Legia Nadwiślańska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawa linków |
źródła/przypisy, drobne techniczne |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
[[Plik:Jozef baron chlopicki.jpg|thumb|166px|[[Józef Chłopicki]] w mundurze generała]] |
[[Plik:Jozef baron chlopicki.jpg|thumb|166px|[[Józef Chłopicki]] w mundurze generała]] |
||
'''Legia Nadwiślańska''' – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] [[Legia Polsko-Włoska|Legii Polsko-Włoskiej]] w związku z jej przejściem na żołd francuski w [[królestwo Westfalii|królestwie Westfalii]]. |
'''Legia Nadwiślańska''' – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] [[Legia Polsko-Włoska|Legii Polsko-Włoskiej]] w związku z jej przejściem na żołd francuski w [[królestwo Westfalii|królestwie Westfalii]]. Istniała do 18 czerwca 1813<ref name="gemb"></ref>. |
||
Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał [[Józef Grabiński]]. W przeciwieństwie do [[szwoleżerowie|szwoleżer]]ów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta. |
Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał [[Józef Grabiński]], a od 7 czerwca 1808 płk [[Józef Chłopicki]]<ref name="gemb">''Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych...'' str. 49</ref>. W przeciwieństwie do [[szwoleżerowie|szwoleżer]]ów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta. |
||
Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] a rządem [[I Cesarstwo Francuskie|francuskim]], Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w [[Bajonna|Bajonnie]] składała się z 3 [[pułk]]ów piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez [[Jan Konopka|Jana Konopkę]] pułku [[lansjerzy|lansjer]]ów. |
Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] a rządem [[I Cesarstwo Francuskie|francuskim]], Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w [[Bajonna|Bajonnie]] składała się z 3 [[pułk]]ów piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez [[Jan Konopka|Jana Konopkę]] pułku [[lansjerzy|lansjer]]ów. |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
W czerwcu 1808 wysłana do [[Hiszpania|Hiszpanii]] w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu [[Oblężenie Saragossy (1808)|Saragossy]]. |
W czerwcu 1808 wysłana do [[Hiszpania|Hiszpanii]] w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu [[Oblężenie Saragossy (1808)|Saragossy]]. |
||
Dowodzona przez płk. |
Dowodzona przez płk. Józefa Chłopickiego rozbiła koło [[Epila|Epili]] siły hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w [[Bitwa pod Tudelą|bitwie pod Tudelą]]. |
||
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej: |
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej: |
||
Linia 73: | Linia 73: | ||
* [[Legia Polsko-Włoska]] |
* [[Legia Polsko-Włoska]] |
||
* [[Wielka Armia]] |
* [[Wielka Armia]] |
||
{{Przypisy}} |
|||
== |
== Bibliografia == |
||
{{Bibliografia| |
|||
* Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2 |
* Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2 |
||
* {{cytuj książkę |nazwisko= Gembarzewski|imię= Bronisław|autor link= Bronisław Gembarzewski|tytuł= Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831|miejsce= Warszawa|rok= 1925}} |
|||
|}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.skh.wat.edu.pl IV Pułk Legii Nadwiślańskiej / 1 Kompania Szkoły Podchorążych Piechoty] |
* [http://www.skh.wat.edu.pl IV Pułk Legii Nadwiślańskiej / 1 Kompania Szkoły Podchorążych Piechoty] |
Wersja z 22:48, 21 lip 2011
{{{motto}}} | |
UWAGA: Błąd parametru {{{kategoria wojska}}}= Ten parametr może przyjmować jedynie wartości:
| |
{{{opis grafiki}}} | |
Historia | |
Państwo |
{{{państwo}}} |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Nazwa wyróżniająca |
{{{nazwa wyróżniająca}}} |
Tradycje | |
Święto |
{{{święto}}} |
Nadanie sztandaru |
{{{nadanie sztandaru}}} |
Rodowód |
{{{rodowód}}} |
Kontynuacja | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
{{{dowódca pierwszy}}} |
Obecny |
{{{dowódca obecny}}} |
Ostatni |
{{{dowódca ostatni}}} |
Działania zbrojne | |
{{{działania zbrojne}}} | |
Organizacja | |
Numer |
brak |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Formacja |
{{{formacja}}} |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
{{{podległość}}} |
Skład |
{{{skład}}} |
Odznaczenia | |
{{{odznaczenia}}} | |
[{{{www}}} Strona internetowa] |
Legia Nadwiślańska – polska jednostka powstała 31 marca 1808 roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny 1807 roku na mocy dekretu Napoleona Legii Polsko-Włoskiej w związku z jej przejściem na żołd francuski w królestwie Westfalii. Istniała do 18 czerwca 1813[1].
Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał Józef Grabiński, a od 7 czerwca 1808 płk Józef Chłopicki[1]. W przeciwieństwie do szwoleżerów była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.
Na podstawie umowy zawartej 10 maja 1808 między rządem Księstwa Warszawskiego a rządem francuskim, Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w Bajonnie składała się z 3 pułków piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez Jana Konopkę pułku lansjerów.
Legioniści Nadwiślańscy nosili ciemnoniebieskie kurtki i białe spodnie, a pułki różniły się jedynie kolorem kołnierzy, rabatów i wyłogów. Każdy pułk składał się z 2 batalionów - po 6 kompanii - przy czym pierwsza kompania była grenadierska, a ostatnia woltyżerska. Grenadierzy odróżniali się czerwonymi epoletami i czerwoną kitą na czako, a woltyżerowie żółtym kolorem sznurów, kity i epoletów.
Walki w Hiszpanii
W czerwcu 1808 wysłana do Hiszpanii w sile trzech pułków piechoty, od 19 czerwca do 14 sierpnia brała udział w pierwszym oblężeniu Saragossy.
Dowodzona przez płk. Józefa Chłopickiego rozbiła koło Epili siły hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w bitwie pod Tudelą.
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:
- 1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
- 2 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
- 3 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej,
- 4 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej (od 1810; wcześniej jako II Legia Nadwiślańska),
- Pułk Lansjerów Nadwiślańskich (inaczej: Pułk Jazdy Legionowej, Pułk Lansjerów Legii Polsko-Włoskiej, Pułk Rożnieckiego, od 18 lipca 1811 7 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Liniowych)
W ciągu walk Hiszpanii, Legia odniosła szereg zwycięstw, m. in.:
- 20 grudnia 1808 - udział aż do kapitulacji w drugim oblężeniu Saragossy,
- 15 czerwca 1809 - wygrana bitwa pod Marią,
- 18 czerwca 1809 - zadecydowała o zwycięstwie armii cesarskiej pod Belchite,
- styczeń 1810 - ułani Legii zajmując przełęcz Paso de los Despenaperros otworzyli armii francuskiej drogę do Andaluzji,
- 14 maja 1810 - odebrała kapitulację obleganej przez siebie Leridy,
- 21 czerwca 1810 - odebrała kapitulację obleganej Tarragony,
- 16 maja 1811 - ułani rozbili piechotę angielską w bitwie pod Albuerą.
II Legia Nadwiślańska
8 lipca 1809 cesarz wydał dekret o utworzeniu II Legii Nadwiślańskiej, która powstać miała na bazie Polaków służących w armii austriackiej, którzy pod Wagram dostali się do francuskiej niewoli. Planowano utworzenie 3 pułków piechoty liczących łącznie 6000 żołnierzy. Gdy II Legia Nadwiślańska osiągnęła stan 2200 żołnierzy, przemianowana została na 4 pułk piechoty i w 1810 roku przerzucona została do Hiszpanii, gdzie dołączyła do pierwszej Legii Nadwiślańskiej. 3 marca 1812 w czasie przygotowań do wojny Napoleona z Rosją została włączona do Gwardii Cesarskiej. Oddziały wywodzące się z niej przeszły w tej kampanii cały szlak bojowy wraz z odwrotem do Francji. Jeszcze 19 marca 1814 utworzony z pozostałej piechoty polskiej po bitwie pod Lipskiem pułk piechoty nadwiślańskiej odznaczył się w bitwie pod Arcis-sur-Aube. Pułk ten wrócił do Polski po abdykacji Napoleona.
Galeria
-
Żołnierz Legii Nadwiślańskiej w 1810
-
1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej
-
4 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej
-
Lansjer nadwiślański (po lewej)
Zobacz też
Szablon:Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii