Osmolice Pierwsze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
zmianą jest jeden dopisek
Omron (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
18 097 edycji
Linia 1: Linia 1:
{{Wieś infobox
{{Wieś infobox
|nazwa = Osmolice Pierwsze
|nazwa = Osmolice Pierwsze
|herb wsi =
|herb wsi =
|flaga wsi =
|flaga wsi =
|herb artykuł =
|herb artykuł =
|dopełniacz wsi = Osmolic Pierwszych
|dopełniacz wsi = Osmolic Pierwszych
|zdjęcie = Osmolicebystrzyca.JPG
|zdjęcie = Osmolicebystrzyca.JPG
Linia 10: Linia 10:
|powiat = [[Powiat lubelski|lubelski]]
|powiat = [[Powiat lubelski|lubelski]]
|gmina = [[Strzyżewice (gmina)|Strzyżewice]]
|gmina = [[Strzyżewice (gmina)|Strzyżewice]]
|sołectwo =
|sołectwo =
|wysokość =
|wysokość =
|liczba ludności = 609+478
|liczba ludności = 609+478
|rok = 2011
|rok = 2011
Linia 18: Linia 18:
|tablice rejestracyjne = LUB
|tablice rejestracyjne = LUB
|SIMC = 0391897
|SIMC = 0391897
|mapa wsi =
|mapa wsi =
|stopniN = 51 |minutN = 06 |sekundN = 38
|stopniN = 51 |minutN = 06 |sekundN = 38
|stopniE = 22 |minutE = 29 |sekundE = 37
|stopniE = 22 |minutE = 29 |sekundE = 37
|commons =
|commons =
|wikisłownik =
|wikisłownik =
|www =
|www =
}}
}}
'''Osmolice Pierwsze''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat lubelski|powiecie lubelskim]], w [[Strzyżewice (gmina)|gminie Strzyżewice]]. We wsi rzeka [[Kosarzewka]] kończy swój bieg wpadając do [[Bystrzyca (dopływ Wieprza)|Bystrzycy]]
'''Osmolice Pierwsze''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat lubelski|powiecie lubelskim]], w [[Strzyżewice (gmina)|gminie Strzyżewice]]. We wsi rzeka [[Kosarzewka]] kończy swój bieg wpadając do [[Bystrzyca (dopływ Wieprza)|Bystrzycy]]
Linia 32: Linia 32:
Do 31 grudnia 2005 roku Osmolice Pierwsze stanowiły, wraz z [[Osmolice Drugie|Osmolicami Drugimi]], część wsi Osmolice. 1 stycznia 2006 roku wieś Osmolice została, na wniosek Rady Gminy Strzyżewice, podzielona przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na Osmolice Pierwsze oraz [[Osmolice Drugie]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=2005|numer=264|pozycja=2208}}</ref>.
Do 31 grudnia 2005 roku Osmolice Pierwsze stanowiły, wraz z [[Osmolice Drugie|Osmolicami Drugimi]], część wsi Osmolice. 1 stycznia 2006 roku wieś Osmolice została, na wniosek Rady Gminy Strzyżewice, podzielona przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na Osmolice Pierwsze oraz [[Osmolice Drugie]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=2005|numer=264|pozycja=2208}}</ref>.


[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego [[województwo lubelskie (lata 1975-1998)|województwa lubelskiego]].
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego [[Województwo lubelskie (1975-1998)|województwa lubelskiego]].


== Średniowieczna historia Osmolic ==
== Średniowieczna historia Osmolic ==
⚫
Wieś lokowana w wieku [[XIV wiek|XIV]] w nazewnictwie lokalnym (XIV i XV) wiek używano nazw w roku 1377 „Osmolicz”, w roku 1415 „Osmolycze” położona 5 km na północ od Bychawy. Miejsce to wskazuje obecne położenie Osmolic Pierwszych{{u|slownik}}.<br />


⚫
; Historyczny przebieg granic.<br />
⚫
Wieś lokowana w wieku [[XIV]] w nazewnictwie lokalnym (XIV i XV) wiek używano nazw w roku 1377 „Osmolicz”, w roku 1415 „Osmolycze” położona 5 km na północ od Bychawy. Miejsce to wskazuje obecne położenie Osmolic Pierwszych{{u|slownik}}.<br />


⚫
W roku 1427 graniczy z [[Niedrzwica Duża|Niedrzwicą Dużą]] (ZL II 104-5). W roku 1448 z [[Tuszów|Tuszowem]] od granicy z [[Jabłonna (województwo lubelskie)|Jabłonną]] do rzeki Iżyckiej<ref>Lubelska księga podkomorska piętnastego wieku, wyd. L. Białkowski, Lublin 1934.</ref>. W latach 1470-80 z [[Czerniów|Czerniowem]] (Długosz L.B. T.I s.199-200){{r|slo}} co wskazuje na szybką ekspansję terytorialną wsi.
⚫
;Historyczny przebieg granic.<br />


⚫
; Wieś była własnością szlachecką
⚫
W roku 1427 graniczy z [[Niedrzwica Duża|Niedrzwicą Dużą]] (ZL II 104-5). W roku 1448 z [[Tuszów|Tuszowem]] od granicy z [[Jabłonna|Jabłonną]] do rzeki Iżyckiej <ref>Lubelska księga podkomorska piętnastego wieku, wyd. L. Białkowski, Lublin 1934.</ref>. W latach 1470-80 z [[Czerniów|Czerniowem]] (Długosz L.B. T.I s.199-200){{r|slo}} co wskazuje na szybką ekspansję terytorialną wsi.

⚫
;Wieś była własnością szlachecką
Od 1377 dziedzicem był Adamko (Kodeks Małop. III 896.)<br />
Od 1377 dziedzicem był Adamko (Kodeks Małop. III 896.)<br />
W roku 1415 znany jest w Osmolicach 1 kmieć o nazwisku Nikla z Latyczyna (ziemia chełmska) <ref>Księgi Ziemskie Lubelskie w Archiwum Państwowym w Lublinie</ref>.<br />
W roku 1415 znany jest w Osmolicach 1 kmieć o nazwisku Nikla z Latyczyna (ziemia chełmska)<ref>Księgi Ziemskie Lubelskie w Archiwum Państwowym w Lublinie</ref>.<br />
W latach 1417-29 dziedzicem wsi jest ksiądz Mikołaj pleban w Niepołomicach koło Krakowa, brat Jana i Jarosława .<br />
W latach 1417-29 dziedzicem wsi jest ksiądz Mikołaj pleban w Niepołomicach koło Krakowa, brat Jana i Jarosława .<br />
W roku 1419 Paweł z Męczennic (powiat sandomierski) odstępuje prawem bliższości części w Osmolicach i Strzeszkowicach, posiadane uprzednio przez Dziersława z Konina (powiat sandomierski) Janowi niegdyś z Zajączkowic (powiat sandomierski)<ref> Archiwum Skarbu Koronnego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. 808</ref>.<br />
W roku 1419 Paweł z Męczennic (powiat sandomierski) odstępuje prawem bliższości części w Osmolicach i Strzeszkowicach, posiadane uprzednio przez Dziersława z Konina (powiat sandomierski) Janowi niegdyś z Zajączkowic (powiat sandomierski)<ref> Archiwum Skarbu Koronnego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. 808</ref>.<br />
Linia 71: Linia 70:


== Powinności dziesięcinne ==
== Powinności dziesięcinne ==
W roku 1453 dziesięcinę z folwarku oddawano plebanowi w Krężnicy <ref> Acta Officialia w Archiwum Diecezjalnym w Lublinie. (T. I w czasie okupacji zaginął. Nieliczne zapiski z niego opublikował S. Wojciechowski, O zaginionej księdze oficjała lubelskiego z XV w., Dodatek do Biuletynu Biblioteki Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, X, nr 2, 1962.</ref>.<br />
W roku 1453 dziesięcinę z folwarku oddawano plebanowi w Krężnicy<ref> Acta Officialia w Archiwum Diecezjalnym w Lublinie. (T. I w czasie okupacji zaginął. Nieliczne zapiski z niego opublikował S. Wojciechowski, O zaginionej księdze oficjała lubelskiego z XV w., Dodatek do Biuletynu Biblioteki Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, X, nr 2, 1962.</ref>.<br />
W latach 1470-80 dziesięcinę snopową z łanów kmiecych wartości 12-15 grzywien oddawano archidiakonowi lubelskiemu, z reszty wsi dziesięcina wartości 4 grzywien plebanowi w Krężnicy (Długosz L.B. T.I s.199-200, T.II 540).<br />
W latach 1470-80 dziesięcinę snopową z łanów kmiecych wartości 12-15 grzywien oddawano archidiakonowi lubelskiemu, z reszty wsi dziesięcina wartości 4 grzywien plebanowi w Krężnicy (Długosz L.B. T.I s.199-200, T.II 540).<br />
W roku 1529 dziesięcinę snopową z folwarku wartości 3 grzywien oddawano plebanowi z Osmolic, z reszty wsi wartości 14 grzywien archidiakonowi lubelskiemu.
W roku 1529 dziesięcinę snopową z folwarku wartości 3 grzywien oddawano plebanowi z Osmolic, z reszty wsi wartości 14 grzywien archidiakonowi lubelskiemu.

Wersja z 09:46, 6 lip 2014

Osmolice Pierwsze
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Rzeka Bystrzyca w Osmolicach
Państwo lubelskie
Powiat

lubelski

Gmina

Strzyżewice

Liczba ludności (2011)

609+478

Strefa numeracyjna

(+48) 81

Kod pocztowy

23-107

Tablice rejestracyjne

LUB

SIMC

0391897

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: lubelskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Osmolice Pierwsze – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Strzyżewice. We wsi rzeka Kosarzewka kończy swój bieg wpadając do Bystrzycy

We wsi zachował się zespół pałacowo-parkowy. W XVI wieku Jan Osmólski (renesansowy mecenas nauki i sztuki, alchemik, matematyk, bibliofil, przyjaciel literatów, m.in. Jana Kochanowskiego, Mikołaja Reja, uczonych) stworzył tu dużą bibliotekę, przekazaną później klasztorowi w Opolu Lubelskim. Kolejnymi właścicielami byli m.in. bratankowie Jana Osmólskiego, Piotr i Jan Gorajscy, Kiełczewscy i Stadniccy.

Wydarzenia

Do 31 grudnia 2005 roku Osmolice Pierwsze stanowiły, wraz z Osmolicami Drugimi, część wsi Osmolice. 1 stycznia 2006 roku wieś Osmolice została, na wniosek Rady Gminy Strzyżewice, podzielona przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na Osmolice Pierwsze oraz Osmolice Drugie[1].

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Średniowieczna historia Osmolic

Wieś lokowana w wieku XIV w nazewnictwie lokalnym (XIV i XV) wiek używano nazw w roku 1377 „Osmolicz”, w roku 1415 „Osmolycze” położona 5 km na północ od Bychawy. Miejsce to wskazuje obecne położenie Osmolic Pierwszych[a].

Historyczny przebieg granic.

W roku 1427 graniczy z Niedrzwicą Dużą (ZL II 104-5). W roku 1448 z Tuszowem od granicy z Jabłonną do rzeki Iżyckiej[2]. W latach 1470-80 z Czerniowem (Długosz L.B. T.I s.199-200)[3] co wskazuje na szybką ekspansję terytorialną wsi.

Wieś była własnością szlachecką

Od 1377 dziedzicem był Adamko (Kodeks Małop. III 896.)
W roku 1415 znany jest w Osmolicach 1 kmieć o nazwisku Nikla z Latyczyna (ziemia chełmska)[4].
W latach 1417-29 dziedzicem wsi jest ksiądz Mikołaj pleban w Niepołomicach koło Krakowa, brat Jana i Jarosława .
W roku 1419 Paweł z Męczennic (powiat sandomierski) odstępuje prawem bliższości części w Osmolicach i Strzeszkowicach, posiadane uprzednio przez Dziersława z Konina (powiat sandomierski) Janowi niegdyś z Zajączkowic (powiat sandomierski)[5].
W latach 1420-1427 pisze się Dobko były dziedzic w Osmolicach. .
W latach 1420-1429 znani są bracia Jan i Jarosław z Osmolic .
W tym samym okresie 1420-1429 Piotr jest dziedzicem w Osmolicach .
W roku 1425 wspomniana jest Strusina (zapewne po mężu) z Osmolic .
W roku 1432 sąd komisarski przysądza Pawłowi z Męczennic prawo do wsi Osmolice w sprawie przeciw Klemensowi z Tyrzyna (pow. stężycki) (ZDM II 440).
W latach 1443-1473 dziedzicem jest Mikołaj z Prawiedlnik herbu Bończa, podsędek i sędzia lubelski (Długosz L.B. I 199, II 540).
W roku 1454 tenże Mikołaj zapisuje żonie Helenie 500 grzywien posagu i tyleż wiana na Osmolicach .
W roku dziedzicem 1451 jest Jan Osmolski (nazwisko rodowe przyjęte od nazwy dziedzictwa) .
W latach 1458-1459 występuje w dokumentach szlachcic Stefan z Osmolic .
W 1419 roku Wacław jest rządcą w Osmolicach (co wskazuje na dzierżawę wsi, lub jej części) .
W roku 1443 Marcin, Andrzej, Jan, Barbara, dzieci śp. Stanisława młynarza, sprzedają młyn w Osmolicach za 11 grzywien Mikołajowi z Prawiedlnik dziedzicowi .
W roku 1453 szlachcic Wawrzyniec z Chyszowa (obecnie dzielnica Tarnowa) dawny pow. pilzneński tenutariusz w Osmolicach (tenutariusz dzierżawca królewszczyzny, brak jednak potwierdzenia własności królewskiej) .
W roku 1484 Marcin młynarz sprzedaje młyn w Osmolicach za 20 grzywien Mikołajowi z Prawiedlnik dziedzicowi .
W latach 1470-80 istniał folwark określony jako dobry osadzony na 27 łanach kmiecych (w owych czasach była to bardzo duża posiadłość), 5 karczem, młyn i zagrody bez ról (Długosz L.B. T.I s.199-200, T.II s.540).
W roku 1531 odnotowany jest pobór łącznie z Niedrzwicą.

Wójtowie

W roku 1419-20 wójtem jest Wacław .
W roku 1457 szlachcic Stanisław wójt zapisuje żonie Katarzynie 25 grzywien posagu i tyleż wiana na Osmolicach [3]).
W roku 1483 wójtem jest szlachcic Jan .
W roku 1469 szlachcic Stanisław wójt Osmnolic .
W latach 1470-80 istniało sołectwo na 4 łanach z karczmą (Długosz L.B. T.II s.540).

Powinności dziesięcinne

W roku 1453 dziesięcinę z folwarku oddawano plebanowi w Krężnicy[6].
W latach 1470-80 dziesięcinę snopową z łanów kmiecych wartości 12-15 grzywien oddawano archidiakonowi lubelskiemu, z reszty wsi dziesięcina wartości 4 grzywien plebanowi w Krężnicy (Długosz L.B. T.I s.199-200, T.II 540).
W roku 1529 dziesięcinę snopową z folwarku wartości 3 grzywien oddawano plebanowi z Osmolic, z reszty wsi wartości 14 grzywien archidiakonowi lubelskiemu.

  1. ↑ a b Średniowieczna historia Osmolic opracowana w oparciu o hasło żródłowe:Osmolice w Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „uwagi”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Zabytki

Pałac w Osmolicach
  • klasycystyczny pałac wzniesiony w 1831 roku na krawędzi wzgórza opadającego ku stawom. Układ kompozycyjny jest charakterystyczny dla rezydencji romantycznych z XIX wieku.
  • park, dobrze utrzymany z ok. 300 drzewami 22 gatunków.

Ciekawostki

Zobacz też

  1. ↑ Dz.U. z 2005 r. nr 264, poz. 2208
  2. ↑ Lubelska księga podkomorska piętnastego wieku, wyd. L. Białkowski, Lublin 1934.
  3. ↑ a b Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu
  4. ↑ Księgi Ziemskie Lubelskie w Archiwum Państwowym w Lublinie
  5. ↑ Archiwum Skarbu Koronnego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. 808
  6. ↑ Acta Officialia w Archiwum Diecezjalnym w Lublinie. (T. I w czasie okupacji zaginął. Nieliczne zapiski z niego opublikował S. Wojciechowski, O zaginionej księdze oficjała lubelskiego z XV w., Dodatek do Biuletynu Biblioteki Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, X, nr 2, 1962.
Gmina Strzyżewice
Wsie
Osada
Części wsi

Herb gminy Strzyżewice

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Osmolice_Pierwsze&oldid=39820208”