Jerzy Wincenty Wielhorski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 11:22, 27 lis 2014

Jerzy Wincenty Wielhorski herbu Kierdeja (ur. ok. 1755 roku, zm. w 1809 roku) – pisarz polny litewski w latach 1783-1790, konsyliarz konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej^[1], starosta kamieniecki, senator Imperium Rosyjskiego, szambelan królewski.

Był synem Michała kuchmistrza litewskiego i Elżbiety z Ogińskich. Żonaty z Zofią z Matiuszkinów. Miał synów Macieja, Michała i Edwarda^[2].

Komisarz w Komisjach Wojskowej i Skarbowej, poseł na sejmy. Ożeniwszy się z Rosjanką, sprzedał swoje dobra w Rzeczypospolitej i wyjechał do Rosji. Stronnik Stanisława Szczęsnego Potockiego, po uchwaleniu Konstytucji 3 maja w 1791, znalazł się w obozie malkontentów w Petersburgu. Jeden z twórców konfederacji targowickiej. Rotmistrz targowickiej formacji Brygady Kawalerii Narodowej Znaków Hussarskich pod Imieniem Województwa Bracławskiego^[3]. Po zakończeniu wojny polsko-rosyjskiej w 1792 udał się do Katarzyny II w poselstwie dziękczynnym, za zbrojne poparcie Targowicy. W końcu 1792 mianowany posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym konfederacji w Petersburgu w miejsce Antoniego Augustyna Deboli. W czasie insurekcji kościuszkowskiej Sąd Najwyższy Kryminalny skazał go za zdradę narodową na karę śmierci, wykonaną in effigie 29 września 1794.

Po III rozbiorze Polski został szambelanem a potem marszałkiem dworu cesarza Pawła I.

Był członkiem paryskiej loży wolnomularskiej Saint Lazare, w 1784 roku stanął na czele polskiej loży Bouclier du Nord^[4].

↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
↑ Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki, Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kraków 1999, s. 35; Marta Męclewska, Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, Zamek Królewski, Warszawa 2008, s. 250.
↑ Jarosław Gdański, Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki, Kamil Stepan, Wojsko Koronne. Formacje Targowicy, szkolnictwo wojskowe. Varia. Uzupełnienia, Kraków 2003, s. 11.
↑ Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 134, 151, Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 330.
↑ Marta Męclewska, Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, Zamek Królewski, Warszawa 2008, s. 250.

@@ Linia 22: / Linia 22: @@
 [[Kategoria:Dyplomaci I Rzeczypospolitej]]
 [[Kategoria:Polscy wolnomularze (I Rzeczpospolita)]]
+[[Kategoria:Polscy wolnomularze inicjowani w lożach zagranicznych]]
 [[Kategoria:Senatorowie Imperium Rosyjskiego]]
 [[Kategoria:Straceni ''in effigie'' w czasie powstania kościuszkowskiego]]