Holi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Removing Link FA template (handled by wikidata) |
|||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
* ''[[Wędrówka przez słońce]]'' Corban Addison 2012 (rozdz. 33) |
* ''[[Wędrówka przez słońce]]'' Corban Addison 2012 (rozdz. 33) |
||
* ''[[Święto róż]]'' [[Indu Sundaresan]] 2005 (rozdz. 5) |
* ''[[Święto róż]]'' [[Indu Sundaresan]] 2005 (rozdz. 5) |
||
* ''[[Z Hajerem na kraj Indii]]'' [[Mieczysław Bieniek]] rozdz. ''Święto Holi - początek wiosny'' |
|||
== Holi w filmie == |
== Holi w filmie == |
||
Wersja z 21:02, 4 wrz 2014
Holi (dewanagari होली trl. holī, bengali হোলি ) – hinduistyczne święto radości i wiosny obchodzone przeważnie w dniu pełni księżyca w miesiącu phalguna (luty–marzec). Nazywane jest również Festiwalem Kolorów i kojarzone z kolorowymi proszkami do obsypywania przyjaciół. Geneza święta wywodzona jest z różnych mitów indyjskich, zależnie od wyznawanej tradycji hinduizmu (śiwaizm, wisznuizm) i rejonu Indii (stany północne, wschodnie lub południowe).
Śiwaizm
Na południu Indii, świętu holi patronuje Kama. Tradycja głosi, że tego dnia Kama został spopielony poprzez siddhi z Adźńa ćakry medytującego na himalajskiej górze Kajlas boga, patrona joginów, Śiwy. Aby przypomnieć ból i smutek bogini Ratri po utracie męża, kobiety w niektórych rejonach śpiewają pieśni pogrzebowe[1]. Podczas holi popularne są również ofiary z drzewa Aśoki o czerwonych kwiatach, symbolizujących boga Kamę i miłość fizyczną. Hinduizm ludowy wyróżnia podczas obchodów holi zwyczaj śpiewania piosenek o erotycznych treściach[2].
Wisznuizm
- Na północy Indii, obchody święta holi upamiętniają bohaterstwo Kryszny. Odniósł on zwycięstwo nad Putaną, żeńskim asurą.
W stanie Madhya Pradesh, zwyciężonym przeciwnikiem Kryszny jest gigant Nathurama[3].
- Według innych mitów, holi to rocznica śmierci w płomieniach stosu ogniowego Holiki (dlatego pierwszego dnia holi palone są ogniska), która podstępnie próbowała uśmiercić poprzez spalenie Prahladę - gorliwego wielbiciela Wisznu.
Drugiego dnia święta (zwanego Dhulandi) hindusi obrzucają się nawzajem kolorowym proszkiem (który tradycyjnie był wytwarzany z roślin kwitnących na wiosnę a współcześnie wytwarza się go przemysłowo) i polewają wodą.
Holi w literaturze
- "Życie po hindusku" Janina Rubach- Kuczewska 1971 (str. 258)
- Moje Indie Jarosław Kret
- Wędrówki z moim Guru Wojciech Żukrowski 1962
- Czerwona ziemia i obfity deszcz Vikram Chandra
- Wędrówka przez słońce Corban Addison 2012 (rozdz. 33)
- Święto róż Indu Sundaresan 2005 (rozdz. 5)
- Z Hajerem na kraj Indii Mieczysław Bieniek rozdz. Święto Holi - początek wiosny
Holi w filmie
Darr, Deewana, Rebeliant, Mohabbatein, Dayavan, Apna Asmaan, Delhi Heights, Hyderabad Blues, Rang De Basanti, Mother India, Damini, Mashaal, Silsila, Kati Patang, Zakhmi, Sholay, Saudagar, Holi, Dhanwan, Baghban, Aalap , Om Shanti Om, Rab Ne Bana Di Jodi , Mashaal i Don, Gandhi, My Father, Waqt: The Race Against Time, Ayan, Rainbow - telugu, Outsourced, Shaitan, Raanjhana, Yeh Jaawan Hai Deewani, Goliyon Ki Raasleela Ram-Leela
Linki zewnętrzne
- Ludzie przebrani za Krysznę i Radhę
- Obchody holi we Vrindavanie
- Obchody holi we Vrindavanie i Bombaju
- ↑ Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 1996, s. 161, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.
- ↑ Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 1 1. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 348. ISBN 83-7132-369-7.
- ↑ Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 1996, s. 161, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.