Wojna duńska (1864)

Wojna duńska 1864 roku

{{{opis grafiki}}}
Czas	{{{czas}}}
Miejsce	Szlezwik, Jutlandia
Przyczyna	dążenie Danii do przyłączenia księstw: Szlezwiku, Holsztynu i Lauenburg/Elbe
Wynik	zwycięstwo Związku Niemieckiego, traktat wiedeński
Strony konfliktu
Związek Niemiecki: • Królestwo Prus • Cesarstwo Austriackie Dania
Dowódcy
Friedrich Graf von Wrangel Christian Julius de Meza George Daniel Gerlach (od 29 lutego 1864)
Siły
na początku wojny: 61 000 154 działa późniejsze posiłki: 20 000 64 działa 38 000 ok. 100 dział
Straty
ok. 1 700 zabitych, rannych i wziętych do niewoli ok. 1 570 zabitych, ok. 700 rannych i ok. 3 550 wziętych do niewoli
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Wojna infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | commons = | czas = | współrzędne = | opis grafiki = Nieznane pola: "data" oraz "opis".

Szablon:Wojna duńska 1864 roku Wojna duńska 1864 roku, znana także (głównie w historiografii anglosaskiej) jako II wojna o Szlezwik lub wojna duńsko-pruska to konflikt między koalicją Austrii i Prus oraz Danią, mający miejsce w 1864 roku.

Geneza konfliktu

W połowie XIX wieku monarcha duński władał, oprócz samej Danii, trzema położonymi na pograniczu księstwami: Szlezwikiem, Holsztynem i Saksonią-Lauenburg, połączonymi z Danią unią personalną. Księstwa te należały do Związku Niemieckiego. W roku 1863 król duński, Fryderyk VII rozpoczął starania o przyłączenie księstw do Danii. 16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go Chrystian IX, który od razu musiał poradzić sobie z niezwykle trudną sytuacją.

W oczach pruskiej opinii publicznej sytuacja ta stanowiła naruszenie praw narodu niemieckiego. Bismarck zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, a nie siłami całego Związku Niemieckiego. Wskutek krótkowzroczności Franciszka Józefa Austria zmarnowała okazję na odbudowanie swojej pozycji w Związku Niemieckim przez samodzielne wystąpienie.

Przebieg wojny

1 lutego 1864 roku wojska koalicyjne przekroczyły graniczną rzekę Eider. Na morzu Dania w marcu 1864 zastosowała blokadę morską pruskich portów, lecz po nierozstrzygniętej bitwie morskiej pod Helgolandem eskadry duńskiej z eskadrą austriacko-pruską 9 maja 1864, blokada została zakończona. Walki na lądzie trwały do 30 września 1864 roku i zakończyły się klęską Danii.

Konsekwencje

Bismarck doskonale zdawał sobie sprawę z możliwości, jakie daje jego polityce zakończony właśnie konflikt. Doprowadził do - teoretycznie uczciwego - podziału zajętych księstw, które poddano pod administrację obydwu biorących udział w konflikcie państw. W rezultacie Holsztyn uzyskała Austria, natomiast Szlezwik - Prusy. Do Prus włączono także Lauenburg/Elbe. Bismarck wymusił także na Austrii zgodę na przeniesienie bazy pruskiej marynarki wojennej z Gdańska do Kilonii w Holsztynie, wybudowanie dwóch traktów strategicznych łączących Szlezwik z Lauenburg/Elbe oraz dostał zgodę na budowę umocnień w Holsztynie. Układ taki dawał Prusom odpowiednie zaplecze i zarazem doskonały pretekst do wojny z Austrią, która miała wybuchnąć w niecałe dwa lata później. Ponadto niemiecka opinia publiczna odwróciła się od Austrii, gdyż w powszechnym mniemaniu obowiązkiem cesarza (jako głowy najważniejszego z państw Związku Niemieckiego) była obrona niezawisłości księstw. Z niesmakiem przyjęto więc potraktowanie przez Franciszka Józefa wojny jako okazji do poszerzenia obszaru swojego cesarstwa.

Zobacz też

• I wojna o Szlezwik