Sztuka ludowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 83.9.41.165 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Sagi2007. |
lol |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Sztuka ludowa''' – całokształt działalności artystycznej [[społeczność lokalna|społeczności lokalnej]], na ogół [[wieś|wiejskiej]]. Obok twórczości, którą nazywa się [[sztuki plastyczne|plastyką]] do sztuki ludowej zalicza się też [[muzyka|muzykę]], [[taniec ludowy|tańce]], [[legenda|legendy]], [[bajka|bajki]], [[poezja|poezję]] ludową oraz całą artystyczną stronę zwyczajów i [[obrzędy|obrzędów]] ludowych. Wszystkie te zjawiska były nierozerwalnie związane ze sobą oraz z życiem wsi i tworzyły [[kultura ludowa|kulturę ludową]]. |
'''Sztuka ludowa''' – całokształt działalności artystycznej [[społeczność lokalna|społeczności lokalnej]], na ogół [[wieś|wiejskiej]]. Obok twórczości, którą nazywa się [[sztuki plastyczne|plastyką]] do sztuki ludowej zalicza się też [[muzyka|muzykę]], [[taniec ludowy|tańce]], [[legenda|legendy]], [[bajka|bajki]], [[poezja|poezję]] ludową oraz całą artystyczną stronę zwyczajów i [[obrzędy|obrzędów]] ludowych. Wszystkie te zjawiska były nierozerwalnie związane ze sobą oraz z życiem wsi i tworzyły [[kultura ludowa|kulturę ludową]]. |
||
Wytwory sztuki ludowej nie są samodzielnymi [[dzieło sztuki|dziełami sztuki]], lecz zawsze pełnią określoną funkcję w życiu wsi, a ich wartość artystyczna idzie w parze ze znaczeniem użytkowym. Sztuka ludowa zaspokajała istotne potrzeby wsi, a [[chłopi]] w ramach gospodarki samowystarczalnej, zdani byli na własną wytwórczość we wszystkich dziedzinach życia. Podstawowymi wyrobami [[Rękodzieło|rękodzieła]] ludowego są tkaniny, hafty i koronki, [[strój ludowy|stroje ludowe]], wyroby kaletnicze, kowalskie i odlewnicze, wyploty ze słomy, wikliny i korzeni, galanteria drewniana, meble oraz wyroby garncarskie i ceramiczne. |
Wytwory sztuki ludowej nie są samodzielnymi [[dzieło sztuki|dziełami sztuki]], lecz zawsze pełnią określoną funkcję w życiu wsi, a ich wartość artystyczna idzie w parze ze znaczeniem użytkowym. Sztuka ludowa zaspokajała istotne potrzeby wsi, a [[chłopi]] w ramach gospodarki samowystarczalnej, zdani byli na własną wytwórczość we wszystkich dziedzinach życia. Podstawowymi wyrobami [[Rękodzieło|rękodzieła]] ludowego są tkaniny, hafty i koronki, [[strój ludowy|stroje ludowe]], wyroby kaletnicze, kowalskie i odlewnicze, wyploty ze słomy, wikliny i korzeni, galanteria drewniana, meble oraz wyroby garncarskie lol i ceramiczne. |
||
Od połowy XIX wieku teoretycy sztuki podejmowali problem zanikania rękodzieła w warunkach industrializacji. W Anglii byli to [[John Ruskin]] i [[William Morris]], w Niemczech [[Walter Gropius]] (idea sztuki życia codziennego). |
Od połowy XIX wieku teoretycy sztuki podejmowali problem zanikania rękodzieła w warunkach industrializacji. W Anglii byli to [[John Ruskin]] i [[William Morris]], w Niemczech [[Walter Gropius]] (idea sztuki życia codziennego). |
||
Wersja z 19:31, 17 cze 2014
Sztuka ludowa – całokształt działalności artystycznej społeczności lokalnej, na ogół wiejskiej. Obok twórczości, którą nazywa się plastyką do sztuki ludowej zalicza się też muzykę, tańce, legendy, bajki, poezję ludową oraz całą artystyczną stronę zwyczajów i obrzędów ludowych. Wszystkie te zjawiska były nierozerwalnie związane ze sobą oraz z życiem wsi i tworzyły kulturę ludową.
Wytwory sztuki ludowej nie są samodzielnymi dziełami sztuki, lecz zawsze pełnią określoną funkcję w życiu wsi, a ich wartość artystyczna idzie w parze ze znaczeniem użytkowym. Sztuka ludowa zaspokajała istotne potrzeby wsi, a chłopi w ramach gospodarki samowystarczalnej, zdani byli na własną wytwórczość we wszystkich dziedzinach życia. Podstawowymi wyrobami rękodzieła ludowego są tkaniny, hafty i koronki, stroje ludowe, wyroby kaletnicze, kowalskie i odlewnicze, wyploty ze słomy, wikliny i korzeni, galanteria drewniana, meble oraz wyroby garncarskie lol i ceramiczne.
Od połowy XIX wieku teoretycy sztuki podejmowali problem zanikania rękodzieła w warunkach industrializacji. W Anglii byli to John Ruskin i William Morris, w Niemczech Walter Gropius (idea sztuki życia codziennego).
Sytuacja w Polsce
Wskutek odchodzenia polskiej wsi od własnych upodobań i przejmowania wzorców miejskich polska sztuka ludowa zanika. Jednak podejmowane są działania dla jej ocalenia gdyż jako wytwór wielu pokoleń stanowi ona wartość szczególną, polską. W przeszłości w obronie polskiej sztuki ludowej stawał Cyprian Norwid głosząc konieczność podniesienia sztuki ludowej do rangi sztuki narodowej. Stanisław Witkiewicz chciał stworzyć sztukę narodową opartą na stylu zakopiańskim, Stanisław Wyspiański sięgał do wątków piastowskich.
Dawniej sztuka ludowa zaspokajała niemal wszystkie potrzeby ludności wiejskiej - od kultu i religii zaczynając, na codziennych sprzętach i stroju kończąc. Obecnie rozwija się najbardziej rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle oraz tkanina dekoracyjna.
Zobacz też
Bibliografia
- Tadeusz Więckowski, Ginące piękno. Artystyczne rękodzieło ludowe w Polsce, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa 1987, ISBN 83-209-0374-2
Linki zewnętrzne
- Kurpiowska sztuka ludowa
- Łowicka sztuka ludowa
- KulturaLudowa.pl - sztuka, folklor, literatura ludowa w Polsce. Aktualności, relacje, wydarzenia, kalendarz imprez