Urząd (film 1969)

Urząd

Gatunek	dramat psychologiczny
Rok produkcji	1969
Data premiery	14 grudnia 1969
Kraj produkcji	Polska
Język	polski, włoski
Czas trwania	83 minuty
Reżyseria	Janusz Majewski
Scenariusz	Andrzej Szafiański, Krystyna Nastulanka
Główne role	Ignacy Gogolewski Aleksander Bardini Franciszek Pieczka
Muzyka	Lucjan Kaszycki
Zdjęcia	Kurt Weber
Scenografia	Tadeusz Wybult
Kostiumy	Alicja Ptaszyńska
Montaż	Tomira Matyjaszkiewicz
Produkcja	Przedsiębiorstwo Realizacji Filmów Zespoły Filmowe

{{Film infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | przychody brutto = | opis grafiki = | commons = | alt grafiki = Nieznane pola: "dźwięk", "operator kamery", "podpis grafiki" oraz "dekoracja wnętrz". Nieoczekiwana grafika: "kraj produkcji".

Urząd – polski telewizyjny film fabularny z 1969 r. w reżyserii Janusza Majewskiego, nakręcony na podstawie powieści Tadeusza Brezy pod tym samym tytułem.

Zarys fabuły

Juliusz Starzewski, młody naukowiec z gomułkowskiej Polski przybywa do Rzymu, aby dochodzić sprawiedliwości w imieniu swego ojca – adwokata konsystorskiego, który popadł w niełaskę swego biskupa i któremu uniemożliwia on wykonywanie zawodu. Oddany przyjaciel ojca – wpływowy mecenas Campilli, oraz inne wskazane osoby dają nadzieję na pomyślne załatwienie tej bardzo delikatnej sprawy. Równocześnie Juliusz chce wykorzystać czas spędzony w Rzymie na udowodnienie pewnej swej hipotezy naukowej z zakresu historii Kościoła, do czego niezbędny jest mu dostęp do archiwów watykańskich. W trakcie swej podwójnej misji musi jednak zmierzyć się z trudnymi, bo złożonymi i niezrozumiałymi dla siebie metodami i mechanizmami działania watykańskiej biurokracji oraz ze zwyczajami miejscowego środowiska.

Pobytu nie ułatwia mu obcość odczuwana wobec polskiego środowiska emigracyjnego, w kontaktach z którym nie potrafi odnaleźć wspólnego języka. Jedyna postać, z którą przypadkowo nawiązuje bliższy kontakt, to włoski ksiądz Piolanti, czasowo usunięty ze swej parafii za opublikowanie książki nie aprobowanej przez Kościół. Obydwu ich łączy wspólna zależność od watykańskiej machiny biurokratycznej, wyrażana przez niezrozumienie jej zawiłości, a skazująca na uległość i cierpliwie wyczekiwanie. W zasadniczej sprawie Starzewskiego, początkowo znajdującej się na dobrej drodze, raptem następuje niepomyślne zakłócenie wskutek zgonu w Polsce osoby najważniejszej dla sprawy – kontrowersyjnego, a teraz sztucznie heroizowanego biskupa, co faktycznie oddala szanse na uzyskanie w Rzymie sprawiedliwości. Pod koniec, gdy rozczarowanego bohatera ogarnia całkowite zwątpienie, w sprawie nagle ponownie zachodzi korzystny zwrot, sfinalizowany jednak całkiem nieoczekiwanym rozwiązaniem. Zaskakujący koniec zamyka również jego niedokończone w archiwach badania naukowe.

Obsada

• Ignacy Gogolewski – Juliusz Starzewski
• Aleksander Bardini – mecenas Campilli
• Adam Pawlikowski – lokaj mecenasa
• Jan Kreczmar – ojciec de Vos
• Jerzy Przybylski – monsignore Rigaud
• Zdzisław Maklakiewicz – przewodnik Szumowski
• Franciszek Pieczka – proboszcz z San Sisto (ks. Piolanti)
• Gustaw Holoubek – jezuita (ksiądz Miros)
• Kazimierz Opaliński – kardynał Travi
• Cezary Kapliński – sekretarz kardynała
• Krzysztof Kowalewski – asystent kardynała
• Paweł Unrug – asystent kardynała
• Józef Rosiński – bibliotekarz
• Andrzej Rausz – ksiądz wręczający dokument wyroku

Nagrody

• Złoty Ekran 1970 – za kreację aktorską dla Ignacego Gogolewskiego