Johann Tetzel: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.2+) (Robot dodał ca:Johann Tetzel |
m drobne merytoryczne |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|data śmierci = 11 sierpnia 1519 |
|data śmierci = 11 sierpnia 1519 |
||
|miejsce śmierci = Lipsk |
|miejsce śmierci = Lipsk |
||
|1. funkcja = Inkwizytor |
|1. funkcja = Inkwizytor Polski |
||
|1. funkcja - okres = 1509 – ? |
|1. funkcja - okres = 1509 – ? |
||
|2. funkcja = Komisarz generalny do spraw odpustów w Niemczech |
|2. funkcja = Komisarz generalny do spraw odpustów w Niemczech |
||
Linia 42: | Linia 42: | ||
}} |
}} |
||
'''Johann''' (lub '''Johannes''') '''Tetzel [[Dominikanie|OP]]''' (ur. 1465 w [[Pirna|Pirnie]], zm. [[11 sierpnia]] [[1519]] w [[Lipsk]]u) – [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|niemiecki]] duchowny [[katolicyzm|katolicki]], [[Dominikanie|dominikanin]], [[przeor]] [[klasztor]]u w [[Głogów|Głogowie]], inkwizytor |
'''Johann''' (lub '''Johannes''') '''Tetzel [[Dominikanie|OP]]''' (ur. 1465 w [[Pirna|Pirnie]], zm. [[11 sierpnia]] [[1519]] w [[Lipsk]]u) – [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|niemiecki]] duchowny [[katolicyzm|katolicki]], [[Dominikanie|dominikanin]], [[przeor]] [[klasztor]]u w [[Głogów|Głogowie]], inkwizytor [[Polska|Polski]]. Znany głównie ze sprzedaży [[odpust]]ów, który to proceder stał się jedną z istotnych przyczyn [[reformacja|reformacji]]. Autor słynnego powiedzenia ''Gdy tylko [[złoto]] w misce zadzwoni, do [[niebo (raj)|nieba]] jakaś [[Dusza (religia)|duszyczka]] pogoni'' ([[język niemiecki|niem.]] ''Sobald der Gülden im Becken klingt im huy die Seel im Himmel springt''). |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Tetzel urodził się w [[Saksonia|saksońskim]] mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego [[złotnictwo|złotnika]], Hansa Tetzla, tam też studiował [[teologia|teologię]] i [[filozofia|filozofię]]. W [[1489]] wstąpił do zakonu dominikanów. Odnosił pewne sukcesy jako [[kaznodzieja]]. W [[1502]] wyznaczony przez [[papież]]a do propagowania odpustu [[Rok Jubileuszowy|jubileuszowego]], którego udzielał odtąd przez całe swoje życie. W [[1509]] został ustanowiony [[inkwizycja|inkwizytorem]] |
Tetzel urodził się w [[Saksonia|saksońskim]] mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego [[złotnictwo|złotnika]], Hansa Tetzla, tam też studiował [[teologia|teologię]] i [[filozofia|filozofię]]. W [[1489]] wstąpił do zakonu dominikanów. Odnosił pewne sukcesy jako [[kaznodzieja]]. W [[1502]] wyznaczony przez [[papież]]a do propagowania odpustu [[Rok Jubileuszowy|jubileuszowego]], którego udzielał odtąd przez całe swoje życie. W [[1509]] został ustanowiony [[inkwizycja|inkwizytorem]] na obszarze polskiej prowincji dominikańskiej, natomiast w 1517 został wyniesiony przez papieża [[Leon X|Leona X]] do godności komisarza ds. odpustów całych [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|Niemiec]]. |
||
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów [[grzech]]ów, twierdził również, że jego odpusty mogą chronić dusze które znieważyły [[Maria z Nazaretu|Marię Pannę]], sprzedawał odpusty za zmarłych oraz za grzechy jeszcze nie popełnione, traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki [[pieniądz|pieniędzy]] na trwającą w [[Rzym]]ie budowę [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|Bazyliki św. Piotra]], co stanowiło inspirację dla [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] przy pracy nad [[95 tez]]ami, w części poświęconej Tetzlowej akcji. |
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów [[grzech]]ów, twierdził również, że jego odpusty mogą chronić dusze które znieważyły [[Maria z Nazaretu|Marię Pannę]], sprzedawał odpusty za zmarłych oraz za grzechy jeszcze nie popełnione, traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki [[pieniądz|pieniędzy]] na trwającą w [[Rzym]]ie budowę [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|Bazyliki św. Piotra]], co stanowiło inspirację dla [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] przy pracy nad [[95 tez]]ami, w części poświęconej Tetzlowej akcji. |
Wersja z 20:56, 11 paź 2012
Inkwizytor heretyckiej przewrotności | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1465 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 sierpnia 1519 |
Miejsce pochówku | |
Inkwizytor Polski | |
Okres sprawowania |
1509 – ? |
Komisarz generalny do spraw odpustów w Niemczech | |
Okres sprawowania |
1517 – 1519 |
Wyznanie |
Rzymskokatolickie |
Inkardynacja |
Zakon Kaznodziejski (O.P.) |
Śluby zakonne |
1489 |
Johann (lub Johannes) Tetzel OP (ur. 1465 w Pirnie, zm. 11 sierpnia 1519 w Lipsku) – niemiecki duchowny katolicki, dominikanin, przeor klasztoru w Głogowie, inkwizytor Polski. Znany głównie ze sprzedaży odpustów, który to proceder stał się jedną z istotnych przyczyn reformacji. Autor słynnego powiedzenia Gdy tylko złoto w misce zadzwoni, do nieba jakaś duszyczka pogoni (niem. Sobald der Gülden im Becken klingt im huy die Seel im Himmel springt).
Życiorys
Tetzel urodził się w saksońskim mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego złotnika, Hansa Tetzla, tam też studiował teologię i filozofię. W 1489 wstąpił do zakonu dominikanów. Odnosił pewne sukcesy jako kaznodzieja. W 1502 wyznaczony przez papieża do propagowania odpustu jubileuszowego, którego udzielał odtąd przez całe swoje życie. W 1509 został ustanowiony inkwizytorem na obszarze polskiej prowincji dominikańskiej, natomiast w 1517 został wyniesiony przez papieża Leona X do godności komisarza ds. odpustów całych Niemiec.
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów grzechów, twierdził również, że jego odpusty mogą chronić dusze które znieważyły Marię Pannę, sprzedawał odpusty za zmarłych oraz za grzechy jeszcze nie popełnione, traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki pieniędzy na trwającą w Rzymie budowę Bazyliki św. Piotra, co stanowiło inspirację dla Marcina Lutra przy pracy nad 95 tezami, w części poświęconej Tetzlowej akcji.
W 1517 zdobył tytuł licencjata Świętej Teologii na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, a następnie doktora Świętej Teologii (1518), za obronę w dwóch mowach doktryny o odpustach przeciwko nauce Lutra. Oskarżenie, iż sprzedaje pełne odpuszczenie grzechów jeszcze nie popełnionych wywołało ogromny skandal. Marcin Luter uznał jego działalność za złą i niedopuszczalną oraz rozpoczął publicznie wypowiadać się przeciwko niemu.
Tetzel był również potępiany (choć później ułaskawiony) za niemoralność.
Karl von Miltitz, kanonik katedry w Moguncji, miał zarzucać mu popełnienie licznych oszustw i defraudacji. Przestraszony Tetzel wycofał się wówczas do klasztoru w Lipsku, tam też zmarł w 1519. W okresie tym był już całkowicie skompromitowany i nie udzielał się publicznie. Na łożu śmierci otrzymał uprzejmą korespondencję od Lutra, który stwierdził, iż nie wszystkie aspekty jego działalności miały negatywny charakter, jak również pocieszył umierającego adwersarza.