Dolina Rybiego Potoku: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
{{Commonscat|Dolina Rybiego Potoku}} |
{{Commonscat|Dolina Rybiego Potoku}} |
||
'''Dolina Rybiego Potoku''' ([[język słowacki|słow.]] ''dolina Rybieho potoka'', [[ |
'''Dolina Rybiego Potoku''' ([[język słowacki|słow.]] ''dolina Rybieho potoka'', [[Język niemiecki|niem.]] ''Fischseetal'', [[język węgierski|węg.]] ''Halas-tavi-völgy''<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>) – dolina w [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]], odgałęzienie [[Dolina Białki|Doliny Białki]]. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara) przez: |
||
* [[północno-wschodnia grań Szpiglasowego Wierchu|północno-wschodnią grań Szpiglasowego Wierchu]]: |
* [[północno-wschodnia grań Szpiglasowego Wierchu|północno-wschodnią grań Szpiglasowego Wierchu]]: |
||
** w dolnym odcinku – [[Opalone]], które oddziela ją od [[Dolina Roztoki|Doliny Roztoki]], |
** w dolnym odcinku – [[Opalone]], które oddziela ją od [[Dolina Roztoki|Doliny Roztoki]], |
||
Wersja z 20:30, 27 lis 2013
Dolina Rybiego Potoku (słow. dolina Rybieho potoka, niem. Fischseetal, węg. Halas-tavi-völgy[1]) – dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara) przez:
- północno-wschodnią grań Szpiglasowego Wierchu:
- w dolnym odcinku – Opalone, które oddziela ją od Doliny Roztoki,
- w górnym odcinku – Opalony Wierch, Miedziane i należący już do głównej grani Tatr Szpiglasowy Wierch, na tym odcinku graniczy z Doliną Pięciu Stawów Polskich;
- główną granią Tatr, na wschód przez m.in.: Szpiglasowy Wierch, Zadni Mnich, Cubrynę, tu graniczy ze słowacką Doliną Ciemnosmreczyńską,
- kolejnym odcinkiem głównej grani od Cubryny, przez Mięguszowieckie Szczyty, Wołowy Grzbiet, Żabi Koń, Rysy, gdzie graniczy z Doliną Mięguszowiecką,
- dalej w kierunku północnym: od Rysów, przez Niżnie Rysy, Żabią Grań: Żabi Szczyt Wyżni, Żabi Mnich, Żabi Szczyt Niżni aż po Siedem Granatów, gdzie graniczy z Doliną Białej Wody.
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – Morskie Oko. Wyższe piętra to kocioł Czarnego Stawu pod Rysami oraz Dolina za Mnichem. Doliną płynie Rybi Potok wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach[2]. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – Rybie Stawki: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z Białą Wodą, tworząc Białkę.
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i morena czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od regla dolnego po środowisko turni (jedyny taki obszar w Polsce). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów świerkowo-limbowych. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także jelenie (rykowisko koło Wanty), niedźwiedzie, rysie, świstaki i kozice.
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej szlaki turystyczne prowadzą w kierunku schroniska i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów Polskich. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez Kazalnicę na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem, przez Dolinę za Mnichem na Wrota Chałubińskiego lub na Szpiglasową Przełęcz i dalej do Doliny Pięciu Stawów Polskich.
Szlaki turystyczne
– czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, dalej Doliną Rybiego Potoku wzdłuż szosy nad Morskie Oko i obok Czarnego Stawu na Rysy.
- Czas przejścia od Wodogrzmotów Mickiewicza do schroniska nad Morskim Okiem: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- Czas przejścia od schroniska do Czarnego Stawu: 50 min, ↓ 40 min
- Czas przejścia od schroniska na Rysy: 3:50 h, ↓ 3:10 h
- – asfaltowa szosa z parkingu na polanie Palenica Białczańska (niedostępna dla samochodów), łącząca się z czerwonym szlakiem przed Wodogrzmotami Mickiewicza. Czas przejścia z Palenicy nad Morskie Oko: 2:20 h, ↓ 1:55 h
- – czerwony dookoła Morskiego Oka. Czas przejścia: 50 min
– niebieski znad Morskiego Oka przez Świstówkę Roztocką do schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Czas przejścia: 2 h, w drugą stronę 1:40 h
– żółty znad Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz („Ceprostrada”). Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:40 h- – czerwony od szlaku żółtego na Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
– zielony znad Czarnego Stawu przez Kazalnicę Mięguszowiecką na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h[3]
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Józef Nyka: Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.
<ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
Nieprawidłowe parametry: {49|12|42|N|20|4|46|E|region:PL}