Sejm Śląski IV kadencji (1935–1945): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
m drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Polityka II RP}}
{{Polityka II RP}}
'''Sejm Śląski IV kadencji (1935-1945)''' - autonomiczny organ ustawodawczy dla Województwa Śląskiego wybrany na podstawie niedemokratycznej ordynacji wyborczej do [[Sejm Śląski (II RP)|Sejmu Śląskiego]] w dniu [[8 września]] [[1935]] r. Zwołany na mocy zarządzenia [[Ignacy Mościcki|Prezydenta Rzeczpospolitej]] z dnia [[21 września]] [[1935]] r. do [[Katowice|Katowic]] na dzień [[24 września]] [[1935]] r.
'''Sejm Śląski IV kadencji (1935-1945)''' autonomiczny organ ustawodawczy dla województwa śląskiego wybrany na podstawie niedemokratycznej ordynacji wyborczej do [[Sejm Śląski (II RP)|Sejmu Śląskiego]] w dniu [[8 września]] [[1935]] r. Zwołany na mocy zarządzenia [[Ignacy Mościcki|Prezydenta Rzeczypospolitej]] z dnia [[21 września]] [[1935]] r. do [[Katowice|Katowic]] na dzień [[24 września]] [[1935]] r.


Sejm Śląski IV kadencji składał się z 24 posłów. Po przyłączeniu zaolziańskich [[Zaolzie|powiatów Śląska Cieszyńskiego]] w [[1938]] roku [[Ignacy Mościcki|Prezydent RP]] dokooptował 4 posłów<ref>Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 października 1938 r. o zjednoczeniu Odzyskanych Ziem Śląska Cieszyńskiego z Rzecząpospolitą Polską. ({{Dziennik Ustaw|rok=1938|numer=78|pozycja=533}})</ref>.
Sejm Śląski IV kadencji składał się z 24 posłów. Po przyłączeniu zaolziańskich [[Zaolzie|powiatów Śląska Cieszyńskiego]] w [[1938]] roku [[Ignacy Mościcki|Prezydent RP]] dokooptował 4 posłów<ref>Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 października 1938 r. o zjednoczeniu Odzyskanych Ziem Śląska Cieszyńskiego z Rzecząpospolitą Polską. ({{Dziennik Ustaw|rok=1938|numer=78|pozycja=533}}).</ref>.


Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] [[Władysław Raczkiewicz|Prezydent RP]] nie rozwiązał Sejmu Śląskiego IV kadencji, jednak w czasie okupacji nie zwoływano jego sesji.
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] [[Władysław Raczkiewicz|Prezydent RP]] nie rozwiązał Sejmu Śląskiego IV kadencji, jednak w czasie okupacji nie zwoływano jego sesji.


[[Krajowa Rada Narodowa]] [[6 maja]] [[1945]] roku zniosła niezgodnie ze swoimi kompetencjami<ref>Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945 r. o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego. ({{Dziennik Ustaw|rok=1945|numer=17|pozycja=92}})</ref> [[Statut Organiczny Województwa Śląskiego]] z ustroju konstytucyjnego Rzeczpospolitej Polskiej w trakcje trwania kadencji Sejmu Śląskiego.
[[Krajowa Rada Narodowa]] [[6 maja]] [[1945]] roku zniosła niezgodnie ze swoimi kompetencjami<ref>Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945 r. o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego. ({{Dziennik Ustaw|rok=1945|numer=17|pozycja=92}}).</ref> [[Statut Organiczny Województwa Śląskiego]] z ustroju konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej w trakcje trwania kadencji Sejmu Śląskiego.


== Prezydium ==
== Prezydium ==
Linia 16: Linia 16:


=== Spór o ordynację wyborczą ===
=== Spór o ordynację wyborczą ===
[[8 lipca]] [[1935]] r. zdominowany przez [[sanacja|obóz sanacyjny]] [[Sejm III kadencji (1930-1935)|Sejm]] uchwalił ustawę zmieniającą [[ordynacja wyborcza|ordynację wyborczą]] zgodnie z duchem [[konstytucja kwietniowa|konstytucji kwietniowej]]<ref>Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu. ({{Dziennik Ustaw|rok=1935|numer=47|pozycja=319}})</ref>. Zmieniała ona całkowicie filozofię głosowania: zamiast systemu proporcjonalnego wprowadzono większościowy (w każdym okręgu wybierano po 2 posłów), a możliwość zgłaszania kandydatów ograniczono jedynie do specjalnych zgromadzeń złożonych z osób nominowanych przez lokalne warstwy rządzące, przedsiębiorców i związki zawodowe.
[[8 lipca]] [[1935]] r. zdominowany przez [[sanacja|obóz sanacyjny]] [[Sejm III kadencji (1930-1935)|Sejm]] uchwalił ustawę zmieniającą [[ordynacja wyborcza|ordynację wyborczą]] zgodnie z duchem [[konstytucja kwietniowa|konstytucji kwietniowej]]<ref>Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu. ({{Dziennik Ustaw|rok=1935|numer=47|pozycja=319}}).</ref>. Zmieniała ona całkowicie filozofię głosowania: zamiast systemu proporcjonalnego wprowadzono większościowy (w każdym okręgu wybierano po 2 posłów), a możliwość zgłaszania kandydatów ograniczono jedynie do specjalnych zgromadzeń złożonych z osób nominowanych przez lokalne warstwy rządzące, przedsiębiorców i związki zawodowe.
Artykułem 95. ustawa wprowadzała również nową ordynację wyborczą do [[Sejm Śląski (II RP)|Sejmu Śląskiego]], niezgodnie z obowiązującą w momencie jej ogłoszenia ordynacją wyborczą<ref>Ustawa z dnia 22 marca 1929 r. w sprawie ordynacji wyborczej do Sejmu Śląskiego. ({{Dziennik Ustaw|rok=1930|numer=12|pozycja=87}})</ref>, której artykuł 3. gwarantował niezmienność ordynacji do momentu uchwalania ustawy o wewnętrznym ustroju Województwa Śląskiego przez Sejm Śląski. Kompromisowe rozwiązanie z [[1930]] r. zostało zastosowane ze względu na pat prawny w związku z niewywiązaniem się [[Sejm Śląski I kadencji (1922-1929)|Pierwszego Sejmu Śląskiego]] z uchwalenia ustawy o wewnętrznym ustroju województwa i ograniczeniami wynikającym ze [[Statut Organiczny Województwa Śląskiego|Statutu Organicznego Województwa Śląskiego]], który mówił jedynie o pierwszym Sejmie Śląskim. Ze względu na brak możliwości protestu ([[Sejm Śląski III kadencji (1930-1935)|Sejm Śląski]] od [[26 marca]] [[1935]] r. nie był zwoływany na sesje), opozycja zbojkotowała [[Wybory do Sejmu Śląskiego w 1935 roku|wybory]] ogłoszone na przez [[Ignacy Mościcki|Prezydenta RP]] na dzień [[8 września]] [[1935]] r.
Artykułem 95. ustawa wprowadzała również nową ordynację wyborczą do [[Sejm Śląski (II RP)|Sejmu Śląskiego]], niezgodnie z obowiązującą w momencie jej ogłoszenia ordynacją wyborczą<ref>Ustawa z dnia 22 marca 1929 r. w sprawie ordynacji wyborczej do Sejmu Śląskiego. ({{Dziennik Ustaw|rok=1930|numer=12|pozycja=87}}).</ref>, której artykuł 3. gwarantował niezmienność ordynacji do momentu uchwalania ustawy o wewnętrznym ustroju Województwa Śląskiego przez Sejm Śląski. Kompromisowe rozwiązanie z [[1930]] r. zostało zastosowane ze względu na pat prawny w związku z niewywiązaniem się [[Sejm Śląski I kadencji (1922-1929)|Pierwszego Sejmu Śląskiego]] z uchwalenia ustawy o wewnętrznym ustroju województwa i ograniczeniami wynikającym ze [[Statut Organiczny Województwa Śląskiego|Statutu Organicznego Województwa Śląskiego]], który mówił jedynie o pierwszym Sejmie Śląskim. Ze względu na brak możliwości protestu ([[Sejm Śląski III kadencji (1930-1935)|Sejm Śląski]] od [[26 marca]] [[1935]] r. nie był zwoływany na sesje), opozycja zbojkotowała [[Wybory do Sejmu Śląskiego w 1935 roku|wybory]] ogłoszone na przez [[Ignacy Mościcki|Prezydenta RP]] na dzień [[8 września]] [[1935]] r.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 01:34, 1 paź 2012

Rzeczpospolita
Polska

Godło II RP

Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka II RP



Sejm Śląski IV kadencji (1935-1945) – autonomiczny organ ustawodawczy dla województwa śląskiego wybrany na podstawie niedemokratycznej ordynacji wyborczej do Sejmu Śląskiego w dniu 8 września 1935 r. Zwołany na mocy zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 września 1935 r. do Katowic na dzień 24 września 1935 r.

Sejm Śląski IV kadencji składał się z 24 posłów. Po przyłączeniu zaolziańskich powiatów Śląska Cieszyńskiego w 1938 roku Prezydent RP dokooptował 4 posłów[1].

Po wybuchu II wojny światowej Prezydent RP nie rozwiązał Sejmu Śląskiego IV kadencji, jednak w czasie okupacji nie zwoływano jego sesji.

Krajowa Rada Narodowa 6 maja 1945 roku zniosła niezgodnie ze swoimi kompetencjami[2] Statut Organiczny Województwa Śląskiego z ustroju konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej w trakcje trwania kadencji Sejmu Śląskiego.

Prezydium

Spór o ordynację wyborczą

8 lipca 1935 r. zdominowany przez obóz sanacyjny Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ordynację wyborczą zgodnie z duchem konstytucji kwietniowej[3]. Zmieniała ona całkowicie filozofię głosowania: zamiast systemu proporcjonalnego wprowadzono większościowy (w każdym okręgu wybierano po 2 posłów), a możliwość zgłaszania kandydatów ograniczono jedynie do specjalnych zgromadzeń złożonych z osób nominowanych przez lokalne warstwy rządzące, przedsiębiorców i związki zawodowe. Artykułem 95. ustawa wprowadzała również nową ordynację wyborczą do Sejmu Śląskiego, niezgodnie z obowiązującą w momencie jej ogłoszenia ordynacją wyborczą[4], której artykuł 3. gwarantował niezmienność ordynacji do momentu uchwalania ustawy o wewnętrznym ustroju Województwa Śląskiego przez Sejm Śląski. Kompromisowe rozwiązanie z 1930 r. zostało zastosowane ze względu na pat prawny w związku z niewywiązaniem się Pierwszego Sejmu Śląskiego z uchwalenia ustawy o wewnętrznym ustroju województwa i ograniczeniami wynikającym ze Statutu Organicznego Województwa Śląskiego, który mówił jedynie o pierwszym Sejmie Śląskim. Ze względu na brak możliwości protestu (Sejm Śląski od 26 marca 1935 r. nie był zwoływany na sesje), opozycja zbojkotowała wybory ogłoszone na przez Prezydenta RP na dzień 8 września 1935 r.

  1. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 października 1938 r. o zjednoczeniu Odzyskanych Ziem Śląska Cieszyńskiego z Rzecząpospolitą Polską. (Dz.U. z 1938 r. nr 78, poz. 533).
  2. Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945 r. o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego. (Dz.U. z 1945 r. nr 17, poz. 92).
  3. Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu. (Dz.U. z 1935 r. nr 47, poz. 319).
  4. Ustawa z dnia 22 marca 1929 r. w sprawie ordynacji wyborczej do Sejmu Śląskiego. (Dz.U. z 1930 r. nr 12, poz. 87).