Rów oceaniczny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
xd |
m Wycofano edycje użytkownika 176.103.39.112 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mpfiz. |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Oceanic basin pl.svg|thumb|400px|Formy ukształtowania dna oceanicznego.]] |
|||
zal dawid stefański to żul i jochmen |
|||
'''Rów oceaniczny''' – silnie wydłużone obniżenie dna [[ocean]]u o [[Wymiary geometryczne|głębokości]] ponad 6000 m, czyli znacznie poniżej średniego poziomu dna [[basen oceaniczny|basenów oceanicznych]]. |
|||
[[Tektonika płyt|Teoria tektoniki płyt]] wiąże ich istnienie ze [[Subdukcja|strefami subdukcji]], w których [[płyta oceaniczna]] wsuwa się pod inną płytę oceaniczną, bądź [[płyta kontynentalna|kontynentalną]]. W wyniku tego procesu za rowem powstają [[łuk wyspowy|łuki wyspowe]] lub [[wulkan]]iczne [[łańcuch górski|łańcuchy górskie]]. Mechanizm ten tłumaczy zarówno wielkie głębokości rowów, jak też ich rozmieszczenie na Ziemi. |
|||
Najgłębszym rowem oceanicznym na świecie jest [[Rów Mariański]], którego największa głębia ([[Głębia Challengera]]) mierzy 10911 metrów (według pomiaru dokonanego w 1995 r. przez bezzałogowy japoński batyskaf ''Kaiko''). Podawane są również inne (potwierdzone bądź nie) wartości; planowane są dalsze badania<ref>http://www.whoi.edu/oceanus/viewArticle.do?id=14107 New Hybrid Deep-sea Vehicle Is Christened Nereus {{lang|en}}</ref> |
|||
== Rowy oceaniczne na świecie == |
== Rowy oceaniczne na świecie == |
||
Wersja z 17:11, 14 maj 2012
Rów oceaniczny – silnie wydłużone obniżenie dna oceanu o głębokości ponad 6000 m, czyli znacznie poniżej średniego poziomu dna basenów oceanicznych.
Teoria tektoniki płyt wiąże ich istnienie ze strefami subdukcji, w których płyta oceaniczna wsuwa się pod inną płytę oceaniczną, bądź kontynentalną. W wyniku tego procesu za rowem powstają łuki wyspowe lub wulkaniczne łańcuchy górskie. Mechanizm ten tłumaczy zarówno wielkie głębokości rowów, jak też ich rozmieszczenie na Ziemi.
Najgłębszym rowem oceanicznym na świecie jest Rów Mariański, którego największa głębia (Głębia Challengera) mierzy 10911 metrów (według pomiaru dokonanego w 1995 r. przez bezzałogowy japoński batyskaf Kaiko). Podawane są również inne (potwierdzone bądź nie) wartości; planowane są dalsze badania[1]
Rowy oceaniczne na świecie
Rowy wymieniono w kolejności malejącej głębokości, podanej w nawiasach (w metrach).
- Mariański (10911-11022, wartość niepewna)
- Tonga (10882)
- Izu Ogasawara (Bonin) (10640)
- Kurylsko-Kamczacki (10542)
- Filipiński (10540)
- Kermadec (10047)
- Torresa (9175)
- Nowej Brytanii (9140)
- Yap (8527)
- Japoński (8410)
- Salomona (8310)
- Palau (8069)
- Atakamski (Peruwiańsko-Chilijski) (8065)
- Rów Chilijski (8065)
- Rów Peruwiański (6369)
- Aleucki (7679)
- Rów Nowohebrydzki (7570)
- Riukiu (Nansei Shoto) (7505)
- Banda (Webera) (7440)
- Środkowoamerykański (Meksykański, Gwatemalski) (6662)
- Zachodniomelanezyjski (6534)
- Witiazia (6150)
- Nowogwinejski (5130)
- Portorykański(Puerto Rico) (9219)
- Sandwich Południowy (8428)
- Krawędź Romanche (7760)
- Kajmański (7686)
- Helleński (5267)
- Diamantina (8047)
- Sundajski (Jawajski) (7725)
- Wschodnioindyjski (6335)
- Obi (5880)
- Czagos (5408)
- Amirancki (5349)
- Brak rowów, istnieje jedynie strefa spękań (Nansena); największa głębia znajduje się w Basenie Euroazjatyckim (5450)
- Południowy kraniec rowu Sandwich Południowy (7235)
Zobacz też
- ↑ http://www.whoi.edu/oceanus/viewArticle.do?id=14107 New Hybrid Deep-sea Vehicle Is Christened Nereus (ang.)