Bela III: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WPCleaner v1.29 - Nieprawidłowe nawiasy kwadratowe - Link zewnętrzny bez opisu (przy użyciu WP:CHECK)
Tik (dyskusja | edycje)
galr
Linia 22: Linia 22:
| rodzeństwo =
| rodzeństwo =
| odznaczenia =
| odznaczenia =
| commons =
| commons = Category:Béla III of Hungary
| source =
| source =
| quote =
| quote =

Wersja z 14:17, 10 lis 2013

Szablon:Władca kraju infobox

Grobowiec Beli III

Bela III (węg. III. Béla; ur. 1148, zm. 23 kwietnia 1196) – król Węgier w latach 1172–1196 z dynastii Arpadów.

Był synem króla Gejzy II i księżniczki ruskiej Eufrozyny, córki księcia Mścisława I.

W roku 1161 jego ojciec nadał mu tytuł księcia Chorwacji. Nadanie to po śmierci ojca 31 maja 1162 roku potwierdził brat Beli, król Stefan III. W roku 1164 na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a cesarzem bizantyjskim Manuelem I Komnenem, Bela został wysłany na nauki do Konstantynopola. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów, planował ożenić Belę ze swoją córką – Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w 1163 roku. Bela otrzymał greckie imię Aleksy. W 1166 roku urodził się jednak Aleksy – syn Manuela I i jego drugiej żony, Marii z Antiochii, a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Châtillon, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami.

4 marca 1172 roku zmarł bezdzietnie brat Beli – Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup Ostrzyhomia odmówił koronowania go, Bela napisał do papieża Aleksandra III i ten wyznaczył arcybiskupa Kalocsa. Drugi arcybiskup koronował Belę 13 stycznia 1173 roku. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do Austrii. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy. Jednak Czesi ujęli Gejzę przy próbie jego przedostania się do Niemiec.

W czasie swego panowania umocnił pozycję Węgier odzyskując Slawonię. Wraz z wielkim żupanem Serbii Stefanem Nemania zdobył Belgrad i Nisz. Przeprowadził skutecznie reformę urzędów państwowych i usprawnił system ściągania podatków co według spisu z 1186 roku zapewniło dochód roczny 160 000 grzywien srebra. Dzięki temu Bela był jednym z najbogatszych władców europejskich. Zbudował również pałac królewski w Ostrzyhomiu oraz sprowadził na Wegry zakon cysterów. Za czasów jego panowania został zbudowany również pałac w Ostrzyhomiu.

Pochowany został w katedrze w Székesfehérvár. 12 grudnia 1848 roku odkryto jego grób wraz z grobem małżonki. W październiku 1898 szczątki przeniesiono do kościoła Macieja w Budapeszcie, gdzie odbył się uroczysty, powtórny pogrzeb pary królewskiej.

Przodkowie

4. Bela II Ślepy      
    2. Gejza II
5. Helena        
      1. Bela III
6. Mścisław I Harald    
    3. Eufrozyna    
7. NN      
 

Żony i potomstwo

Około 1170 roku ożenił z Agnieszką de Châtillon (1154–1184), córką Renalda z Châtillon i Konstancji z Antiochii. Ich ślub miał miejsce w 1172 roku. Mieli 6 dzieci:

  1. Emeryk Arpadowicz (1174–1204), król Węgier w latach 1174–1204 (koronowany w 1182 roku);
  2. Małgorzata Węgierska (1175–1223), poślubiła cesarza Izaaka II Angelosa, a następnie Bonifacego de Montferrat;
  3. Andrzej II (1176–1235), król Węgier w latach 1205–1235;
  4. Salamon (zmarł w dzieciństwie);
  5. István (zmarł w dzieciństwie);
  6. Konstancja (ur. ok. 1180 roku lub w 1181–1240), poślubiła króla Czech Przemysła Ottokara I.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 412. ISBN 83-85719-85-7.

Linki zewnętrzne

Szablon:Władca-Węgry