Wyprawa Napoleona do Egiptu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dowódcy |
generał Dupuy |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
|strona2 = {{flaga|Francja}}[[Republika Francuska]] |
|strona2 = {{flaga|Francja}}[[Republika Francuska]] |
||
|dowódca1 = [[Horatio Nelson]] † <br /> [[Ibrahim Pasza]] <br /> [[Jezzar Pasza]] <br /> [[Murad Bej]] |
|dowódca1 = [[Horatio Nelson]] † <br /> [[Ibrahim Pasza]] <br /> [[Jezzar Pasza]] <br /> [[Murad Bej]] |
||
|dowódca2 = [[Napoleon Bonaparte]] <br /> [[Maximilien Caffarelli]] † <br /> [[Jean-Baptiste Kléber]] † |
|dowódca2 = [[Napoleon Bonaparte]] <br /> [[Maximilien Caffarelli]] † <br /> [[Jean-Baptiste Kléber]] † <br />[[Dominique Martin Dupuy]] † |
||
|siły1 = |
|siły1 = |
||
|siły2 = |
|siły2 = |
Wersja z 16:24, 5 wrz 2011
Wojny napoleońskie | |||
{{{opis grafiki}}} | |||
Czas |
{{{czas}}} | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Wyprawa Napoleona do Egiptu (wyprawa egipska) rozpoczęła się 19 maja 1798 roku, kiedy flota Bonapartego wypłynęła z Tulonu, a trwała do października 1801 roku, gdy ostatnie oddziały francuskie opuściły Egipt. Miała ona na celu głównie odcięcie Anglii od jej kolonii w Afryce i Azji. Do Afryki Napoleon zabrał także 187 naukowców, którzy mieli badać kraj (będący wtedy częścią imperium ottomańskiego) i jego historię.
2 lipca 1798 Napoleon zajął Aleksandrię, 21 lipca wygrał bitwę pod piramidami, następnie wkroczył do Kairu i opanował cały kraj. Flota angielska w zwycięskiej bitwie morskiej pod Abukirem zniweczyła jednak nadzieje na trwałe opanowanie Egiptu i odcięcie Zjednoczonego Królestwa od Indii.
Cele naukowe
Wraz z oddziałami Napoleona do Egiptu przybyła również w 1798 roku duża grupa badaczy. Stworzyli oni ogólny obraz tego kraju, a zebrane informacje opublikowali w 12-tomowym dziele pt. Description de l'Egypte w latach 1809 – 1822. Duży wkład w szerzenie wiedzy powszechnej miał Dominique Vivant Denon. Sztuka starożytnego Egiptu w tej oficjalnej publikacji Instytutu Francuskiego była skromnym fragmentem pracy poświęconej także geografii, hydrografii, zoologii i innym zagadnieniom ówczesnego Egiptu. Naukowcy założyli także w Kairze Instytut Egipski. Wielkie korzyści w dziedzinie archeologii przyniosło odkrycie, podczas wyprawy napoleońskiej, Kamienia z Rosetty, który posłużył Jean-François Champollionowi do odczytania hieroglifów.
W wyprawie uczestniczył Polak, adiutant Napoleona, Józef Sułkowski, który wspomnienia z ekspedycji zapisał w Notes sur l`expedition d`Egypte.
Po upadku Napoleona i podpisaniu pokoju z Anglią w 1815 roku znaczną część zabytków przywiezionych do Francji z Egiptu zabrali Anglicy, którzy następnie zdeponowali je w British Museum w Londynie (w tym także Kamień z Rosetty).
Wielkie budowle starożytnego Egiptu wywarły na Napoleonie duże wrażenie. Śmiały, młody generał spędził samotnie noc w Wielkiej Piramidzie i podobno był to dla niego ogromny wstrząs, o którym nigdy nie mówił. Bonaparte obliczył też, że z kamienia użytego do budowy trzech piramid w Gizie mógłby otoczyć całą Francję murem wysokości 3 m i 30 cm.
Następstwa
Dzięki wyprawie z 1798 roku Europa zainteresowała się kulturą kraju nad Nilem. Rozpoczęto pierwsze wykopaliska, a także przystąpiono do rysowania i opisywania znalezisk. Jednak oprócz pozytywnych stron tego zainteresowania były też i te negatywne. Zaczęto masowo wywozić zabytki i rozwinął się handel starożytnościami. Na rynku antykwarycznym pojawiały się coraz częściej cenne znaleziska, a prywatne kolekcje powiększały się.
Zasługi poznawcze wyprawy francuskiej na terenie Egiptu zapoczątkowały napływ ekspedycji archeologicznych z różnych krajów, w tym także, w XX wieku, z Polski.
Zobacz też
Bibliografia
- Marian Brandys, "Oficer największych nadziei", Warszawa 1964
- Aleksander Furtak, "Napoleon w Egipcie" Polski Portal Historyczny HISTORIA.org.pl
- Zenon Kosidowski, "Gdy słońce było bogiem", Warszawa 1962