Arabska Armia Wyzwoleńcza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Przyczyny powstania: lit. |
ilustracja |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Jednostka wojskowa infobox |
{{Jednostka wojskowa infobox |
||
| nazwa = Arabska Armia Wyzwoleńcza <br /> جيش الإنقاذ العربي |
| nazwa = Arabska Armia Wyzwoleńcza <br /> جيش الإنقاذ العربي |
||
| grafika = |
| grafika = [[Plik:Arab Liberation Army (original).svg]] |
||
| opis = |
| opis = Godło Arabskiej Armii Wyzwoleńczej - sztylet przeszywający [[Gwiazda Dawida|Gwiazdę Dawida]] |
||
| panstwo = [[Palestyna (mandat)|Mandat Palestyny]] |
| panstwo = [[Palestyna (mandat)|Mandat Palestyny]] |
||
| sformowanie = [[1947]] |
| sformowanie = [[1947]] |
Wersja z 14:28, 15 kwi 2014
{{{motto}}} | |
UWAGA: Błąd parametru {{{kategoria wojska}}}= Ten parametr może przyjmować jedynie wartości:
| |
{{{opis grafiki}}} | |
Historia | |
Państwo |
{{{państwo}}} |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Nazwa wyróżniająca |
{{{nazwa wyróżniająca}}} |
Tradycje | |
Święto |
{{{święto}}} |
Nadanie sztandaru |
{{{nadanie sztandaru}}} |
Rodowód |
{{{rodowód}}} |
Dowódcy | |
Pierwszy |
{{{dowódca pierwszy}}} |
Obecny |
{{{dowódca obecny}}} |
Ostatni |
{{{dowódca ostatni}}} |
Działania zbrojne | |
{{{działania zbrojne}}} | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych |
{{{rodzaj sił zbrojnych}}} |
Formacja |
{{{formacja}}} |
Rodzaj wojsk |
{{{rodzaj wojsk}}} |
Podległość |
{{{podległość}}} |
Skład |
{{{skład}}} |
Odznaczenia | |
{{{odznaczenia}}} | |
[{{{www}}} Strona internetowa] |
Arabska Armia Wyzwoleńcza (arab. جيش الإنقاذ العربي, Jaysh al-Inqadh al-Arabi) była arabską paramilitarną organizacją samoobrony, która działała w latach 1947-1948 w Mandacie Palestyny i Izraelu. Była podporządkowana Lidze Państw Arabskich i rywalizowała z Armią Świętej Wojny.
Przyczyny powstania
W dniu 29 listopada 1947 Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Rezolucję nr 181 w sprawie rozwiązania konfliktu arabsko-żydowskiego w Palestynie, poprzez utworzenie dwóch państw: arabskiego i żydowskiego[1]. Przywódcy społeczności żydowskiej zaakceptowali plan podziału Palestyny, chociaż wyrażali swoje niezadowolenie. Natomiast społeczność arabska sprzeciwiła się, twierdząc, że narusza ona prawa większości mieszkańców Palestyny[2]. Arabowie postrzegali plan podziału Palestyny jako niesprawiedliwy, ponieważ oddawał większość terytorium państwa w ręce stanowiącej mniejszość społeczności żydowskiej. Arabscy przywódcy zaczęli wzywać do "zwrócenia Palestyny jej prawowitym mieszkańcom", "zepchnięciu Żydów do morza" i oczyszczeniu Palestyny z "syjonistycznej plagi"[3]. Ich niezadowolenie było wzmacniane przez arabski nacjonalizm panarabizmu, głoszący zjednoczenie wszystkich ludów arabskojęzycznych. W rezultacie, 30 listopada 1947 doszło do wybuchu pierwszych aktów przemocy, które zostały uznane za pierwsze akty Wojny domowej w Mandacie Palestyny. Arabowie rozpoczęli kampanię ataków na żydowską komunikację pomiędzy osiedlami żydowskimi. Kolejne zabójstwa, akty rozboju i podpalenia, pociągały za sobą akcje odwetowe żydowskich organizacji paramilitarnych Hagana, Irgun i Lehi. Liczba ofiar po obu stronach konfliktu zaczęła gwałtownie rosnąć. W grudniu 1947 i styczniu 1948 zginęło prawie 1000 osób, a ponad 2000 zostało rannych. Liczby te odpowiadały 100 ofiarom śmiertelnym tygodniowo[4].
Widząc niepokojący rozwój wydarzeń, Liga Państw Arabskich zdecydowała się w bezpośrednie zaangażowanie się w wojnę domową w Palestynie. Podczas spotkania arabskich przywódców w Damaszku prezydent Syrii Szukri al-Kuwatli zaproponował utworzenie Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. Al-Kuwatli zdawał sobie sprawę, że syryjska armia jest niezdolna do zbrojnej interwencji, jednak jego ambicje utworzenia Wielkiej Syrii pobudzały go do wpływania na sytuację w Palestynie. Dodatkowo al-Kuwatli obawiał się, że wysyłając syryjską armię pozbawi Syrię możliwości obrony przed ewentualnym atakiem jordańskim lub żydowskim. Także ewentualna porażka ochotniczych sił arabskich nie zostałaby przypisana Syrii, tylko straty i wstyd poniosłaby Liga Arabska, a w szczególności palestyńscy Arabowie.
Liga Państw Arabskich zgodziła się na utworzenie tej armii, która miała być uzbrojona i utrzymywana ze środków wszystkich państw członkowskich Ligi - Egipt zgodził się na pokrycie 42% kosztów, Syria i Liban 23%, Arabia Saudyjska 20%, a Irak pozostałe 15%.
Historia
W pierwszym tygodniu 1947 dla potrzeb Arabskiej Armii Wyzwoleńczej utworzono w pobliżu Damaszku szkołę oficerską oraz ośrodek szkoleniowy dla podoficerów i żołnierzy. Ośrodek ten stał się głównym centrum rekrutacji ochotników. Póxniej utworzono drugi ośrodek szkoleniowo-rekrutacyjny położony na wschód od miasta Kair w Egipcie, oraz dwa ośrodki w Palestynie. Wielkość docelowej rekrutacji określono na 10 tys. żołnierzy, ale do połowy marca 1948 osiągnięto jedynie około 6 tys. ochotników. Rzeczywista wielkość jednostek polowych była niższa i zazwyczaj nie przekraczała 3,5 tys. ludzi. Ochotnicy byli Syryjczykami, Libańczykami, Irakijczykami, Jordańczykami, Egipcjanami i Druzami. Obok nich byli w mniejszej ilości Jugosławianie, Niemcy, Turcy i brytyjscy dezerterzy[5].
W dniu 5 stycznia 1948 podczas spotkania w Damaszku zorganizowano Palestyńskie Dowództwo Polowe Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. W skład dowództwa weszli: generał Ismail Safwat (Irak), generał Taha al-Hashimi (Irak), pułkownik Shuqayri (Liban), pułkownik Muhammed al-Hindi (Syria) i pułkownik Abd al-Qadir al-Jundi (Transjordania). Naczelnym dowódcą został Fawzi al-Qawuqji. Siedziba dowództwa znajdowała się w pobliżu Damaszku w Syrii. Terytorium Palestyny podzielono na cztery obszary działań operacyjnych: (1) Dowództwo Północne - rejon pogranicza z Syrią i Libanem, oraz cała Galilea i północna Samaria; (2) Dowództwo Jerozolimy - rejon Jerozolimy, Ramallah, Hebronu i Jerycho; (3) Dowództwo Lod i Ramli - rejon miast Lod i Ramli; (4) Dowództwo Strefy Gazy i pustyni Negew[5].
Wśród celów postawionych przed Arabską Armią Wyzwoleńczą postawiono wyzwolenie całej Palestyny i utworzenie Wielkiej Syrii, jednak w rzeczywistości tworzyła ona w północnej Palestynie i Samarii bufor bezpieczeństwa pomiędzy Syrią a Transjordanią[6].
Sformowano następujące jednostki operacyjne:
- Region Centralny -
- 1 Regiment Jarmouk - posiadał trzy kompanie liczące razem około 500 ochotników. Dowódcą był Mohammed Safa. Wkroczył on do Palestyny w połowie stycznia 1948 i prowadził działania w rejonie miast Nablus i Dżanin, a następnie przegrupował się w rejon Beit Szean
- Regiment Qadisijah - posiadał trzy kompanie liczące około 450 ochotników. Dowódcą był Mahdi Saleh al-Anani. Wkroczył do Palestyny w lutym 1948 i prowadził działania w Samarii. Po poniesieniu dużych strat przeszedł reorganizację w Regiment Ajnadin.
- * Regiment Hussein (iracki) - posiadał trzy kompanie liczące około 500 żołnierzy. Dowódcą był major Mohammed Husejn. Wkroczył do Palestyny w kwietniu 1948 i prowadził działania w Samarii. Jego żołnierze zbuntowali się i zostali rozlokowani w innych jednostkach.
- Regiment Hittin - posiadał trzy kompanie liczące około 500 ochotników. Dowódcą był kapitan Abbas. Wkroczył do Palestyny w marcu 1948 i stanowił wsparcie 1 Regimentu Jarmouk w Samarii.
- 3 Regiment Jarmouk - posiadał dwie kompanie liczące razem około 250 ochotników. Dowódcą był major Abdul Hamid al-Rawi. Wkroczył do Palestyny w kwietniu 1948 i prowadził działania w rejonie Jerozolimy i Ramallah.
- Regiment Ajnadin był dowodzony przez kapitana Michela Issa. Wkroczył do Palestyny w styczniu 1948.
- Bateria artylerii dowodzona przez porucznika Afif al-Bizri.
- Region Północny -
- 2 Regiment Jarmouk - posiadał trzy kompanie liczące razem około 430 ochotników. Dowódcą był Alcichlki. Wkroczył do Palestyny przez terytorium Libanu w dniu 23 stycznia 1948. Prowadził działania w rejonie Akki i Safedu.
- Regiment Jabal al-Arab (druzyjski) - posiadał trzy kompanie liczące około 500 żołnierzy. Dowódcą był major Chakib Wahhaba. Prowadził działania w rejonie Nazaretu.
- Bateria artylerii[5].
Na początku 1948 wielu druzyjskich ochotników zdezerterowało z Arabskiej Armii Wyzwoleńczej do żydowskich sił samoobrony. Powstały wówczas pierwsze żydowskie jednostki arabskojęzyczne. Pozostałe siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej stopniowo wycofywały się na północ Palestyny i ostatecznie uciekły do Libanu.
- ↑ United Nations General Assembly Resolution 181. [w:] The Avalon Project - Yale Law School [on-line]. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
- ↑ Jews and Arabs under the British Mandate. [w:] The Palestinian Academic Society for the Study of International Affairs [on-line]. 1948. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
- ↑ Benny Morris: 1948: A History of the First Arab-Israeli War. Yale University Press, 2008.
- ↑ Gelber Yoav: Palestine 1948. War, Escape and the Emergence of the Palestinian Refugee Problem. Sussex Academic Press, 2006, s. 51-56. ISBN 978-1-84519-075-0.
- ↑ a b c Rozmiary i warunki sił arabskich. [w:] Encyclopedia Fighter of Desert [on-line]. [dostęp 2011-05-05]. (arab.).
- ↑ Haim Levenberg: Military Preparations of the Arab Community in Palestine: 1945-1948. London: Routledge, 1993, s. 200. ISBN 0-7146-3439-5.