Intuicja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
rozwiniecie definicji
poprawa
Linia 1: Linia 1:
'''Intuicja''' (z [[łacina|łac.]] ''intuitio'' – wejrzenie) – proces [[myśl]]owy polegający na szybkim dopasowaniu danej sytuacji, problemu, zagadnienia do znanych już [[szablon]]ów i zależności. Objawia się w postaci nagłego przebłysku myślowego, w którym dostrzega się myśl, rozwiązanie problemu lub odpowiedź na nurtujące pytanie. Często mylona jest z przeczuciem o podłożu [[emocja|emocjonalnym]]. Natura intuicji wynika z tego, że jest ona procesem [[podświadomość|podświadomym]], którego nie można kontrolować, można jedynie dopuszczać lub odrzucać podawane przez intuicję rozwiązania. Jest ona procesem bardziej kreatywnym i działającym na wyższym poziomie [[Abstrakcja (filozofia)|abstrakcji]] w porównaniu do myślenia logicznego.
'''Intuicja''' (z [[łacina|łac.]] ''intuitio'' – wejrzenie) – proces [[myśl]]owy polegający na szybkim dopasowaniu danej sytuacji, problemu, zagadnienia do znanych już [[szablon]]ów i zależności. Objawia się w postaci nagłego przebłysku myślowego, w którym dostrzega się myśl, rozwiązanie problemu lub odpowiedź na nurtujące pytanie. Często mylona jest z przeczuciem o podłożu [[emocja|emocjonalnym]]. Natura intuicji wynika z tego, że jest ona procesem [[podświadomość|podświadomym]], którego nie można kontrolować, można jedynie dopuszczać lub odrzucać podawane przez intuicję rozwiązania. Jest ona procesem bardziej kreatywnym i działającym na wyższym poziomie [[Abstrakcja (filozofia)|abstrakcji]] w porównaniu do myślenia logicznego.


Intuicję, jaka jest bardziej pojęciem "ludowym" tudzież beletrystycznym niż naukowym czasem wiążę się z wyróżnianym we współczesnej psychologii kognitywistycznej [[rozumowanie intuicyjne|rozumowaniem intuicyjnym]], zwanym też "doświadczeniowym" lub skojarzeniowym, nad którym prowadzone są w ostatnich czasach liczne badania empiryczne, w tym i pod względem z korzystania z tzw. informacji nielokalnych.<ref>Maciej Koszowski: [http://www.depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/5086/Bezpiecze%C5%84stwo%20a%20pewno%C5%9B%C4%87%20prawa.%20Dwie%20metody%20stosowania%20prawa%20w%20ramach%20Unii%20Europejskiej.%20Dr%20Maciej%20Koszowski.pdf?sequence=1&isAllowed=y „Bezpieczeństwo a pewność prawa: dwie metody stosowania prawa w ramach Unii Europejskiej”], [w:] Kategoria bezpieczeństwa w prawnym wymiarze Unii Europejskiej, red. S.M. Grochalski, Dąbrowa Górnicza 2013, s. 113-134</ref>
Intuicję, jaka jest bardziej pojęciem "ludowym" tudzież beletrystycznym niż naukowym, czasem wiążę się z wyróżnianym we współczesnej psychologii kognitywistycznej [[rozumowanie intuicyjne|rozumowaniem intuicyjnym]], zwanym też "doświadczeniowym" lub skojarzeniowym, nad którym prowadzone są w ostatnich czasach liczne badania empiryczne, w tym i pod względem z korzystania z tzw. informacji nielokalnych.<ref>Maciej Koszowski: [http://www.depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/5086/Bezpiecze%C5%84stwo%20a%20pewno%C5%9B%C4%87%20prawa.%20Dwie%20metody%20stosowania%20prawa%20w%20ramach%20Unii%20Europejskiej.%20Dr%20Maciej%20Koszowski.pdf?sequence=1&isAllowed=y „Bezpieczeństwo a pewność prawa: dwie metody stosowania prawa w ramach Unii Europejskiej”], [w:] Kategoria bezpieczeństwa w prawnym wymiarze Unii Europejskiej, red. S.M. Grochalski, Dąbrowa Górnicza 2013, s. 113-134</ref>


* '''Poziomy intuicji:'''
* '''Poziomy intuicji:'''
Linia 29: Linia 29:
* [[rozumowanie racjonalne]]
* [[rozumowanie racjonalne]]



{{Uwagi}}
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}



{{wikisłownik|intuicja}}
{{wikisłownik|intuicja}}

Wersja z 13:23, 11 lis 2014

Intuicja (z łac. intuitio – wejrzenie) – proces myślowy polegający na szybkim dopasowaniu danej sytuacji, problemu, zagadnienia do znanych już szablonów i zależności. Objawia się w postaci nagłego przebłysku myślowego, w którym dostrzega się myśl, rozwiązanie problemu lub odpowiedź na nurtujące pytanie. Często mylona jest z przeczuciem o podłożu emocjonalnym. Natura intuicji wynika z tego, że jest ona procesem podświadomym, którego nie można kontrolować, można jedynie dopuszczać lub odrzucać podawane przez intuicję rozwiązania. Jest ona procesem bardziej kreatywnym i działającym na wyższym poziomie abstrakcji w porównaniu do myślenia logicznego.

Intuicję, jaka jest bardziej pojęciem "ludowym" tudzież beletrystycznym niż naukowym, czasem wiążę się z wyróżnianym we współczesnej psychologii kognitywistycznej rozumowaniem intuicyjnym, zwanym też "doświadczeniowym" lub skojarzeniowym, nad którym prowadzone są w ostatnich czasach liczne badania empiryczne, w tym i pod względem z korzystania z tzw. informacji nielokalnych.[1]

  • Poziomy intuicji:
    • fizyczny
    • emocjonalny
    • intelektualny
  • Typy funkcjonalne:
    • intuicja odkrywcza (myślenie logiczne przerywane intuicją)
    • intuicja twórcza (generatywna)
    • intuicja wartościująca (podświadome ostrzeżenia dotyczące wyborów – podobne do emocjonalnych przeczuć, lęków i często z nimi mylone)
    • intuicja operacyjna
    • intuicja przewidywawcza

Intuicję jak i inne procesy myślowe można ćwiczyć. Jedną z metod jest metoda dziennika intuicji.

Istnieje także pojęcie kobieca intuicja. Jedna z teorii głosi, że obie płci mają taką samą zdolność do rozwijania intuicji, ale u mężczyzn, ze względów kulturowych, wyżej ceni się myślenie logiczne. Stąd też intuicja przypisywana jest stereotypowo tylko kobietom[potrzebny przypis].

Pochodzenie nazwy

Rdzeń wyrazu "intuicja" pochodzi od łacińskiego słowa intueri, co oznacza przyglądać się, obserwować. Dzisiejsze znaczenie wywodzi się ze średniowiecznego łacińskiego słowa intuitio, co oznacza podszept, przeczucie. Słowniki pod hasłem "intuicja" podają również przeczucie, zdolność przewidywania lub twórcza wyobraźnia.

Zobacz też

  1. Maciej Koszowski: „Bezpieczeństwo a pewność prawa: dwie metody stosowania prawa w ramach Unii Europejskiej”, [w:] Kategoria bezpieczeństwa w prawnym wymiarze Unii Europejskiej, red. S.M. Grochalski, Dąbrowa Górnicza 2013, s. 113-134