuski w [[królestwo Westfalii|królestwie Westfalii]]. Istniała do 18 czerwca 1813<ref name="gemb"></ref>.


Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał [[Józef Grabiński]]. W przeciwieństwie do [[szwoleżerowie|szwoleżer]]ów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.
Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał [[Józef Grabiński]], a od 7 czerwca 1808 płk [[Józef Chłopicki]]<ref name="gemb">''Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych...'' str. 49</ref>. W przeciwieństwie do [[szwoleżerowie|szwoleżer]]ów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.


Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] a rządem [[I Cesarstwo Francuskie|francuskim]], Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w [[Bajonna|Bajonnie]] składała się z 3 [[pułk]]ów piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez [[Jan Konopka|Jana Konopkę]] pułku [[lansjerzy|lansjer]]ów.
Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] a rządem [[I Cesarstwo Francuskie|francuskim]], Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w [[Bajonna|Bajonnie]] składała się z 3 [[pułk]]ów piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez [[Jan Konopka|Jana Konopkę]] pułku [[lansjerzy|lansjer]]ów.
Linia 37: Linia 37:
W czerwcu 1808 wysłana do [[Hiszpania|Hiszpanii]] w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu [[Oblężenie Saragossy (1808)|Saragossy]].
W czerwcu 1808 wysłana do [[Hiszpania|Hiszpanii]] w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu [[Oblężenie Saragossy (1808)|Saragossy]].


Dowodzona przez płk. [[Józef Chłopicki|Józefa Chłopickiego]] rozbiła koło [[Epila|Epili]] siły hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w [[Bitwa pod Tudelą|bitwie pod Tudelą]].
Dowodzona przez płk. Józefa Chłopickiego rozbiła koło [[Epila|Epili]] siły hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w [[Bitwa pod Tudelą|bitwie pod Tudelą]].
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:
Linia 73: Linia 73:
* [[Legia Polsko-Włoska]]
* [[Legia Polsko-Włoska]]
* [[Wielka Armia]]
* [[Wielka Armia]]
{{Przypisy}}

== Literatura ==
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|
* Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2
* Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2
* {{cytuj książkę |nazwisko= Gembarzewski|imię= Bronisław|autor link= Bronisław Gembarzewski|tytuł= Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831|miejsce= Warszawa|rok= 1925}}

|}}
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.skh.wat.edu.pl IV Pułk Legii Nadwiślańskiej / 1 Kompania Szkoły Podchorążych Piechoty]
* [http://www.skh.wat.edu.pl IV Pułk Legii Nadwiślańskiej / 1 Kompania Szkoły Podchorążych Piechoty]

Wersja z 22:48, 21 lip 2011

[[Plik:{{{znak}}}| 40x40px| link=| alt=]]
Legia Nadwiślańska
Légion de la Vistule
{{{nazwa oryginalna}}}
{{{motto}}}
UWAGA: Błąd parametru
{{{kategoria wojska}}}=
Ten parametr może przyjmować jedynie wartości:
  • lądowe
  • lotnictwo
  • marynarka
  • paramilitarny
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Historia
Państwo

{{{państwo}}}

Sformowanie

31 maja 1808

Rozformowanie

1814

Nazwa wyróżniająca

{{{nazwa wyróżniająca}}}

Tradycje
Święto

{{{święto}}}

Nadanie sztandaru

{{{nadanie sztandaru}}}

Rodowód

{{{rodowód}}}

Kontynuacja

Legii Polsko-Włoskiej

Dowódcy
Pierwszy

{{{dowódca pierwszy}}}

Obecny

{{{dowódca obecny}}}

Ostatni

{{{dowódca ostatni}}}

Działania zbrojne
{{{działania zbrojne}}}
Organizacja
Numer

brak

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Formacja

{{{formacja}}}

Rodzaj wojsk

Piechota, kawaleria

Podległość

{{{podległość}}}

Skład

{{{skład}}}

Odznaczenia
{{{odznaczenia}}}
[{{{www}}} Strona internetowa]
Józef Chłopicki w mundurze generała

Legia Nadwiślańska – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu Napoleona Legii Polsko-Włoskiej w związku z jej przejściem na żołd francuski w królestwie Westfalii. Istniała do 18 czerwca 1813[1].

Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał Józef Grabiński, a od 7 czerwca 1808 płk Józef Chłopicki[1]. W przeciwieństwie do szwoleżerów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.

Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem Księstwa Warszawskiego a rządem francuskim, Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w Bajonnie składała się z 3 pułków piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez Jana Konopkę pułku lansjerów.

Legioniści Nadwiślańscy nosili ciemnoniebieskie kurtki i białe spodnie, a pułki różniły się jedynie kolorem kołnierzy, rabatów i wyłogów. Każdy pułk składał się z 2 batalionów - po 6 kompanii - przy czym pierwsza kompania była grenadierska, a ostatnia woltyżerska. Grenadierzy odróżniali się czerwonymi epoletami i czerwoną kitą na czako, a woltyżerowie żółtym kolorem sznurów, kity i epoletów.

Walki w Hiszpanii

W czerwcu 1808 wysłana do Hiszpanii w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu Saragossy.

Dowodzona przez płk. Józefa Chłopickiego rozbiła koło Epili siły hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w bitwie pod Tudelą.

W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:

W ciągu walk Hiszpanii, Legia odniosła szereg zwycięstw, m. in.:

  • 20 grudnia 1808 - udział aż do kapitulacji w drugim oblężeniu Saragossy,
  • 15 czerwca 1809 - wygrana bitwa pod Marią,
  • 18 czerwca 1809 - zadecydowała o zwycięstwie armii cesarskiej pod Belchite,
  • styczeń 1810 - ułani Legii zajmując przełęcz Paso de los Despenaperros otworzyli armii francuskiej drogę do Andaluzji,
  • 14 maja 1810 - odebrała kapitulację obleganej przez siebie Leridy,
  • 21 czerwca 1810 - odebrała kapitulację obleganej Tarragony,
  • 16 maja 1811 - ułani rozbili piechotę angielską w bitwie pod Albuerą.

II Legia Nadwiślańska

8 lipca 1809 cesarz wydał dekret o utworzeniu II Legii Nadwiślańskiej, która powstać miała na bazie Polaków służących w armii austriackiej, którzy pod Wagram dostali się do francuskiej niewoli. Planowano utworzenie 3 pułków piechoty liczących łącznie 6000 żołnierzy. Gdy II Legia Nadwiślańska osiągnęła stan 2200 żołnierzy, przemianowana została na 4 pułk piechoty i w 1810 roku przerzucona została do Hiszpanii, gdzie dołączyła do pierwszej Legii Nadwiślańskiej. 3 marca 1812 w czasie przygotowań do wojny Napoleona z Rosją została włączona do Gwardii Cesarskiej. Oddziały wywodzące się z niej przeszły w tej kampanii cały szlak bojowy wraz z odwrotem do Francji. Jeszcze 19 marca 1814 utworzony z pozostałej piechoty polskiej po bitwie pod Lipskiem pułk piechoty nadwiślańskiej odznaczył się w bitwie pod Arcis-sur-Aube. Pułk ten wrócił do Polski po abdykacji Napoleona.

Galeria

Zobacz też

Szablon:Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii

  1. a b Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych... str. 49

Bibliografia

Szablon:Bibliografia

Linki zewnętrzne