Głaz narzutowy przy ulicy Wojska Polskiego w Sulechowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zdublowana informacja o wymiarach obiektu
Linia 18: Linia 18:


== Charakterystyka ==
== Charakterystyka ==
Głaz narzutowy znajduje się na skwerze u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Zielonej na terenie działki numer 464 w Sulechowie. Ma 1120 centymetrów obwodu i 162 centymetry wysokości<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sth-stowarzyszenie.za.pl/rejestry/pomniki-p.pdf|tytuł=REJESTR POMNIKÓW PRZYRODY|opublikowany=sth-stowarzyszenie.za.pl|strony=5|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>. Eratyk jest średnioziarnistym [[granit]]em różowym . W jego skład mineralny wchodzą: [[kwarc]] przezroczysty, jasnoszary, [[skaleń|skalenie]] różowe, izometryczne, oraz niewielkie ilości blaszek [[biotyt]]u<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sth-stowarzyszenie.za.pl/turystyka/walory_przyrodnicze.pdf|tytuł=WALORY PRZYRODNICZE GMINY SULECHÓW.|autor=Marek Maćkowiak|opublikowany=sth-stowarzyszenie.za.pl|strony=2|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>.
Głaz narzutowy znajduje się na skwerze u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Zielonej na terenie działki numer 464 w Sulechowie. Ma 1120 centymetrów obwodu i 165 centymetrów wysokości, co czyni go drugim pod względem rozmiarów głazem na terenie gminy<ref name="obrabóbr" /> . Eratyk jest średnioziarnistym [[granit]]em różowym . W jego skład mineralny wchodzą: [[kwarc]] przezroczysty, jasnoszary, [[skaleń|skalenie]] różowe, izometryczne, oraz niewielkie ilości blaszek [[biotyt]]u<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sth-stowarzyszenie.za.pl/turystyka/walory_przyrodnicze.pdf|tytuł=WALORY PRZYRODNICZE GMINY SULECHÓW.|autor=Marek Maćkowiak|opublikowany=sth-stowarzyszenie.za.pl|strony=2|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>.


== Historia ==
== Historia ==
Pierwsze pisemne wzmianki o głazie pojawiły się w kronice miasta z 1756 roku<ref name="obrabóbr">{{cytuj stronę|url=http://www.miedzyodraabobrem.pl/Baza-danych-turystycznych-LGD/Pomniki-Przyrody/Głaz-narzutowy-(1).aspx|tytuł=Głaz narzutowy|opublikowany=miedzyodraabobrem.pl|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>. Początkowo znajdował się na północnym odcinku obecnej ulicy Brzozowej w Sulechowie. W 1938 roku, kierując się poprawą estetyki miasta, a w szczególności rejonu w pobliżu obiektów wojskowych, władze podjęty decyzję o zmianie jego położenia i przetransportowanie w pobliże sulechowskich [[koszary|koszar]]. W celu przesunięcia eratyka skonstruowano cztery drewniane płozy (o [[Przekrój poprzeczny|przekroju poprzecznym]] 30 x 30&nbsp;cm), które przesuwały się po metalowych rolkach o średnicy 6&nbsp;cm. Do załadowania głazu sprowadzono cztery [[Wciągarka|wciągarki]], których [[udźwig]] (każdej z osobna) wynosił około 10 ton. W czasie podnoszenia kamienia dokonano pomiaru jego wagi, która wyniosła około 650 [[cetnar]]ów. Do przesuwania wykorzystano 1 maszynę i 2 ciągniki gąsienicowe, a pod metalowe wałki wkładano drewniane bale, który umożliwiały przesuwanie głazu. W sumie w ten sposób przesunięto go o około 500 metrów i umiejscowiono na skwerze, gdzie obecnie się znajduje<ref name="ReferenceA">L. Okowiński, ''Środowisko geograficzno-przyrodnicze gminy Sulechów'' s. 99-100</ref>.
Pierwsze pisemne wzmianki o głazie pojawiły się w kronice miasta z 1756 roku<ref name="obrabóbr"></ref>. Początkowo znajdował się na północnym odcinku obecnej ulicy Brzozowej w Sulechowie. W 1938 roku, kierując się poprawą estetyki miasta, a w szczególności rejonu w pobliżu obiektów wojskowych, władze podjęty decyzję o zmianie jego położenia i przetransportowanie w pobliże sulechowskich [[koszary|koszar]]. W celu przesunięcia eratyka skonstruowano cztery drewniane płozy (o [[Przekrój poprzeczny|przekroju poprzecznym]] 30 x 30&nbsp;cm), które przesuwały się po metalowych rolkach o średnicy 6&nbsp;cm. Do załadowania głazu sprowadzono cztery [[Wciągarka|wciągarki]], których [[udźwig]] (każdej z osobna) wynosił około 10 ton. W czasie podnoszenia kamienia dokonano pomiaru jego wagi, która wyniosła około 650 [[cetnar]]ów. Do przesuwania wykorzystano 1 maszynę i 2 ciągniki gąsienicowe, a pod metalowe wałki wkładano drewniane bale, który umożliwiały przesuwanie głazu. W sumie w ten sposób przesunięto go o około 500 metrów i umiejscowiono na skwerze, gdzie obecnie się znajduje<ref name="ReferenceA">L. Okowiński, ''Środowisko geograficzno-przyrodnicze gminy Sulechów'' s. 99-100</ref>.


W latach 70. XX wieku na szczycie głazu dobudowano, skonstruowaną z [[Otoczak (geologia)|otoczaków]], miniaturę zamku z murem obronnym<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sulechow.pl/index.php?lng=pl&id=12|tytuł=Pomniki przyrody|opublikowany=sulechow.pl|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>. W zamyśle twórców miała ona zdobić eratyk, a swoją formą przypominać budowlę z czasów legendarnego Schrecka<ref name="ReferenceA"/>.
W latach 70. XX wieku na szczycie głazu dobudowano, skonstruowaną z [[Otoczak (geologia)|otoczaków]], miniaturę zamku z murem obronnym<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sulechow.pl/index.php?lng=pl&id=12|tytuł=Pomniki przyrody|opublikowany=sulechow.pl|język=pl|data dostępu=2012-06-16}}</ref>. W zamyśle twórców miała ona zdobić eratyk, a swoją formą przypominać budowlę z czasów legendarnego Schrecka<ref name="ReferenceA"/>.

Wersja z 12:03, 2 lut 2014

Głaz narzutowy przy ulicy Wojska Polskiego w Sulechowie
pomnik przyrody ustanowiony 19 maja 2006
Ilustracja
{{{opis zdjęcia}}}
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Sulechów

Nazwa systematyczna

głaz narzutowy

Obwód

1120 cm

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

Głaz narzutowy przy ulicy Wojska Polskiego w Sulechowie, czasem nazywany także Kamieniem Schrecka – granitowy głaz narzutowy znajdujący się na skwerze między ulicami Wojska Polskiego i Zielonej w Sulechowie. Decyzją wojewody lubuskiego nr 29 z dnia 19 maja 2006 roku głaz został objęty ochroną jako pomnik przyrody.

Głaz narzutowy przy ulicy Wojska Polskiego w Sulechowie jest jednym ze 102 pomników przyrody znajdujących się na terenie gminy Sulechów, w tym jednym z 14 tego typu obiektów w mieście (jest także jedynym głazem narzutowym w mieście, który został uznany za pomnik przyrody)[1].

Charakterystyka

Głaz narzutowy znajduje się na skwerze u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Zielonej na terenie działki numer 464 w Sulechowie. Ma 1120 centymetrów obwodu i 165 centymetrów wysokości, co czyni go drugim pod względem rozmiarów głazem na terenie gminy[2] . Eratyk jest średnioziarnistym granitem różowym . W jego skład mineralny wchodzą: kwarc przezroczysty, jasnoszary, skalenie różowe, izometryczne, oraz niewielkie ilości blaszek biotytu[3].

Historia

Pierwsze pisemne wzmianki o głazie pojawiły się w kronice miasta z 1756 roku[2]. Początkowo znajdował się na północnym odcinku obecnej ulicy Brzozowej w Sulechowie. W 1938 roku, kierując się poprawą estetyki miasta, a w szczególności rejonu w pobliżu obiektów wojskowych, władze podjęty decyzję o zmianie jego położenia i przetransportowanie w pobliże sulechowskich koszar. W celu przesunięcia eratyka skonstruowano cztery drewniane płozy (o przekroju poprzecznym 30 x 30 cm), które przesuwały się po metalowych rolkach o średnicy 6 cm. Do załadowania głazu sprowadzono cztery wciągarki, których udźwig (każdej z osobna) wynosił około 10 ton. W czasie podnoszenia kamienia dokonano pomiaru jego wagi, która wyniosła około 650 cetnarów. Do przesuwania wykorzystano 1 maszynę i 2 ciągniki gąsienicowe, a pod metalowe wałki wkładano drewniane bale, który umożliwiały przesuwanie głazu. W sumie w ten sposób przesunięto go o około 500 metrów i umiejscowiono na skwerze, gdzie obecnie się znajduje[4].

W latach 70. XX wieku na szczycie głazu dobudowano, skonstruowaną z otoczaków, miniaturę zamku z murem obronnym[5]. W zamyśle twórców miała ona zdobić eratyk, a swoją formą przypominać budowlę z czasów legendarnego Schrecka[4].

Podstawę prawną dla ochrony pomnikowej głazu stanowi decyzja wojewody lubuskiego Marka Asta o numerze 29 z dnia 19 maja 2006 roku[6].

Legenda

Miniatura zamku dobudowana na szczycie głazu w latach 70. XX wieku

Z głazem związana jest legenda, mówiąca o jego pochodzeniu i pierwotnym położeniu. Została ona opublikowana w 1926 roku w dziele „Abritz zur Heimatkunde des Kreises Züllichau – Schwiebus” autorstwa Gustava Zerndta. Mówi ona o olbrzymie Schrecku, mającym niegdyś zamieszkiwać tereny w pobliżu Sulechowa. Schreck miał przez długi czas nosić w swoim bucie głaz, aż podczas jednego ze spacerów zauważył, że ten go uciska. Wówczas to ściągnął but i wytrząsnął z niego kamień, który wylądował na północnym odcinku obecnej ulicy Brzozowej w Sulechowie[7]. Od tej opowieści początek swój wzięła nieoficjalna nazwa głazu – „Kamień Schrecka”[2].

Zobacz też

  1. WALORY TURYSTYCZNE GMINY. sulechow.pl. [dostęp 2012-06-16]. (pol.).
  2. a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie obrabóbr
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Marek Maćkowiak: WALORY PRZYRODNICZE GMINY SULECHÓW.. sth-stowarzyszenie.za.pl. s. 2. [dostęp 2012-06-16]. (pol.).
  4. a b L. Okowiński, Środowisko geograficzno-przyrodnicze gminy Sulechów s. 99-100
  5. Pomniki przyrody. sulechow.pl. [dostęp 2012-06-16]. (pol.).
  6. ROZPRZĄDZENIE NR 29 WOJEWODY LUBUSKIEGO. „Dziennik Urzędowy Województwa Lubuskiego”, s. 8-10, 2006-06-05. Wojewoda Lubuski. ISSN 0860-2042. (pol.). 
  7. Co opowiadało się o olbrzymie Schrecku. „Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów”, s. 2, 2007. ISSN 1642-4506. 

Bibliografia