Strzelce Krajeńskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
BlackBot (dyskusja | edycje)
214 876 edycji
Usunięcie nazwy epizodycznej z nagłówka; historia
Linia 37: Linia 37:
|bip =
|bip =
}}
}}
'''Strzelce Krajeńskie''' (1945 ''Strzelce''<ref>[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196 Dz.U. 1945 nr 33 poz. 196]</ref>; [[język niemiecki|niem.]] ''Friedeberg'') – [[miasto]] w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], [[stolica]] [[powiat strzelecko-drezdenecki|powiatu strzelecko-drezdeneckiego]], siedziba [[Strzelce Krajeńskie (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Strzelce Krajeńskie]].
'''Strzelce Krajeńskie''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Friedeberg'') – [[miasto]] w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], [[stolica]] [[powiat strzelecko-drezdenecki|powiatu strzelecko-drezdeneckiego]], siedziba [[Strzelce Krajeńskie (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Strzelce Krajeńskie]].

[[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo gorzowskie|woj. gorzowskiego]].


Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 10 188 mieszkańców<ref name="Ludność2010-12">{{cytuj książkę|tytuł=Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.)|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2011-06-10|issn=1734-6118|url=http://www.stat.gov.pl/gus/5840_655_PLK_HTML.htm}}</ref>.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 10 188 mieszkańców<ref name="Ludność2010-12">{{cytuj książkę|tytuł=Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.)|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2011-06-10|issn=1734-6118|url=http://www.stat.gov.pl/gus/5840_655_PLK_HTML.htm}}</ref>.
Linia 49: Linia 47:


== Historia ==
== Historia ==
Przed 1260 r. istniała w tym miejscu wieś, przy której margrabia brandenburski [[Konrad (Brandenburgia)|Konrad]] wzniósł między 1260 a 1272 gródek, by w l. 1272-1286 lokować tu ostatecznie miasto o nazwie ''Friedeberg''<ref>Kazimierz Jasiński: R''ecenzja książki Stanisława Bobińskiego "Urbanistyka polskich miast przedlokacyjnych", Warszawa 1975''; Kwartalnik Historii Kultury Materialnej R. 25 (1977) z. 1</ref>.
W 1272 została spisana pierwsza wzmianka o Strzelcach. W 1286 Strzelce uznano jako miasto pod nazwą ''Friedeberg''.

W 1945 roku miejscowość włączono do Polski. Administracja polska używała początkowo nazwy ''Strzelce ''bez przymiotnika ''Krajeńskie.<ref>[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196 Dz.U. 1945 nr 33 poz. 196]</ref> ''[[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo gorzowskie|woj. gorzowskiego]].


== Zabytki ==
== Zabytki ==

Wersja z 22:55, 3 cze 2014

Szablon:POL miasto infobox Strzelce Krajeńskie (niem. Friedeberg) – miasto w województwie lubuskim, stolica powiatu strzelecko-drezdeneckiego, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Strzelce Krajeńskie.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 10 188 mieszkańców[1].

Położenie

Miasto położone jest na prawobrzeżnej ziemi nadnoteckiej, nad jeziorami: Klasztornym Górnym, Dolnym Jeziorem oraz Młyńskim, w pasie Pojezierza Południowopomorskiego (w tym, w południowo-zachodniej części Pojezierza Dobiegniewskiego)[2], przy drodze krajowej nr 22, w odległości 26 km na północny wschód od Gorzowa Wielkopolskiego.

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 4,94 km²[3].

Historia

Przed 1260 r. istniała w tym miejscu wieś, przy której margrabia brandenburski Konrad wzniósł między 1260 a 1272 gródek, by w l. 1272-1286 lokować tu ostatecznie miasto o nazwie Friedeberg[4].

W 1945 roku miejscowość włączono do Polski. Administracja polska używała początkowo nazwy Strzelce bez przymiotnika Krajeńskie.[5] W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego.

Zabytki

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[6]:

  • stare miasto, układ urbanistyczny
  • kościół parafialny pod wezwaniem MB Różańcowej[7], mariacki z 1300 roku, z XV wieku, XIX wieku, lat 1957-1973
  • mury miejskie obronne z 36 basztami, z XIII wieku. Zbudowane zostały z kamienia w latach 1272-1290. Długość: 1640 m, grubość: 1 m, wysokość: do 8 m. Mury otaczają teren Starego Miasta o pow. 24 ha. Niegdyś w skład fortyfikacji miejskich wchodziło 38 czatowni, dwie bramy: Gorzowska i Młyńska i jedna baszta zwana Więzienną lub Czarownic. Do dnia dzisiejszego mury zachowały się prawie na całej swej długości, przetrwała także Brama Młyńska i Baszta Więzienna:
    • brama Młyńska - Wschodnia, z XIV wieku, inna nazwa: Brama Drezdenkowska znajduje się przy końcu ul. Młyńskiej. Została wzniesiona w stylu gotyckim, w XV w. Posiada cztery kondygnacje i zamknięty ostrym łukiem przejazd. Brama zwieńczona jest ażurowymi sterczynami. Obecnie mieści się tu Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia
    • baszta Więzienia, pochodzi z XIV w. Niższe partie zbudowane zostały z kamienia na planie prostokąta, wyższe z cegły – na planie spłaszczonego koła. Zwieńczenie stanowi spiczasty, ceglany hełm, który okolony jest platformą widokową. Wnętrze baszty podzielone jest na trzy kondygnacje.Obecnie budowla nie jest użytkowana. Do baszty przylega Nowa Brama
  • domy, ul. Brygady Saperów nr 19, 20, 25, 34 i budynek gospodarczy - szachulcowy, murowano-szachulcowe, z XVIII wieku, z połowy XIX wieku
  • dom, ul. Krasińskiego 11, murowano-szachulcowy
  • domy, ul. Ludowa nr 16 szachulcowy; nr 31 i budynek gospodarczy, szachulcowy, z połowy XIX wieku
  • dom, ul. Mickiewicza 18, szachulcowy, z połowy XIX wieku, nie istnieje
  • domy, ul. Południowa nr 13, nr 17 – szachulcowe, z połowy XIX wieku; nr 38
  • domy, ul. Północna nr 36 szachulcowy, nr 38, z XVIII wieku/XIX wieku
  • spichlerz przy bramie Wschodniej, ul. Wojska Polskiego 1, murowano-szachulcowy, z 1764 roku
  • dom, ul. Wojska Polskiego 4, z połowy XIX wieku

inne zabytki:

  • cmentarz żydowski
  • kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu z 1929 r.[7]
  • ratusz, zbudowany został w latach 1870-1872 w stylu neorenesansowym, na miejscu wcześniejszego ratusza. Projekt sporządził Koehler z Frankfurtu nad Odrą oraz Asmund Schulz. Fasadę budynku ozdabia balkon z tralkową balustradą, tondo z herbem miasta oraz maszt flagowy z motywem smoka. Obecnie budynek jest siedzibą Sądu Rejonowego w Strzelcach Krajeńskich.
  • Ratusz, Urząd Miasta i Gminy Strzelce Krajeńskie
    Ratusz, Urząd Miasta i Gminy Strzelce Krajeńskie
  • Kościół Mariacki
    Kościół Mariacki

Edukacja

  • Żłobek Samorządowy
  • Przedszkole Samorządowe Nr 1
  • Przedszkole Samorządowe Nr 2 „Smerfy”
  • Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy
  • Ochotnicze Hufce Pracy
  • Szkoła podstawowa nr 1
  • Publiczne Gimnazjum
  • Zespół Szkół (Liceum Ogólnokształcące im. Macieja Rataja i Technikum Gastronomiczne)
  • Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego w Strzelcach Krajeńskich im. Stefana Biedrzyckiego – jeden z największych zespołów szkół na terenie miasta. Mieści się w zespole budynków przy al. Wolności 7. Budynek szkoły wzniesiony z czerwonej cegły, powstał na początku XX wieku. Organizowano w nim zajęcia, zakładając w Friedeberg początkowo Seminarium Nauczycielskie, a następnie gimnazjum niemieckie. Po II wojnie światowej, gdy Friedeberg stał się polskim miastem pod nazwą Strzelce Krajeńskie, w budynku zorganizowano szkołę średnią. Biorąc pod uwagę rolniczy charakter Strzelec utworzono szkołę kształcącą kadry dla rolnictwa. Placówka ta była wtedy jedną z nielicznych szkół kształcących pracowników obsługi technicznej dla Państwowych Gospodarstw Rolnych[8].
  • Wydział Szczecińskiej Akademii Rolniczej
  • Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia

Sport

Od 1945 roku w Strzelcach Krajeńskich funkcjonuje klub piłkarski MKS Łucznik Strzelce Krajeńskie. Klub obecnie rozgrywa mecze na Stadionie Miejskim[9].

Wspólnoty wyznaniowe

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

  1. ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
  2. ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.
  3. ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-08-10. ISSN 1505-5507.
  4. ↑ Kazimierz Jasiński: Recenzja książki Stanisława Bobińskiego "Urbanistyka polskich miast przedlokacyjnych", Warszawa 1975; Kwartalnik Historii Kultury Materialnej R. 25 (1977) z. 1
  5. ↑ Dz.U. 1945 nr 33 poz. 196
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 62-63. [dostęp 9.2.13].
  7. ↑ a b Miejski szlak historyczny. Strzelec Krajeńskie miasto i gmina. [dostęp 23.01.2011]. (pol.).
  8. ↑ strona szkoły.
  9. ↑ 90minut.pl: Miejski Klub Sportowy Łucznik Strzelce Krajeńskie. [dostęp 1 września 2011]. (pol.).
  10. ↑ Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 21 stycznia 2013.

Linki zewnętrzne

Gmina Strzelce Krajeńskie
Wsie
Osady
Osady leśne
Integralne
części wsi

Herb gminy Strzelce Krajeńskie

Powiat strzelecko-drezdenecki
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu strzelecko-drezdeneckiego

Powiat strzelecki (1945–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1945–1975)
Gminy wiejskie
(1945–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)
Miasta województwa lubuskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strzelce_Krajeńskie&oldid=39582028”