Kolibrowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 37.31.74.236 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mpn.
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m Robot dodał ceb:Trochilidae
Linia 82: Linia 82:
[[br:Trochilidae]]
[[br:Trochilidae]]
[[ca:Colibrí]]
[[ca:Colibrí]]
[[ceb:Trochilidae]]
[[cs:Kolibříkovití]]
[[cs:Kolibříkovití]]
[[cy:Aderyn y si]]
[[cy:Aderyn y si]]

Wersja z 22:06, 17 lut 2013

Kolibry
Trochilidae[1]
Vigors, 1825
Ilustracja
Rudaczek północny (Selasphorus rufus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Nadrząd

neognatyczne

Rząd

jerzykowe

Rodzina

kolibry

Podrodziny

zobacz opis w tekście

Kolibry (Trochilidae) – rodzina ptaków z rzędu jerzykowych (Apodiformes)[2], a według taksonomii Sibley'a-Ahlquista tworząca osobny rząd (Trochiliformes). Obejmuje gatunki lądowe, zamieszkujące Amerykę, głównie w strefie międzyzwrotnikowej.

Biogeografia

Wszystkie współczesne kolibry występują na terenie Nowego Świata. Do niedawna najstarszymi znanymi szczątkami kolibrów były liczące 10–30 tysięcy lat kości odkryte w Amerykach Środkowej i Południowej. Wszystkie skamieniałości trzeciorzędowe odnaleziono jednak na obszarze Starego Świata, co sugeruje, że istotna część ewolucji kolibrów miała miejsce właśnie na tych terenach[3]. Jednym z kolibrów występujących w Europie był oligoceński Eurotrochilus, którego pozostałości odkryto na terenie Polski, Niemiec i Francji[4]. Obecnie kolibry nie występują w Europie, jednak niekiedy fruczak gołąbek (Macroglossum stellatarum), ćma żyjąca również w Polsce, bywa z nimi mylona.

Cechy kolibrów

  • ptaki o długości 6-22 cm i masie 2-20 g, najmniejszy ptak świata to koliber
  • cechuje je bardzo szybki metabolizm, niektóre gatunki muszą w ciągu doby zjeść pokarm przewyższający dwukrotnie masę ich ciała
  • serce bije średnio 500-600 razy na minutę, maksymalnie dochodzi do 1260 uderzeń na minutę
  • nocą niektóre gatunki zwalniają metabolizm, popadając w rodzaj odrętwienia, co pozwala im przenocować bez pożywienia (serce bije 50-180 razy na minutę)
  • samce zazwyczaj nieco większe od samic
  • zazwyczaj wyraźny dymorfizm płciowy
  • większość piór rozszczepia światło na barwy podstawowe, co nadaje ptakom barwny wygląd
  • w piórach występują jedynie barwniki czarny i brązowy
  • pióra, aby zachowały swoje właściwości, muszą okresowo namakać; zapewnia to mgła, deszcz lub kąpiel
  • bardzo krótkie nogi o czterech palcach
  • długi dziób o różnorodnym, zależnym od gatunku, kształcie
  • skrzydła z silnie rozwiniętymi lotkami pierwszorzędowymi, a słabo drugorzędowymi
  • ogon złożony z 10 sterówek, o kształcie zależnym od gatunku
  • tempo uderzeń skrzydłami nie zależy od kierunku i typu lotu, lecz od wielkości ptaka (im większy tym wolniej) i wynosi od 10 do 90 uderzeń na sekundę
  • latają z prędkością do 120 km/h
  • potrafią unieść się pionowo, wykonać zawis, a także latać na boki i do tyłu
  • w szkielecie uwagę zwraca wydatny grzebień na mostku, stanowiący przyczep mięśni poruszających skrzydłami
  • największa liczba gatunków występuje w subtropikalnej strefie wschodnich stoków Andów
  • pokarm stanowią, w zależności od gatunku, bezkręgowce łapane w locie lub nektar wysysany długim językiem
  • większość gatunków żywiących się nektarem zapyla kwiaty, zjawisko to nazywa się ornitogamią
  • przez większą część roku prowadzą samotniczy tryb życia
  • samce mają silnie wykształcony terytorializm, zarówno względem ptaków swojego, jak i innych gatunków
  • budową gniazda, wysiadywaniem i opieką nad pisklętami zajmuje się tylko samica
  • gniazdo w formie koszyka splecionego z traw, mchu, części roślinnych i pajęczyn
  • znoszą 2, rzadziej 1 jajo (są to najmniejsze jaja składane przez ptaki)
  • wysiadywanie trwa 14-19 dni
  • po wykluciu pisklęta są nagie, po czym od razu wyrasta upierzenie ostateczne
  • pisklęta przez ok. 3 tygodnie są karmione pokarmem zwracanym przez rodziców
  • jajo kolibra waży około 0,25 grama.

Systematyka

Do rodziny kolibrów należą następujące podrodziny[5][6]:

  1. Trochilidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Frank Gill, Minturn Wright, David Donsker: Family: Trochilidae. IOC World Bird List: Version 2.8. [dostęp 13 kwietnia 2011]. (ang.).
  3. Gerald Mayr. Fossil hummingbirds in the Old World. „Biologist”. 52 (1), s. 12–16, 2005. (ang.). 
  4. Zygmunt Bocheński, Zbigniew M. Bocheński. An Old World hummingbird from the Oligocene: a new fossil from Polish Carpathians. „Journal of Ornithology”. 149 (2), s. 211–216, 2008. DOI: 10.1007/s10336-007-0261-y. (ang.). 
  5. Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Trochilidae Vigors, 1825 - kolibry - Hummingbirds. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 13 kwietnia 2011].
  6. John H. Boyd III: Trochilidae: Hummingbirds. [w:] Aves—A Taxonomy in Flux 2.5 Introduction [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 13 kwietnia 2011 2011]. (ang.).
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Szablon:Link FA Szablon:Link GA Szablon:Link GA