Bolesława Starmach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
new |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
'''Bolesława Starmach''' z domu '''Kawecka''' (ur. 1902, zm. 1965) – polska [[botanika|botaniczka]] i [[mikologia|mikolożka]] związana z krakowskimi uczelniami i szkołami średnimi. |
'''Bolesława Starmach''' z domu '''Kawecka''' (ur. 1902, zm. 1965) – polska [[botanika|botaniczka]] i [[mikologia|mikolożka]] związana z krakowskimi uczelniami i szkołami średnimi. |
||
Urodzona w [[Jaworzno|Jaworznie]] w zachodniej Małopolsce. Pierwsze etapy nauki odbyła we [[Lwów|Lwowie]] (szkoła powszechna, gimnazjum realne im. Zofii Strzałkowskiej), którą ze względu na przeprowadzkę rodziny ukończyła w Krakowie w I Państwowym Gimnazjum Żeńskim w 1920 r. (matura w roku 1921). W latach 1921–1925 studiowała biologię na [[Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego|Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego]], będąc związana z pracownią [[Kazimierz Rouppert|Kazimierza Roupperta]] w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ. Jednocześnie ukończyła Studium Pedagogiczne i pracowała w biurze. W 1927 r. pod opieką [[Władysław Szafer|Władysława Szafera]] obroniła pracę doktorską z zakresu [[palinologia|palinologii]] [[wiesiołek|wiesiołków]]. Po obronie doktoratu pracowała przez pół roku jako nauczycielka w gimnazjum w [[Zbylitowska Góra|Zbylitowskiej Górze]], po czym wyszedłszy za mąż w lutym 1928 r. za [[Karol Starmach|Karola Starmacha]], z którym studiowała i współpracowała na UJ, wróciła do Krakowa. Tam znalazła pracę w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ |
Urodzona w [[Jaworzno|Jaworznie]] w zachodniej Małopolsce. Pierwsze etapy nauki odbyła we [[Lwów|Lwowie]] (szkoła powszechna, gimnazjum realne im. Zofii Strzałkowskiej), którą ze względu na przeprowadzkę rodziny ukończyła w Krakowie w I Państwowym Gimnazjum Żeńskim w 1920 r. (matura w roku 1921). W latach 1921–1925 studiowała biologię na [[Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego|Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego]], będąc związana z pracownią [[Kazimierz Rouppert|Kazimierza Roupperta]] w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ. Jednocześnie ukończyła Studium Pedagogiczne i pracowała w biurze. W 1927 r. pod opieką [[Władysław Szafer|Władysława Szafera]] obroniła pracę doktorską z zakresu [[palinologia|palinologii]] [[wiesiołek|wiesiołków]]. Po obronie doktoratu pracowała przez pół roku jako nauczycielka w gimnazjum w [[Zbylitowska Góra|Zbylitowskiej Górze]], po czym wyszedłszy za mąż w lutym 1928 r. za [[Karol Starmach|Karola Starmacha]], z którym studiowała i współpracowała na UJ, wróciła do Krakowa. Tam znalazła pracę w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ. W 1933 r. zrezygnowała z pracy na uczelni, poświęcając się wychowaniu dzieci i samodzielnym badaniom naukowym nad [[Grzyby pasożytnicze|grzybami pasożytniczymi]] ([[Ustilaginales|głowniami]] i [[Tilletiales|śnieciami]]). W 1935 r. została członkinią Komisji Fizjograficznej [[Polska Akademia Umiejętności|PAU]] (podobnie jak wcześniej jej mąż). W czasie okupacji niemieckiej uczestniczyła akcji [[tajne komplety|tajnych kompletów]] dla uczniów szkół średnich. Korespondowała z niemieckim [[hydrobiolog]]iem [[August Thienemann|Augustem Thienemannem]] w sprawie męża uwięzionego po akcji [[Sonderaktion Krakau]], a w ramach okupacyjnej serii poradnikowej ''Radź sobie sam'' wydała książkę ''Sto potraw z ziemniaków''. W czasie wojny utraciła jedno z dzieci – córkę, która zmarła na skutek zakażenia niemożliwego do wyleczenia w wojennych warunkach. |
||
Po wojnie, wykorzystując znajomość z [[Teodor Marchlewski|Teodorem Marchlewskim]], biologiem związanego z komunistycznymi władzami, interweniowała w sprawie męża, uwięzionego w ramach represji stalinowskich. W latach 1945–1958 ponownie była nauczycielką w krakowskich szkołach średnich, kolejno: [[VI Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Krakowie|VII (wg ówczesnej numeracji) Państwowym Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza]], [[IV Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie|VI (wg ówczesnej numeracji) Państwowym Liceum |
|||
Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki]] i [[II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie|II Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego]]. W 1957 r. została członkinią komisji programowej przy ministerstwie oświaty |
Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki]] i [[II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie|II Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego]]. W 1957 r. została członkinią komisji programowej przy ministerstwie oświaty o spraw nauczania biologii. Od 1963 r. uczestniczyła zaś w komisji programowej z tej samej dziedziny na poziomie wyższych szkół pedagogicznych. Do pracy uczelnianej wróciła na UJ, gdzie – z racji doświadczenia dydaktycznego – w latach 1953–1957 prowadziła zajęcia z metodyki nauczania biologii. Od 1958 r. aż do śmierci pracowała w Katedrze Botaniki na Wydziale Geograficzno-Biologicznym [[Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie|Wyższej Szkoły Pedagogicznej]]. W 1963 r. [[Wydział Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego]] przyznał jej stopień doktora habilitowanego (rozprawa habilitacyjna ''Grzyby pasożytnicze Tatr''), a rok później stanowisko docenta. |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Bibliografia start}} |
{{Bibliografia start}} |
||
Wersja z 22:48, 24 paź 2011
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
biolożka, nauczycielka szkolna i uniwersytecka |
| Narodowość | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie |
| Rodzice |
Bolesław Franciszek Kawecki (księgowy), Krystyna Kawecka z Abstorskich |
| Małżeństwo | |
| Dzieci | |
| Krewni i powinowaci |
Zbigniew Kawecki (brat, profesor zoologii) |
Bolesława Starmach z domu Kawecka (ur. 1902, zm. 1965) – polska botaniczka i mikolożka związana z krakowskimi uczelniami i szkołami średnimi.
Urodzona w Jaworznie w zachodniej Małopolsce. Pierwsze etapy nauki odbyła we Lwowie (szkoła powszechna, gimnazjum realne im. Zofii Strzałkowskiej), którą ze względu na przeprowadzkę rodziny ukończyła w Krakowie w I Państwowym Gimnazjum Żeńskim w 1920 r. (matura w roku 1921). W latach 1921–1925 studiowała biologię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, będąc związana z pracownią Kazimierza Roupperta w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ. Jednocześnie ukończyła Studium Pedagogiczne i pracowała w biurze. W 1927 r. pod opieką Władysława Szafera obroniła pracę doktorską z zakresu palinologii wiesiołków. Po obronie doktoratu pracowała przez pół roku jako nauczycielka w gimnazjum w Zbylitowskiej Górze, po czym wyszedłszy za mąż w lutym 1928 r. za Karola Starmacha, z którym studiowała i współpracowała na UJ, wróciła do Krakowa. Tam znalazła pracę w Zakładzie Botaniki Wydziału Rolniczego UJ. W 1933 r. zrezygnowała z pracy na uczelni, poświęcając się wychowaniu dzieci i samodzielnym badaniom naukowym nad grzybami pasożytniczymi (głowniami i śnieciami). W 1935 r. została członkinią Komisji Fizjograficznej PAU (podobnie jak wcześniej jej mąż). W czasie okupacji niemieckiej uczestniczyła akcji tajnych kompletów dla uczniów szkół średnich. Korespondowała z niemieckim hydrobiologiem Augustem Thienemannem w sprawie męża uwięzionego po akcji Sonderaktion Krakau, a w ramach okupacyjnej serii poradnikowej Radź sobie sam wydała książkę Sto potraw z ziemniaków. W czasie wojny utraciła jedno z dzieci – córkę, która zmarła na skutek zakażenia niemożliwego do wyleczenia w wojennych warunkach. Po wojnie, wykorzystując znajomość z Teodorem Marchlewskim, biologiem związanego z komunistycznymi władzami, interweniowała w sprawie męża, uwięzionego w ramach represji stalinowskich. W latach 1945–1958 ponownie była nauczycielką w krakowskich szkołach średnich, kolejno: VII (wg ówczesnej numeracji) Państwowym Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza, VI (wg ówczesnej numeracji) Państwowym Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki i II Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego. W 1957 r. została członkinią komisji programowej przy ministerstwie oświaty o spraw nauczania biologii. Od 1963 r. uczestniczyła zaś w komisji programowej z tej samej dziedziny na poziomie wyższych szkół pedagogicznych. Do pracy uczelnianej wróciła na UJ, gdzie – z racji doświadczenia dydaktycznego – w latach 1953–1957 prowadziła zajęcia z metodyki nauczania biologii. Od 1958 r. aż do śmierci pracowała w Katedrze Botaniki na Wydziale Geograficzno-Biologicznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej. W 1963 r. Wydział Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego przyznał jej stopień doktora habilitowanego (rozprawa habilitacyjna Grzyby pasożytnicze Tatr), a rok później stanowisko docenta.
Bibliografia
- Jadwiga Siemińska. Bolesława Kawecka-Starmachowa (1902–1965) – w 40 rocznicę śmierci. „Wiadomości Botaniczne”. 50 (1/2), s. 43–46, 2006. Instytut Botaniki PAN. ISSN 0043-5090. (pol.).