Tradycjonalizm katolicki

Tradycjonalizm katolicki - termin określający nurt katolicyzmu, charakteryzujący się zamiłowaniem do starych zwyczajów Kościoła i pielęgnowaniem liturgii rzymskiej w jej formie tradycyjnej. W swojej skrajnej formie jest sprzeciwem wobec decyzji papieży o zmianach w Kościele i przeobraża się w schizmę - separację od Kościoła katolickiego, uznawanego wówczas za "nieprawowierny".

Tradycjonalizm wewnątrz Kościoła katolickiego

Tradycjonalizm katolicki to treść nauczania wspólnot "tradycyjnokatolickich" (pozostających, mimo reform, w jedności z papieżem) oraz całość przyjętych w nich zasad odnoszących się do wiary, moralności, życia religijnego (m. in. praktyk liturgicznych i pobożnościowych) i funkcjonowania Kościoła (np. praktykowanie zniesionych postów).

Grupy tradycjonalistów, zatwierdzone przez papieża, i uznające jego zwierzchnictwo:

• Instytut Chrystusa Króla
• Instytut Dobrego Pasterza
• Franciszkanie Niepokalanej
• Bractwo Kapłańskie Świętego Piotra (nauczanie tej wspólnoty jest całkowicie zgodne z nauczaniem Soboru Watykańskiego II, które zostało oficjalnie przyjęte w jej statutach. Umieszczanie jej zatem wśród wspólnot tradycjonalistycznych jest błędnym przyporządkowaniem z punktu widzenia naukowego - jest to organizacja, która wpisuje się w nurt tzw. "kościoła posoborowego", z tą jedynie zewnętrzną różnicą, iż zachowuje starą Mszę, akceptując równocześnie nową)
• Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X (nieuregulowany status kanoniczny)

Tradycjonalizm poza Kościołem katolickim

Tradycjonalizm w swojej skrajnej postaci doprowadził część katolików do poglądów sedewakantystycznych lub sedeprywacjonistycznych, i w konsekwencji, do zerwania łączności z Kościołem rzymskokatolickim. Ma on swoje korzenie w sprzeciwie części duchowieństwa i wiernych wobec zmian w niektórych praktykach Kościoła katolickiego, zaprowadzonych po Soborze Watykańskim II. Przedstawiciele tego nurtu krytykują w szczególności zmiany w obrzędach liturgicznych, wprowadzone po Vaticanum Secundum.

Wśród rzekomych błędów Kościoła posoborowego, tradycjonaliści wskazują m.in.: uznanie przez Kościół wolności religijnej, fałszywe pojmowanie ekumenizmu (tzw. irenizm) oraz prowadzenie dialogu z religiami niechrześcijańskimi (judaizmem, islamem itd.). Według nich te działania i wynikające z nich konsekwencje doktrynalne opacznie interpretują dogmatyczną definicję Kościoła Chrystusowego oraz prymatu papieskiego.

Tradycjonaliści ci oskarżają hierarchów Kościoła o głoszenie poglądów modernistycznych, potępionych przez papieża św. Piusa X w encyklice Pascendi Dominici Gregis w 1907 roku, a także o liberalizowanie Kościoła Chrystusowego. Tradycjonaliści za lub jedyną właściwą formę Mszy św. uważają ryt rzymski w formie sprzed reform Pawła VI, twierdząc, iż posoborowa reforma liturgii sprotestantyzowała obrzędy mszy św. i usunęła z niej wiele istotnych elementów.

Wśród grup tradycyjnych pozostających poza Kościołem rzymskokatolickim, warto wymienić:

• Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa V
• Kościół Palmariański
• Prawdziwy Kościół Katolicki
• Kościół Rzymskokatolicki Michała I

Zobacz też

• Konklawizm
• Sedewakantyzm
• Sedeprywacjonizm
• Ultramontanizm
• staroobrzędowcy
• staroluteranizm
• starokatolicyzm