Estoński Kościół Prawosławny

{{{nazwa}}}

Państwo	Estonia
Wyznanie	prawosławne
Patriarchat	Rosyjski Kościół Prawosławny
Sobór	Sobór św. Aleksandra Newskiego w Tallinnie
Metropolita	metropolita Tallinna i całej Estonii Korneliusz (Jakobs)
Dane statystyczne
Liczba wiernych	150 000
Liczba diecezji	2
Liczba parafii	31
Liczba klasztorów	1
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Strona internetowa

{{Administratura kościelna infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | opis mapy = | współrzędne = | nazwa oryginalna = | opis grafiki = | nazwa = | mapa = | alt mapy = Nieznane pola: "sekundN", "stopniS", "podpis grafiki", "kod języka", "sekundS", "minutS", "sekundW", "sekundE", "stopniW", "minutW", "stopniN", "minutN", "stopniE", "minutE", "nazwa miejscowa" oraz "administratura".

Estoński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego – samorządny Kościół prawosławny pozostający w jurysdykcji patriarchatu moskiewskiego. Na terenie Estonii Estoński Kościół Prawosławny działa równolegle z Estońskim Apostolskim Kościołem Prawosławnym, podległym Patriarchatowi Konstantynopolitańskiemu. Liczbę wiernych Estońskiego Kościoła Prawosławnego szacuje się na 150 tys. osób.

Tradycyjnie wyznaniem dominującym w Estonii był protestantyzm (luteranizm), podczas gdy prawosławie pozostaje wyznaniem rosyjskiej mniejszości w tym kraju. Wyniki ostatniego spisu powszechnego wykazały jednak, że właśnie prawosławie, wobec laicyzacji społeczeństwa, znacznie bardziej posuniętej wśród Estończyków niż Rosjan, stało się największym liczebnie wyznaniem w państwie.

Struktura Kościoła

Obecnym zwierzchnikiem Kościoła (od 2000) jest metropolita Tallinna i całej Estonii Korneliusz (Jakobs). Drugą eparchią Kościoła, narewską, kieruje biskup Łazarz (Gurkin). Na terenie Estonii znajduje się 31 parafii i 1 żeński klasztor, Piuchticki Monaster Zaśnięcia Matki Bożej.

Historia

Prawosławie na terenie dzisiejszej Estonii pojawiło się za sprawą misjonarzy z Nowogrodu i Pskowa w X–XII w. W 1030 wzmiankowana jest społeczność prawosławna w dzisiejszym Tartu. Wpływy prawosławia zostały ostatecznie zredukowane po ekspansji Zakonu Kawalerów Mieczowych. W XVII i XVIII w. na teren Estonii uciekło wielu staroobrzędowców. Gwałtowny przyrost ilości prawosławnych nastąpił po aneksji ziem estońskich do Imperium Rosyjskiego. Obszar ten od 1850 należał do eparchii ryskiej.

Status Kościoła samorządnego został nadany Estońskiemu Kościołowi Prawosławnemu przez patriarchę Tichona w 1920. Pierwszym jego zwierzchnikiem został metropolita Aleksander (Paulus). W 1923 Estoński Kościół Prawosławny, nie bez nacisków ze strony władz państwowych, wystąpił o przejście pod jurysdykcję patriarchy Konstantynopola, czego Rosyjska Cerkiew Prawosławna nie uznała. W 1939 Estoński Kościół Prawosławny posiadał 159 działających parafii, jedno seminarium duchowne oraz trzy monastery.

Po włączeniu Estonii do ZSRR władze państwowe zaczęły utrudniać działalność Kościoła, podobnie jak wszystkich związków wyznaniowych. Część wiernych, na czele z metropolitą Aleksandrem, zdecydowała się na emigrację i powołanie zagranicznego egzarchatu podległego patriarsze Konstantynopola. Struktury kościelne pozostałe w Estonii zostały ponownie włączone do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Po upadku ZSRR część duchowieństwa prawosławnego w Estonii postanowiła wrócić pod jurysdykcję patriarchy Konstantynopola, część była temu przeciwna. W ten sposób na terenie kraju działają dwa Kościoły prawosławne: Estoński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego oraz Estoński Apostolski Kościół Prawosławny. Obydwie struktury nie utrzymywały ze sobą kontaktów, a konflikt między nimi doprowadził do pogorszenia relacji między Rosyjskim Kościołem Prawosławnym a Patriarchatem Konstantynopolitańskim. W 2010 obydwa Kościoły estońskie zadeklarowały jednak chęć wznowienia kontaktów.

Bibliografia

• Historia prawosławia w Estonii na oficjalnej stronie Estońskiego Kościoła Prawosławnego