Dynastia heska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:00, 15 maj 2013

Dynastia heska – dynastia książęca panująca w Hesji w latach 1265–1918, boczna linia dynastii z Louvain.

Historia

Dynastię heską zapoczątkował w 1265 r. Henryk I Dziecię, syn księcia Brabancji Henryka II. Po wymarciu dynastii Ludowingów w 1247 r. doszło do walk o dziedzictwo po nich, w wyniku których zostało ono podzielone. Bratanicy ostatniego Ludowinga – Zofii, udało się uzyskać na rzecz swego małoletniego syna Henryka I Dziecięcia zachodnią część włości wraz z tytułem landgrafa Hesji. Jego potomkowie w linii męskiej panowali odtąd w Hesji aż do końca I wojny światowej.

Już Henryk I zdołał usamodzielnić się spod władzy cesarza. Jego potomkowie w XIV w. uzyskali rangę książąt Rzeszy. W XIV i XV w. dochodziło do przejściowych podziałów Hesji pomiędzy członków dynastii. W 1567 r., po śmierci najwybitniejszego przedstawiciela dynastii, Filipa Wielkodusznego, który wprowadził w Hesji reformację, doszło do trwałego podziału jego dziedzictwa: wyodrębniły się dwie główne linie dynastii, na Kassel i Darmstadcie, zaś pół wieku później pojawiła się trzecia, na Homburgu. Podział spowodował upadek znaczenia przedstawicieli dynastii heskiej, a na przełomie XVIII i XIX w. utracili oni większość posiadłości na lewym brzegu Renu.

W 1803 r. Wilhelm VIII, landgraf Hesji-Kassel, uzyskał tytuł elektora Rzeszy. Z kolei w 1806 r. Napoleon Bonaparte nadał tytuł wielkiego księcia Ludwikowi X – landgrafowi Hesji-Darmstadt.

W 1866 r. po wojnie austriacko-pruskiej Prusy zagarnęły Hesję-Kassel (ostatni władca, Fryderyk Wilhelm I opowiedział się po stronie Austrii, która przegrała wojnę), a także Hesję-Homburg (w 1866 r. zmarł ostatni jej władca – Ferdynand). Pozostałe wielkie księstwo Hesji-Darmstadt musiało w 1871 r. uznać zwierzchność Prus, a ostatni jego władca – Ernest Ludwik został obalony w 1918 r. przez rewolucję niemiecką.

Przedstawiciele dynastii sięgali także po inne trony. W 1720 Fryderyk I (późniejszy landgraf Hesji-Kassel) został królem Szwecji. Jeden z przedstawicieli dynastii heskiej, Fryderyk Karol, był wybrany w 1918 r. na króla Finlandii, nie objął jednak tronu. Boczną linię dynastii heskiej (wywodzącą się od książąt Hesji-Darmstadt) stanowił ród Battenbergów, których przedstawiciel Aleksander I został w 1879 r. księciem Bułgarii. Jedna z linii Battenbergów przyjęła nazwisko Mountbatten (m.in. Louis Mountbatten, brytyjski dowódca, ostatni wicekról Indii).

Linie dynastii heskiej

Dynastia z Louvain

Dom Hesji

Hesja-Butzbach

Hesja-Braubach

Hesja-Homburg

Hesja-Itter

Battenberg

Hesja-Rotenburg

Hesja-Wanfried

Hesja-Rheinfels

Hesja-Philippsthal

Hesja-Philippsthal-Barchfeld

Zobacz też

Bibliografia

Zbyszko Górczak: Heska dynastia. W: Słownik dynastii Europy. Józef Dobosz, Maciej Serwański (red.). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1999, s. 171–174. ISBN 83-7177-025-1.
Walter Heinemeyer, Ludwig Clemm: Brabant, Dynastengeschlecht. W: Neue Deutsche Biographie. T. 2. Berlin: Duncker & Humblot, 1955, s. 499–501. [dostęp 2012-01-09].

@@ Linia 8: / Linia 8: @@
 W 1803 r. [[Wilhelm I, elektor Hesji-Kassel|Wilhelm VIII]], landgraf Hesji-Kassel, uzyskał tytuł [[Elektorzy Rzeszy|elektora Rzeszy]]. Z kolei w 1806 r. [[Napoleon Bonaparte]] nadał tytuł wielkiego księcia [[Ludwik I, wielki książę Hesji-Darmstadt|Ludwikowi X]] – landgrafowi Hesji-Darmstadt.
-W 1866 r. po [[wojna prusko-austriacka|wojnie austriacko-pruskiej]] [[Królestwo Prus|Prusy]] zagarnęły Hesję-Kassel (ostatni władca, Fryderyk Wilhelm I opowiedział się po stronie [[Austria|Austrii]], która przegrała wojnę), a także Hesję-Homburg (w 1866 r. zmarł ostatni jej władca – Ferdynand). Pozostałe wielkie księstwo Hesji-Darmstadt musiało w 1871 r. uznać zwierzchność Prus, a ostatni jego władca – Ernest Ludwik został obalony w 1918 r. przez [[Rewolucja listopadowa 1918|rewolucję niemiecką]].
+W 1866 r. po [[wojna prusko-austriacka|wojnie austriacko-pruskiej]] [[Królestwo Prus|Prusy]] zagarnęły Hesję-Kassel (ostatni władca, [[Fryderyk Wilhelm I (elektor Hesji-Kassel)|Fryderyk Wilhelm I]] opowiedział się po stronie [[Austria|Austrii]], która przegrała wojnę), a także Hesję-Homburg (w 1866 r. zmarł ostatni jej władca – Ferdynand). Pozostałe wielkie księstwo Hesji-Darmstadt musiało w 1871 r. uznać zwierzchność Prus, a ostatni jego władca – [[Ernest Ludwik (wielki książę Hesji-Darmstadt)|Ernest Ludwik]] został obalony w 1918 r. przez [[Rewolucja listopadowa 1918|rewolucję niemiecką]].
 Przedstawiciele dynastii sięgali także po inne trony. W 1720 [[Fryderyk I Heski|Fryderyk I]] (późniejszy landgraf Hesji-Kassel) został królem [[Szwecja|Szwecji]]. Jeden z przedstawicieli dynastii heskiej, [[Fryderyk Karol Heski|Fryderyk Karol]], był wybrany w 1918 r. na króla [[Finlandia|Finlandii]], nie objął jednak tronu. Boczną linię dynastii heskiej (wywodzącą się od książąt Hesji-Darmstadt) stanowił ród [[Battenberg (ród)|Battenbergów]], których przedstawiciel [[Aleksander I Battenberg|Aleksander I]] został w 1879 r. księciem [[Bułgaria|Bułgarii]]. Jedna z linii Battenbergów przyjęła nazwisko Mountbatten (m.in. [[Louis Mountbatten]], [[Wielka Brytania|brytyjski]] dowódca, ostatni [[Wicekrólowie Indii|wicekról Indii]]).