Wzmacniacz gitarowy

Combo (wzmacniacz i kolumna w jednej paczce) firmy Mesa Boogie Mark IV Combo

Wzmacniacz gitarowy – wzmacniacz elektryczny przeznaczony do wzmacniania sygnału pochodzącego z gitary elektrycznej lub akustycznej. Większość wzmacniaczy gitarowych zawiera dodatkowe układy przetwarzające i modyfikujące dźwięk, jak np. overdrive (zwany potocznie przesterem) i reverb (zwany pogłosem).

Historia

Pierwsze wzmacniacze gitarowe wykorzystywano na początku lat trzydziestych jako narzędzie pomagające gitarzyście 'przebić się' przez orkiestrę jazzową. Do ogólnego użytku wzmacniacze te weszły w roku 1949, kiedy Leo Fender wypuścił na rynek pierwszą seryjnie produkowaną gitarę elektryczną typu solid body.

Konstrukcja

Przykład standardowego wzmacniacza (head) podłączanego do osobnej kolumny.

Każdy wzmacniacz gitarowy składa się z dwóch stopni (ang. amplifier stage): przedwzmacniacza i końcówki mocy. Podstawową funkcją przedwzmacniacza jest zwiększenie poziomu sygnału z przystawek gitary, tak by mógł wysterować końcówkę mocy. W przedwzmacniaczu odbywa się także kształtowanie barwy dźwięku, przesterowanie i dodawanie efektów (patrz pętla efektów). Końcówka mocy ma za zadanie wzmocnienie sygnału na tyle, by wysterować podłączone do wzmacniacza głośniki.

We wzmacniaczach typu combo trzecim elementem jest głośnik.

Wzmacniacz lampowy

Lampowy wzmacniacz gitarowy combo Trace Elliot Bonneville – widok od tyłu. Widocznych jest sześć małych lamp w kubkach ekranujących (obwód przedwzmacniacza), dwie duże lampy (obwód wzmacniacza) i dwa transformatory – zasilający i głośnikowy.

We wzmacniaczach lampowych zarówno w przedwzmacniaczu jak i w końcówce mocy wykorzystuje się lampy elektronowe.

Wzmacniacz tranzystorowy

We wzmacniaczach tranzystorowych przedwzmacniacz i wzmacniacz mocy oparte są wyłącznie na tranzystorach. Początek ery wzmacniaczy tranzystorowych to lata 50., późniejszy okres (do lat 80.) to czas walki pomiędzy odchodzącymi do lamusa lampami a nowymi tranzystorami.

Wzmacniacze tranzystorowe mogą być wykonane przy wykorzystaniu elementów dyskretnych (osobnych tranzystorów) bądź z użyciem przeznaczonych do tego celu układu scalonego. Technika dyskretna jest bardziej pracochłonna, pozwala jednak na uzyskanie niepowtarzalnych rezultatów i umożliwia szersze i bardziej szczegółowe kształtowanie brzmienia.

Wzmacniacz hybrydowy

Posiada mieszaną konstrukcję preampu i końcówki mocy. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem (tzw. hybryda standardowa) jest przedwzmacniacz oparty na lampie i tranzystorowa końcówka mocy, co pozwala uzyskać bardzo dużą moc muzyczną i stosunkowo niewielki ciężar urządzenia. W przypadku wzmacniaczy basowych, hybrydy stosuje się na porządku dziennym.

Rzadko spotykanym rozwiązaniem, jest zastosowanie tranzystorowego przedwzmacniacza i lampowej końcówki mocy (tzw. hybryda odwrotna). Rozwiązanie to ma wielu zwolenników z uwagi na to, że lampowa końcówka mocy "ociepla" brzmienie i jest znacznie bardziej dynamiczna niż tranzystor. Odwrotne hybrydy zaprzestano produkować w latach osiemdziesiątych.

Linki zewnętrzne

• Opis wzmacniacza gitarowego lampowego na stronie „Fonaru”