Leczenie kanałowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RTG zamiast RVG
Wipur (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Root canal rvg.jpg|thumb|Zdjęcie RTG wypełnionego zęba z dwoma kanałami]]
[[Plik:Root canal rvg.jpg|thumb|Zdjęcie RTG wypełnionego zęba z dwoma kanałami]]
{{Dopracować|źródła=2010-03}}
{{Dopracować|źródła=2010-03}}
'''Leczenie kanałowe''' – metoda [[leczenie|leczenia]] nieodwracalnych [[zapalenie|zapaleń]] [[Miazga zęba|miazgi]] [[zęby człowieka|zęba]]. Polega na usunięciu chorobowo zmienionej miazgi z komory i kanałów zęba oraz wypełnieniu odpowiednim materiałem, najczęściej [[gutaperka|gutaperką]].
'''Leczenie kanałowe''', '''leczenie endodontyczne''' – metoda [[leczenie|leczenia]] nieodwracalnych [[zapalenie|zapaleń]] [[Miazga zęba|miazgi]] [[zęby człowieka|zęba]]. Polega na usunięciu chorobowo zmienionej miazgi z komory i kanałów zęba oraz wypełnieniu odpowiednim materiałem, najczęściej [[gutaperka|gutaperką]].


Miazga zęba zostaje w [[znieczulenie|znieczuleniu]] usunięta z kanałów, które następnie zostają zdezynfekowane i wypełnione gutaperką. Całe leczenie powinno odbywać się w powiększeniu (pod mikroskopem operacyjnym) i pod kontrolą radiologiczną.
Miazga zęba zostaje w [[znieczulenie|znieczuleniu]] usunięta z kanałów, które następnie zostają zdezynfekowane i wypełnione gutaperką. Całe leczenie powinno odbywać się w powiększeniu (pod mikroskopem operacyjnym) i pod kontrolą radiologiczną.


== Efekty ==
== Efekty ==
Prawidłowo wyleczony ząb pozostaje w jamie ustnej bardzo długo i nie daje żadnych objawów niepożądanych. Efekt leczenia w postaci cofających się zmian pod zębem widać już po pół roku od zakończenia leczenia na zdjęciu [[RTG]].
Prawidłowo wyleczony ząb pozostaje w jamie ustnej bardzo długo i nie daje żadnych objawów niepożądanych. Efekt leczenia w postaci cofających się zmian pod zębem widać już po pół roku od zakończenia leczenia na [[zdjęcie rentgenowskie|zdjęciu rentgenowskim]].


Nieprawidłowe leczenie [[endodoncja|endodontyczne]] może prowadzić do [[zapalenie tkanek okołowierzchołkowych|zapalenia tkanek okołowierzchołkowych]], co może skończyć się koniecznością [[ekstrakcja zęba|ekstrakcji zęba]].
Nieprawidłowe leczenie [[endodoncja|endodontyczne]] może prowadzić do [[zapalenie tkanek okołowierzchołkowych|zapalenia tkanek okołowierzchołkowych]], co może skończyć się koniecznością [[ekstrakcja zęba|ekstrakcji zęba]].


Ząb nawet z dużymi zmianami okołowierzchołkowymi ma korzystne rokowania. Warunkiem sukcesu w jego leczeniu jest zachowanie sterylności w trakcie opracowywania kanałów (tu niezbędny jest [[Ślinochron (koferdam)|koferdam]] izolujący leczony ząb od środowiska jamy ustnej), obfite płukanie środkami dezynfekcyjnymi, opracowanie kanałów przy użyciu narzędzi ręcznych i maszynowych z dokładnym pomiarem ich długości endometrem, a następnie szczelne wypełnienie [[sealer]]em z [[gutaperka|gutaperką]].
Ząb nawet z dużymi zmianami okołowierzchołkowymi ma korzystne rokowanie. Warunkiem sukcesu w jego leczeniu jest zachowanie sterylności w trakcie opracowywania kanałów (tu niezbędny jest [[Ślinochron (koferdam)|koferdam]] izolujący leczony ząb od środowiska jamy ustnej), obfite płukanie środkami dezynfekcyjnymi, opracowanie kanałów przy użyciu narzędzi ręcznych i maszynowych z dokładnym pomiarem ich długości endometrem, a następnie szczelne wypełnienie [[uszczelniacz kanałowy|uszczelniaczem]] z [[gutaperka|gutaperką]].


== Przebieg leczenia kanałowego ==
== Przebieg leczenia kanałowego ==
Linia 16: Linia 16:
W zależności od rozpoznania lekarz wybiera odpowiednią metodę leczenia kanałowego. Jednak w dużym uproszczeniu, dla ogólnego zrozumienia aspektu leczenia kanałowego, przebieg leczenia wygląda następująco:
W zależności od rozpoznania lekarz wybiera odpowiednią metodę leczenia kanałowego. Jednak w dużym uproszczeniu, dla ogólnego zrozumienia aspektu leczenia kanałowego, przebieg leczenia wygląda następująco:


* '''Otwarcie komory zęba''' i usunięcie martwej lub żywej miazgi (żywą usuwa się w znieczuleniu miejscowym).
* '''otwarcie komory zęba''' i usunięcie martwej lub żywej miazgi (żywą usuwa się w znieczuleniu miejscowym)
* '''Opracowanie kanału''' lub kanałów korzeniowych przy użyciu narzędzi kanałowych z obfitym płukaniem kanałów. W trakcie opracowywania kanałów korzeniowych następuje całkowite usunięcie miazgi kanałowej z kanału korzeniowego oraz toksyn bakteryjnych z kanalików zębinowych, dzięki czemu poszerzony kanał staje się odpowiednio przygotowany do wypełnienia. Do przepłukiwania kanałów stosowany jest m.in. [[podchloryn sodu]].
* '''opracowanie kanału''' lub kanałów korzeniowych przy użyciu narzędzi kanałowych z obfitym płukaniem kanałów. W trakcie opracowywania kanałów korzeniowych następuje całkowite usunięcie miazgi kanałowej z kanału korzeniowego oraz toksyn bakteryjnych z kanalików zębinowych, dzięki czemu poszerzony kanał staje się odpowiednio przygotowany do wypełnienia. Do przepłukiwania kanałów stosowany jest między innymi [[podchloryn sodu]].
* '''Osuszenie kanałów'''.
* '''osuszenie kanałów'''.
[[Plik:Root canalioso.jpg|thumb|200px|Ząb podczas leczenia kanałowego]]
[[Plik:Root canalioso.jpg|thumb|200px|Ząb podczas leczenia kanałowego]]
* '''Wypełnienie kanałów materiałami biozgodnymi'''. Czynność ta ma na celu szczelne zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego, aby uniemożliwić przenikanie [[bakterie|bakterii]] z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Wypełnianie kanałów korzeniowych wymaga zastosowania różnych materiałów i technik. Materiały wypełniające możemy podzielić na stosowane czasowo i stosowane na stałe do ostatecznego wypełnienia. Najpopularniejszym materiałem do wypełniania kanałów korzeniowych na stałe jest [[gutaperka]], która stosowana od blisko 100 lat, mimo wielu nowych materiałów, jest najlepszym wypełniaczem kanałów, który daje doskonałe efekty lecznicze.
* '''wypełnienie kanałów materiałami biozgodnymi'''. Czynność ta ma na celu szczelne zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego, aby uniemożliwić przenikanie [[bakterie|bakterii]] z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Wypełnianie kanałów korzeniowych wymaga zastosowania różnych materiałów i technik. Materiały wypełniające możemy podzielić na stosowane czasowo i stosowane na stałe do ostatecznego wypełnienia. Najpopularniejszym materiałem do wypełniania kanałów korzeniowych na stałe jest [[gutaperka]], która stosowana od blisko 100 lat, mimo wielu nowych materiałów, jest najlepszym wypełniaczem kanałów, dającym doskonałe efekty lecznicze.
* '''Wypełnienie zęba'''. Najczęściej prawidłowo przeleczony ząb kanałowo wypełnia się materiałami kosmetycznymi, do których należą materiały ''kompozytowe'', ''kompomerowe'' i nowe materiały ''ormocerowe''.
* '''wypełnienie zęba'''. Najczęściej prawidłowo przeleczony ząb wypełnia się materiałami kosmetycznymi, do których należą materiały ''kompozytowe'', ''kompomerowe'' i nowe materiały ''ormocerowe''.


{{commonscat|Root canal}}
{{commonscat|Root canal}}
Linia 28: Linia 28:
Leczenie kanałowe jest zawsze leczeniem warunkowym i nigdy nie ma 100% pewności, że się powiedzie. Ze względu jednak na fakt, iż jest to często jedyna metoda uchronienia zęba przed usunięciem warto podjąć ryzyko.
Leczenie kanałowe jest zawsze leczeniem warunkowym i nigdy nie ma 100% pewności, że się powiedzie. Ze względu jednak na fakt, iż jest to często jedyna metoda uchronienia zęba przed usunięciem warto podjąć ryzyko.


Powikłania mogą wystąpić zarówno w trakcie leczenia, jak i jakiś czas po jego przeprowadzeniu.
Powikłania mogą wystąpić zarówno podczas leczenia, jak i jakiś czas po jego przeprowadzeniu. Do tych występujących w trakcie leczenia zaliczamy:

Do tych występujących w trakcie leczenia zaliczamy:


* brak możliwości opracowania kanału w całości ze względu na zmniejszenie jego światła wskutek zwapnienia
* brak możliwości opracowania kanału w całości ze względu na zmniejszenie jego światła wskutek zwapnienia
Linia 38: Linia 36:
* złamanie korony zęba, gdyż najczęściej są to zęby bardzo zniszczone
* złamanie korony zęba, gdyż najczęściej są to zęby bardzo zniszczone
* przepchnięcie materiału wypełniającego kanał poza wierzchołek korzenia, co może powodować przejściowe dolegliwości bólowe
* przepchnięcie materiału wypełniającego kanał poza wierzchołek korzenia, co może powodować przejściowe dolegliwości bólowe
* przepchnięcie płynu do płukania kanałów poza wierzchołek zęba, co może wymagać leczenia za pomocą antybiotyku
* przepchnięcie płynu do płukania kanałów poza wierzchołek zęba, co może wymagać leczenia za pomocą antybiotyku.


Powikłaniami mogącymi pojawić się nawet jakiś czas po wypełnieniu kanałów są:
Powikłaniami mogącymi pojawić się nawet jakiś czas po wypełnieniu kanałów są:


* dolegliwości bólowe spowodowane np. przepchniętym materiałem do wnętrza zatoki szczękowej
* dolegliwości bólowe spowodowane na przykład materiałem przepchniętym do wnętrza zatoki szczękowej
* brak zagojenia się zmian okołowierzchołkowych
* brak zagojenia się zmian okołowierzchołkowych.


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==

Wersja z 02:08, 4 lis 2014

Zdjęcie RTG wypełnionego zęba z dwoma kanałami

Leczenie kanałowe, leczenie endodontyczne – metoda leczenia nieodwracalnych zapaleń miazgi zęba. Polega na usunięciu chorobowo zmienionej miazgi z komory i kanałów zęba oraz wypełnieniu odpowiednim materiałem, najczęściej gutaperką.

Miazga zęba zostaje w znieczuleniu usunięta z kanałów, które następnie zostają zdezynfekowane i wypełnione gutaperką. Całe leczenie powinno odbywać się w powiększeniu (pod mikroskopem operacyjnym) i pod kontrolą radiologiczną.

Efekty

Prawidłowo wyleczony ząb pozostaje w jamie ustnej bardzo długo i nie daje żadnych objawów niepożądanych. Efekt leczenia w postaci cofających się zmian pod zębem widać już po pół roku od zakończenia leczenia na zdjęciu rentgenowskim.

Nieprawidłowe leczenie endodontyczne może prowadzić do zapalenia tkanek okołowierzchołkowych, co może skończyć się koniecznością ekstrakcji zęba.

Ząb nawet z dużymi zmianami okołowierzchołkowymi ma korzystne rokowanie. Warunkiem sukcesu w jego leczeniu jest zachowanie sterylności w trakcie opracowywania kanałów (tu niezbędny jest koferdam izolujący leczony ząb od środowiska jamy ustnej), obfite płukanie środkami dezynfekcyjnymi, opracowanie kanałów przy użyciu narzędzi ręcznych i maszynowych z dokładnym pomiarem ich długości endometrem, a następnie szczelne wypełnienie uszczelniaczem z gutaperką.

Przebieg leczenia kanałowego

Fazy leczenia kanałowego

W zależności od rozpoznania lekarz wybiera odpowiednią metodę leczenia kanałowego. Jednak w dużym uproszczeniu, dla ogólnego zrozumienia aspektu leczenia kanałowego, przebieg leczenia wygląda następująco:

  • otwarcie komory zęba i usunięcie martwej lub żywej miazgi (żywą usuwa się w znieczuleniu miejscowym)
  • opracowanie kanału lub kanałów korzeniowych przy użyciu narzędzi kanałowych z obfitym płukaniem kanałów. W trakcie opracowywania kanałów korzeniowych następuje całkowite usunięcie miazgi kanałowej z kanału korzeniowego oraz toksyn bakteryjnych z kanalików zębinowych, dzięki czemu poszerzony kanał staje się odpowiednio przygotowany do wypełnienia. Do przepłukiwania kanałów stosowany jest między innymi podchloryn sodu.
  • osuszenie kanałów.
Ząb podczas leczenia kanałowego
  • wypełnienie kanałów materiałami biozgodnymi. Czynność ta ma na celu szczelne zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego, aby uniemożliwić przenikanie bakterii z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Wypełnianie kanałów korzeniowych wymaga zastosowania różnych materiałów i technik. Materiały wypełniające możemy podzielić na stosowane czasowo i stosowane na stałe do ostatecznego wypełnienia. Najpopularniejszym materiałem do wypełniania kanałów korzeniowych na stałe jest gutaperka, która stosowana od blisko 100 lat, mimo wielu nowych materiałów, jest najlepszym wypełniaczem kanałów, dającym doskonałe efekty lecznicze.
  • wypełnienie zęba. Najczęściej prawidłowo przeleczony ząb wypełnia się materiałami kosmetycznymi, do których należą materiały kompozytowe, kompomerowe i nowe materiały ormocerowe.


Powikłania po leczeniu kanałowym

Leczenie kanałowe jest zawsze leczeniem warunkowym i nigdy nie ma 100% pewności, że się powiedzie. Ze względu jednak na fakt, iż jest to często jedyna metoda uchronienia zęba przed usunięciem warto podjąć ryzyko.

Powikłania mogą wystąpić zarówno podczas leczenia, jak i jakiś czas po jego przeprowadzeniu. Do tych występujących w trakcie leczenia zaliczamy:

  • brak możliwości opracowania kanału w całości ze względu na zmniejszenie jego światła wskutek zwapnienia
  • perforację (przedziurawienia) ściany kanału
  • załamanie narzędzia w kanale podczas jego opracowywania, bądź wypełniania
  • wystąpienie dolegliwości bólowych, obrzęku, a nawet ropnia
  • złamanie korony zęba, gdyż najczęściej są to zęby bardzo zniszczone
  • przepchnięcie materiału wypełniającego kanał poza wierzchołek korzenia, co może powodować przejściowe dolegliwości bólowe
  • przepchnięcie płynu do płukania kanałów poza wierzchołek zęba, co może wymagać leczenia za pomocą antybiotyku.

Powikłaniami mogącymi pojawić się nawet jakiś czas po wypełnieniu kanałów są:

  • dolegliwości bólowe spowodowane na przykład materiałem przepchniętym do wnętrza zatoki szczękowej
  • brak zagojenia się zmian okołowierzchołkowych.

Linki zewnętrzne