Siła ciężkości: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.1) (Robot dodał pms:Pèis |
m r2.7.3) (Robot dodał so:Culeys |
||
Linia 96: | Linia 96: | ||
[[sk:Gravitačná hmotnosť]] |
[[sk:Gravitačná hmotnosť]] |
||
[[sl:Teža]] |
[[sl:Teža]] |
||
[[so:Culeys]] |
|||
[[sr:Тежина]] |
[[sr:Тежина]] |
||
[[sh:Težina]] |
[[sh:Težina]] |
Wersja z 21:12, 29 lip 2012
Siła ciężkości, pot. ciężar – siła z jaką Ziemia lub inne ciało niebieskie przyciąga dane ciało, w układzie odniesienia związanym z powierzchnią ciała niebieskiego. Ciężar jest wypadkową sił przyciągania grawitacyjnego i siły odśrodkowej wynikającej z ruchu obrotowego określonego ciała niebieskiego.
Jakkolwiek teoretycznie pole grawitacyjne każdego ciała niebieskiego rozciąga się na cały Wszechświat, zazwyczaj mówiąc o ciężarze ma się na myśli układ planety i ciała znajdującego się stosunkowo blisko jej powierzchni. W przypadku Ziemi ciężar ciała zależy od położenia ciała względem Ziemi, zależny jest między innymi od szerokości geograficznej, wysokości nad poziomem morza i budowy podłoża.
Jednostką ciężaru w układzie SI jest niuton, jednak nadal dozwolone jest używanie jednostek spoza układu SI – stosuje się jeszcze np. kilogram-siłę – kgf[1].
Ciężar, jako siła, jest wielkością wektorową – wektor ciężaru skierowany jest w każdym miejscu do środka ciężkości układu planeta–ciało, co w praktyce oznacza środek ciężkości planety.
Jeżeli masa sferycznie symetrycznej planety o promieniu r wynosi M, a masa danego ciała m, to wartość ciężaru ciała na powierzchni planety dana jest wzorem:
gdzie G jest stałą grawitacji.
Zwykle wielkość:
nazywa się przyspieszeniem grawitacyjnym na powierzchni planety i oznacza przez g, co prowadzi do prostego wzoru łączącego masę ciała z jego ciężarem:
Oznacza to, że przy ustalonym g ciężar jest proporcjonalny do masy ciała.
Dla Ziemi g ≈ 9,81 m/s2. W przypadku Księżyca: gK ≈ 1,62 m/s2, co oznacza, że ciężar każdego ciała jest tam około sześciokrotnie mniejszy niż na Ziemi.
W potocznym myśleniu nie rozróżnia się masy i ciężaru, stosując te dwa pojęcia wymiennie (często używa się wtedy też słowa waga).