Najemnicy szwajcarscy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dexbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Removing Link GA template
dod. informacji
Linia 3: Linia 3:
'''Najemnicy szwajcarscy''' – żołnierze zaciężni, wywodzący się z [[Szwajcaria|Konfederacji Szwajcarskiej]]. Najliczniejsze były pułki szwajcarskie wchodzące w skład armii [[Francja|francuskiej]]. Początków tworzenia się grupy zawodowych najemników w Szwajcarii można się doszukiwać w wojnach kantonów szwajcarskich w XIV w. z próbującymi je sobie podporządkować [[Habsburgowie|Habsburgami]]. Powodem, dla którego alpejscy górale służyli w obcych armiach była przede wszystkim bieda oraz ciągłe wojny pomiędzy poszczególnymi mocarstwami europejskimi.
'''Najemnicy szwajcarscy''' – żołnierze zaciężni, wywodzący się z [[Szwajcaria|Konfederacji Szwajcarskiej]]. Najliczniejsze były pułki szwajcarskie wchodzące w skład armii [[Francja|francuskiej]]. Początków tworzenia się grupy zawodowych najemników w Szwajcarii można się doszukiwać w wojnach kantonów szwajcarskich w XIV w. z próbującymi je sobie podporządkować [[Habsburgowie|Habsburgami]]. Powodem, dla którego alpejscy górale służyli w obcych armiach była przede wszystkim bieda oraz ciągłe wojny pomiędzy poszczególnymi mocarstwami europejskimi.


Prawdziwym przełomem były [[wojny włoskie]] gdzie Szwajcarzy zyskali sobie opinię niezawodnych najemników, wyszkolonych w szczególności w walce w zwartym szyku kolumnowym przy użyciu [[halabarda|halabard]] i [[pika|pik]]. Od początków XVI w. podobną taktykę zaczęli stosować żołnierze zaciężni z Niemiec ([[landsknecht|landsknechci]]), zwłaszcza ze [[Szwabia|Szwabii]]. Sytuacja taka powodowała, że obie te grupy nierzadko ścierały się ze sobą na polach bitew po przeciwnych stronach. Rezultatem takich walk były ogromne straty w ludziach, co było wynikiem "zderzania" się kolumn pikinierów ze sobą.
Prawdziwym przełomem były [[wojny włoskie]] gdzie Szwajcarzy zyskali sobie opinię niezawodnych najemników, wyszkolonych w szczególności w walce w zwartym szyku kolumnowym przy użyciu [[halabarda|halabard]] i [[pika|pik]],przez co byli szczególnie przydatni do walki z kawalerią. Od początków XVI w. podobną taktykę zaczęli stosować żołnierze zaciężni z Niemiec ([[landsknecht|landsknechci]]), zwłaszcza ze [[Szwabia|Szwabii]]. Sytuacja taka powodowała, że obie te grupy nierzadko ścierały się ze sobą na polach bitew po przeciwnych stronach. Rezultatem takich walk były ogromne straty w ludziach, co było wynikiem "zderzania" się kolumn pikinierów ze sobą.


Na początku XVI w. (w szczególności od [[bitwa pod Marignano|bitwy pod Marignano]] i [[bitwa pod La Bicocca|pod Bicocca]]) taktyka stosowana przez najemników szwajcarskich zaczęła być coraz mniej skuteczna ze względu na udoskonalenie broni palnej ([[arkebuz]]). Z biegiem czasu zaczęli się coraz mniej wyróżniać spośród innych formacji, przyjęli na uzbrojenie broń palną i przestali stosować tylko sobie właściwy sposób walki. Szwajcarzy jako najemnicy byli obecni w armii francuskiej jeszcze w XVIII w. Wsławili się m.in. zaciekłą próbą obrony króla [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]], podczas której zostali zmasakrowani przez zbuntowany tłum. Ostatnie ich oddziały znajdowały się w armii [[Napoleon I|Napoleona]].
Na początku XVI w. (w szczególności od [[bitwa pod Marignano|bitwy pod Marignano]] i [[bitwa pod La Bicocca|pod Bicocca]]) taktyka stosowana przez najemników szwajcarskich zaczęła być coraz mniej skuteczna ze względu na udoskonalenie broni palnej ([[arkebuz]]). Z biegiem czasu zaczęli się coraz mniej wyróżniać spośród innych formacji, przyjęli na uzbrojenie broń palną i przestali stosować tylko sobie właściwy sposób walki. Szwajcarzy jako najemnicy byli obecni w armii francuskiej jeszcze w XVIII w. Wsławili się m.in. zaciekłą próbą obrony króla [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]], podczas której zostali zmasakrowani przez zbuntowany tłum. Ostatnie ich oddziały znajdowały się w armii [[Napoleon I|Napoleona]].

Wersja z 18:58, 10 gru 2014

Najemnik szwajcarski w charakterystycznym kolorowym stroju
Walka halabardników i pikinierów

Najemnicy szwajcarscy – żołnierze zaciężni, wywodzący się z Konfederacji Szwajcarskiej. Najliczniejsze były pułki szwajcarskie wchodzące w skład armii francuskiej. Początków tworzenia się grupy zawodowych najemników w Szwajcarii można się doszukiwać w wojnach kantonów szwajcarskich w XIV w. z próbującymi je sobie podporządkować Habsburgami. Powodem, dla którego alpejscy górale służyli w obcych armiach była przede wszystkim bieda oraz ciągłe wojny pomiędzy poszczególnymi mocarstwami europejskimi.

Prawdziwym przełomem były wojny włoskie gdzie Szwajcarzy zyskali sobie opinię niezawodnych najemników, wyszkolonych w szczególności w walce w zwartym szyku kolumnowym przy użyciu halabard i pik,przez co byli szczególnie przydatni do walki z kawalerią. Od początków XVI w. podobną taktykę zaczęli stosować żołnierze zaciężni z Niemiec (landsknechci), zwłaszcza ze Szwabii. Sytuacja taka powodowała, że obie te grupy nierzadko ścierały się ze sobą na polach bitew po przeciwnych stronach. Rezultatem takich walk były ogromne straty w ludziach, co było wynikiem "zderzania" się kolumn pikinierów ze sobą.

Na początku XVI w. (w szczególności od bitwy pod Marignano i pod Bicocca) taktyka stosowana przez najemników szwajcarskich zaczęła być coraz mniej skuteczna ze względu na udoskonalenie broni palnej (arkebuz). Z biegiem czasu zaczęli się coraz mniej wyróżniać spośród innych formacji, przyjęli na uzbrojenie broń palną i przestali stosować tylko sobie właściwy sposób walki. Szwajcarzy jako najemnicy byli obecni w armii francuskiej jeszcze w XVIII w. Wsławili się m.in. zaciekłą próbą obrony króla Ludwika XVI, podczas której zostali zmasakrowani przez zbuntowany tłum. Ostatnie ich oddziały znajdowały się w armii Napoleona.

Od 1859 na mocy konstytucji służba w obcej armii dla obywateli Szwajcarii jest możliwa tylko w ramach Gwardii Watykańskiej, która stanowi ochronę kolejnych papieży.

Linki zewnętrzne